WPI/200000/43/89/2014 - Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 28 stycznia 2014 r. przez przedsiębiorcę (...)

W dniu 28 stycznia 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został uzupełniony w zakresie formalnym i merytorycznym pismem z dnia 10 lutego 2014 r., (wpływ do Oddziału w dniu 11 lutego 2014 r.).

Wnioskodawca poinformował, iż prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki prawa handlowego - spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa cywilnego zarząd uchwałą powoła prokurenta spółki. Uchwała określi również wysokość odpłatności za wykonanie czynności prokurenta. Nie zostanie zawarta żadna umowa dodatkowa związana z wykonaniem czynności związanych z prokurą. Prokurentem spółki będzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę specjalista pionu administracji. Z zakresu obowiązków' pracownika nie wynikają i nic będą wynikał żadne czynności związane prokurą. Prokurent będzie wynagradzany wyłącznie na podstawie uchwały zarządu.

W związku z powyższym wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem w następujących kwestiach:

Wnioskodawca wskazał, iż w dotychczasowych interpretacjach wydawanych przez Zakład dotyczących obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzeń za czynności prokurenta, skoro nie wynikają one z umów o pracę lecz uchwał zarządu wynikało, że obowiązek taki nie powstaje.

Pismem z dnia 10 lutego 2014 r. spółka przedstawiła własne stanowisko w sprawie, Zdaniem wnioskodawcy, wynagrodzenie z tytułu bycia prokurentem ustanowionym w drodze uchwały zarządu nie jest objęte obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, ze przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r" udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Z treści ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121) wynika, że prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. W konsekwencji prokura, jako szczególna forma pełnomocnictwa, wynika z oświadczenia woli mocodawcy - przedsiębiorcy, natomiast nie musi wynikać z umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych uzależniając zaistnienie tegoż obowiązku nie od Finansowego wymiaru pełnionej funkcji a od podstawy prawnej, z której wynika pełniona funkcja. W rezultacie dla rozstrzygnięcia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne istotne jest czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem.

Należy zauważyć, że powołane przepisy nie zaliczają do ubezpieczonych osoby ustanowionej jako prokurent spółki, a jednocześnie nie zawierającej z tą spółką żadnej umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. W rezultacie samo pełnienie funkcji prokurenta spółki nie skutkuje jeszcze powstaniem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Również fakt osiągania przez prokurenta wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji nie rodzi obowiązku opłacania składek, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

Wnioskodawca przedstawił we wniosku z dnia 15 stycznia 2014 r. cztery niezależne zdarzenia przyszłe:

Zgodnie z pierwszym zdarzeniem przyszłym pracownik spółki, niezależnie od czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy, zostanie powołany uchwałą zarządu na prokurenta i będzie mu przyznane z tego tytułu wynagrodzenie. Nie zostanie zawarta żadna dodatkowa umowa cywilnoprawna związana z wykonywaniem czynności prokurenta.

Uwzględniając powyższe należy wskazać, iż pełnienie funkcji prokurenta wyłącznie na podstawie powołania uchwałą zarządu przez osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, z której nie wynikają czynności związane z prokurą, nie będzie skutkowało zaistnieniem obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia z tytułu prokury przyznanego uchwałą zarządu i nie mającego źródła w wykonywanym niezależnie Stosunku pracy. W rezultacie, jeżeli funkcja prokurenta pełniona jest wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego i nie wynika z posiadanej umowy o pracę to pomimo pobierania ustalonego uchwałą zarządu wynagrodzenia z tego tytułu, wynagrodzenie to nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia z tytułu pełnienia, niezależnie od wykonywanej umowy o pracę, funkcji prokurenta przyznanego pracownikowi spółki na podstawie uchwały zarządu.

Zgodnie z drugim z przedstawionych zdarzeń przyszłych, zarząd powoła uchwałą na prokurenta i przyzna z tego tytułu wynagrodzenie osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę u innego płatnika.

Podobnie w trzeciej z przedstawionych sytuacji - zarząd powoła uchwalą prokurenta, z którym nie zostanie zawarta żadna umowa dodatkowa, a wysokość wynagrodzenia będzie wynikała wyłącznie z ww. uchwały. Wskazana osoba powołana na prokurenta nie będzie posiadała żadnego innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.

Przedstawiając ostatnie zdarzenie przyszłe wnioskodawca wskazał, iż osoba powołana uchwałą zarządu do pełnienia funkcji prokurenta będzie emerytem lub rencistą.

Wnioskodawca poinformował również, iż w każdym z przedstawionych powyżej zdarzeń przyszłych spółka nic zawrze z ww. osobami żadnej dodatkowej umowy o pracę lub cywilnoprawnej, a wysokość wypłacanego wynagrodzenia będzie wynikała wyłącznie z uchwały podjętej przez zarząd.

Z treści wskazanych powyżej przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że pełnienie funkcji prokurenta spółki wyłącznie na podstawie powołania uchwalą zarządu a nie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, nie skutkuje powstaniem dla tej osoby obowiązku ubezpieczeń społecznych. Na powyższe nie będzie miała wpływu kwestia czy wskazana osoba jest zatrudniona u innego płatnika na podstawie umowy o pracę, nie posiada innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych czy też ma prawo do emerytury lub renty.

W konsekwencji, fakt osiągania przez prokurenta wynagrodzenia nic będzie rodził obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, jeżeli nie będzie ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w kwestii braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynikającego z uchwały zarządu wynagrodzenia prokurenta - osoby zatrudnionej u innego płatnika składek na podstawie umowy o pracę.

Ponadto Zakład uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 15 stycznia 2014 r., w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia przyznanego uchwałą zarządu osobie pełniącej funkcję prokurenta, nie posiadającej innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał również za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy w kwestii braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia otrzymanego na podstawie uchwały zarządu przez prokurenta - emeryta lub rencistę.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzeń przyszłych przedstawionych przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej mniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od mniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.