WPI/200000/43/84/2016

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy (...) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 22 stycznia 2016 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne kwoty wynagrodzenia dla twórców projektu racjonalizatorskiego, które będzie im wypłacane na podstawie wprowadzonego w firmie regulaminu projektów racjonalizatorskich.

W dniu 22 stycznia 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, że zamierza wprowadzić regulamin projektów racjonalizatorskich zgodnie z którym pracownicy mogą zgłaszać projekty racjonalizatorskie w ramach obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Regulamin projektów racjonalizatorskich określa jakie rozwiązania uważa się w przedsiębiorstwie za racjonalizatorskie, sposób załatwiania zgłoszonych projektów oraz zasady wynagradzania twórców tych projektów. Zgodnie z regulaminem projektów racjonalizatorskich twórca projektu otrzyma wynagrodzenie w formie nagrody, której wysokość będzie uzależniona od uzyskanych przez przedsiębiorstwo korzyści. Wynagrodzenie będzie wypłacane w wysokościach i terminach określonych przez. Zarząd.

Wnioskodawca powziął wątpliwość czy kwota wypłaconego wynagrodzenia z tytułu projektu racjonalizatorskiego będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne.

Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie wskazał, ze stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1a a Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wolne od składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a co za tym idzie także od składek na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe i zdrowotne są:

Wnioskodawca podnosi, że jak wynika z powyższego przedmiotowym zwolnieniem objęte są przychody ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych jakie pracownik osiąga w związku z opracowaniem projektu wynalazczego oraz jego zastosowaniem. Przedmiotowym zwolnieniem objęte są więc należności, które pracownik otrzymuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 30 czerwca 2002 r. prawo własności przemysłowej - dalej p.w.p. Zgodnie z art. 8 ust. 2 p.w.p. twórcy projektu racjonalizatorskiego przysługuje wynagrodzenie, jeżeli jego projekt został przyjęty przez przedsiębiorcę do wykorzystania. Według Wnioskodawcy należy mieć również na względzie, że z art. 7 p.w.p. wynika, że projekty racjonalizatorskie mogą być przyjmowane przez przedsiębiorcę na warunkach określonych w regulaminie racjonalizacji, regulamin ten powinien co najmniej określać jakie rozwiązanie uważa się za wynagrodzenia twórców tych projektów. W opinii Wnioskodawcy oznacza to, że z racjonalizacją mamy do czynienia wówczas gdy w przedsiębiorstwie stosowany jest regulamin racjonalizatorski, który przede wszystkim definiuje co uważa się za projekt racjonalizatorski.

W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy kwota wypłaconych wynagrodzeń z tytułu projektów racjonalizatorskich nie będzie stanowiła podstawy naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ponadto stosownie do art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych, a także przychodów nie podlegających uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na podstawie zapisów zawartych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Natomiast, zgodnie z art. 20 ust. 1 i 2 ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe, z zastrzeżeniem, że przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe nie stosuje się ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1. Ponadto, stosownie do zapisów art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość świadczeń pieniężnych w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego. czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony we wskazanym powyżej rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. I pkt 1a zapis, iż podstawy wymiaru składek nie stanowią należności obliczane od wielkości efektów uzyskanych przez zastosowanie pracowniczego projektu wynalazczego i za dokumentacje dostarczoną bezumownie przez twórcę projektu, przydatną do stosowania projektu, oraz nagrody za wynalazczość, a także za prace badawcze i wdrożeniowe.

Powołany przepis ma zastosowanie do projektów określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r., poz. 1410 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 tejże ustawy do projektów wynalazczych zalicza się wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie. W ustawie szczegółowo określono warunki jakim musza odpowiadać wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe oraz topografie układów scalonych. Natomiast kwestie dotycząca projektów racjonalizatorskich, a w szczególności jakie rozwiązanie i przez kogo dokonane uznaje się w przedsiębiorstwie za projekt racjonalizatorski, zasady zgłaszania i tryb załatwiania zgłoszonych projektów oraz wynagradzania twórców tych projektów, zgodnie z zapisami art. 7 i 8 ustawy - Prawo własności przemysłowej - winny wynikać z przepisów wewnętrznych obowiązujących u danego pracodawcy (regulaminu racjonalizacji). Należy w tym miejscu zaznaczyć, iż zgodnie z brzmieniem powołanego powyżej art. 7 ust. 2 ustawy z 30 czerwca 2000 r. Przedsiębiorca może uznać za projekt racjonalizatorski każde rozwiązanie nadające się do wykorzystania, niebędące wynalazkiem podlegającym opatentowaniu, wzorem użytkowym, wzorem przemysłowym lub topografią układu scalonego.

Z przedstawionego we wniosku, złożonym w dniu 22 stycznia 2016 r. zdarzenia przyszłego wynika, iż przychód (wynagrodzenie), które będzie przysługiwało pracownikowi - twórcy projektu, będzie wypłacane w trybie i na zasadach określonych w regulaminie projektów racjonalizatorskich, który Wnioskodawca zamierza wprowadzić w firmie. Z uwagi na powyższe, jeżeli przychód uzyskany przez twórcę przedmiotowego projektu zostanie wypłacony na podstawie obowiązującego u pracodawcy regulaminu postępowania z projektami racjonalizatorskimi, to takli przychód (tu: wynagrodzenie) jest wyłączony z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a tym samym na ubezpieczenie zdrowotne. W konsekwencji Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 22 stycznia 2016 r.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji* Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i list. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.