WPI/200000/43/869/2014 - Obowiązek uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe świadczeń kafeteryjnych.

Na podstawę art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 15 lipca 2014 r. przez przedsiębiorcę (...) w części dotyczącej braku obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe świadczeń kafeteryjnych oraz odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej potencjalnych obowiązków innego podmiotu.

W dniu 15 lipca 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Wnioskodawca wskazał, iż w firmie (...) oraz (...) funkcjonuje tzw. kafeteria, czyli świadczenia, które pracownik może wybrać sam w ramach określonej kwoty pieniędzy. Wnioskodawca chce podpisać umowę z platformą obsługującą system kafeteryjny. Wnioskodawca poinformował, ze co miesiąc konto pracownika w systemie będzie zasilane określona liczbą punktów. Punkty te będą opłacane zarówno ze środków pracownika jak i pracodawcy w różnych proporcjach, indywidualnych dla każdego pracownika i mogących ulec zmianie. Wnioskodawca wskazał, że przy pomocy zgromadzonych punktów pracownicy będą mogli wybierać różne świadczenia. W ramach świadczeń możliwy jest zakup wycieczek, pobytów w ośrodkach wypoczynkowych oraz SPA. zakup biletów na imprezy i do kina, zakup w-sklepach internetowych, uczestnictwo w kursach językowych, kolonie dla dzieci. Pracownik będzie mógł zrealizować wszystkie swoje punkty w danym miesiącu lub po upływie pewnego czasu.

Wnioskodawca poinformował, ze dodatkowo w ramach kafeterii będą funkcjonowały świadczenia, które są dostępne obecnie:

Wnioskodawca wskazał, ze prawo do powyższych świadczeń zostanie uregulowane w wewnętrznych przepisach dotyczących wynagradzania.

Wnioskodawca powołał następujące przepisy prawne:

Zdaniem wnioskodawcy w przypadku wszystkich wymienionych wyżej świadczeń, czyli platformy z systemem punktowym wyboru świadczeń, abonamentu medycznego, funduszu inwestycyjnego, karty sportowej oraz polisy ubezpieczeniowej, różnica w wysokości opłaty za świadczenie, którą będzie wnosił pracodawca za pracownika stanowi wprawdzie przychód pracownika, jednakże z racji faktu, że spełnione zostaną wymogi, o których mowa w § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego wyżej Rozporządzenia, przychód ten nic stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wnioskodawca zwrócił się o potwierdzenie, czy jego stanowisko w przedstawionej powyżej kwestii jest prawidłowe.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 11 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn zm.) z tytułu zatrudnienia w tamach stosunku pracy.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego. czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Katalog przychodów nic stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,

W myśl § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego powyżej rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia tego przepisu wynika, że aby korzyść materialna nic rodziła obowiązku opłacania składek to powinna zostać przyznana pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). W rezultacie pracownik powinien ponieść czcić kosztów zakupionej przez pracodawcę usługi, gdyż jeżeli świadczenie zostanie przekazane przez pracodawcę nieodpłatnie to wskazana kwota będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę.

W świetle powyższego, jeżeli prawo do uzyskania korzyści wynika z regulaminu wynagradzania przybiera formę zakupu po cenach niższych niż detaliczna oraz jeżeli nic stanowi świadczenia w formie pieniężnej, to wartość takiej korzyści nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne bez względu na cenę jaka zapłaci pracownik za korzyść (pod warunkiem, że cena jest niższa niż detaliczna).

Oddział wskazuje, ze system kafeteryjny inaczej wynagrodzenia kafeteryjne to system wynagradzania pozwalający pracownikom w ramach określonego limitu dokonywać wyboru spośród oferowanych świadczeń. Kafeteria to forma pakietowego systemu wynagrodzeń, w których struktura wewnętrzna wynagrodzenia jest wynikową decyzji podejmowanych przez pracowników, pracodawca podejmuje decyzję o wartości pieniężnej pakietu świadczeń a pracownik o jego formie składowych. Istotą tego systemu jest indywidualizacja wynagrodzenia poprzez stworzenie pracownikom możliwości dokonywania wyboru świadczeń spośród określonego ich zestawu W systemie ustala się wielkość - procent wynagrodzenia całkowitego jaką pracownik będzie otrzymywał w formie kafeterii.

W stanic faktycznym wniosku z dnia 3 lipca 2014 r. wnioskodawca opisał funkcjonowanie systemu kafeteryjnego w jego firmie. Wnioskodawca stwierdził, że pracownik w ramach określonej przez pracodawcę kwoty pieniędzy może wybrać świadczenie. Wnioskodawca poinformował, ze co miesiąc konto pracownika będzie zasilane określona liczba punktów, które będą opłacane zarówno ze środków pracownika jak i pracodawcy. Przy pomocy punktów pracownicy będą mogli wybierać rożne świadczenia.

Powyższy system punktowy stworzony z wpłat pracodawcy - wnioskodawcy i pracownika nie spełnia warunków wyłączenia z postawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 26) cytowanego rozporządzenia. Warunkiem skorzystania z powyższego wyłączenia jest zakup przez pracownika po cenie niższej niż detaliczna artykułów, przedmiotów lub usług od pracodawcy, co oznacza ze to pracodawca odsprzedaje artykuły lub świadczona przez siebie usługę lub ewentualnie pracodawca odsprzedaje artykuły lub usługi zakupione przez siebie na własny rachunek i we własnym imieniu.

W związku z powyższym Oddział uznał stanowisko wnioskodawcy wyrażone we wniosku z dnia 3 lipca 2014 r. za nieprawidłowe w przedmiocie możliwości wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe świadczeń kafeteryjnych.

Ponadto Zakład podkreśla, iż niezbędna przesłaniu, wynikającą z cytowanego powyżej art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, umożliwiającą uzyskanie pisemnej interpretacji przepisów jest indywidualny charakter sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcę. W rezultacie brak jest podstaw do wydania interpretacji m.in. w sytuacji gdy wniosek złożony przez przedsiębiorcę, jakim jest niewątpliwie spółka, dotyczy także sfery uprawnień i obowiązków innego przedsiębiorcy wskazanego w zdarzeniu przyszłym, tj. (...)

Biorąc powyższe pod uwagę brak jest możliwości wydania przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie dotyczącym obowiązków innego podmiotu.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do BUM jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego we (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.