WPI/200000/43/814/2014 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne od świadczeń pieniężnych z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.
Pismo z dnia 31 lipca 2014 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/814/2014 Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne od świadczeń pieniężnych z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.
Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Uz.U. z 2013 poz. 672 z późn. zm.) w związku zm.. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 144; z późn. zm. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 1 lipca 2014 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne od wypłacanych Uczestnikom Programu świadczeń pieniężnych z tytułu realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych.
UZASADNIENIE
W dniu 1 lipca 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika: (...), reprezentowanego przez pełnomocnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie przedstawionego zdarzenia przyszłego. Powyższy wniosek został uzupełniony przez wnioskodawcę pismem z dnia 21 lipca 2014 r. (wpływ do Oddziału w dniu 24 lipca 2014 r.)
Wnioskodawca poinformował, iż Spółka utworzona została w (...) i należy do międzynarodowego koncernu (...) (dalej jako "Grupa" lub "Koncern").
Spółka zintegrowana jest w koncernie w strukturach marki (...) (dalej jako "Marka" lub (...) - która jest jedną z marek koncernu obok m.in. marki (...)
Wnioskodawca zajmuje się produkcją podzespołów do pojazdów w postaci (...)
Spółka zamierza uruchomić program (dalej jako "Program") skierowany do osób zatrudnionych przez Spółkę (dalej jako "Uczestnicy"). Uczestnictwo w programie będzie dobrowolne.
W ramach Programu - na mocy zawartej z Uczestnikami pisemnej umowy cywilnoprawnej o pochodne instrumenty finansowe - nastąpi kreacja pochodnego instrumentu finansowego, zwanego na potrzeby programu Jednostką Certyfikowaną (...) (dalej też lub Jednostka...). Jednostka Certyfikowana (...) będzie warunkowym prawem majątków m niezbywalnym, które zostanie wykonane w przyszłości (w określonym w umowie terminie) przez rozliczenie pieniężne, a jego cena zależeć będzie pośrednio od wartości wskaźników finansowych (instrumentów bazowych)
Zgodnie z brzmieniem umowy i na jej podstawie, każdemu uczestnikowi zostanie przyznana- z góry określona w umowie - ilość JC (...). Każda jednostka (...) odzwierciedlać będzie warunkowe prawo Uczestnika Programu do otrzymania w przyszłości, w z góry określonym terminie (przypadającym w roku następnym po roku, w którym została zawarta umowa -..Dzień Realizacji") kwoty pieniężnej (dalej "Kwota Rozliczenia").
Kwota Rozliczenia w Dniu Realizacji będzie obliczana według następującej formuły (algorytmu): iloczyn liczby Jednostek (...), określonej dla nich z góry wartości nominalnej (Wnl oraz mnożnika w postaci instrumentu bazowego (Ib): Kwota Rozliczenia = JC x Wn x Ib
Wartość nominalna Jednostek (...) (Wn) określona w dniu kreacji nie przedstawia wartości rynkowej. Wartości tej w ogóle nie da się bowiem określić, gdyż w dniu zawarcia umowy (dniu kreacji) nie jest znany jeszcze instrument bazowy. Nie jest w konsekwencji znana też Kwota Rozliczenia.
Instrument bazowy (dalej także jako "wskaźnik UB") będzie odpowiadać stosunkowi średniej arytmetycznej wyników operacyjnych marki (...) (grupy spółek zrzeszonych pod jedna marką) za ostatnie dwa lata poprzedzające Dzień Realizacji, publikowanych w sprawozdaniu (...) skorygowanego o ewentualne wyrównania oraz przypadającą na markę część wyniku operacyjnego grupy (...) w (...) do wyniku roku bazowego.
Ponieważ celem programu jest motywacja Uczestników do działania na rzecz wzrostu całej Grupy, ze szczególnym uwzględnieniem Marki (nie tylko Spółki a całej ich grupy zrzeszonej pod jedną marką) wartość Jednostek (Kwota Rozliczenia) kalkulowana będzie m.in. o wartość wyniku operacyjnego marki
Program będzie się składa) z czterech etapów:
Etap wstępny obejmuje ogłoszenie regulaminu, zaproszenie oraz przyjmowanie zgłoszenia do uczestnictwa w programie;
Kreacja pochodnego instrumentu finansowego - na tym etapie zawarte zostaną umowy indywidualne, na podstawie których dojdzie do kreacji JC
Okres Przetrzymania - okres pomiędzy kreacją pochodnego instrumentu finansowego a momentem realizacji praw z pochodnego instrumentu finansowego (Dzień Rozliczenia) w tym czasie JC (...) nie mogą być zbyte, spieniężone (prawa z JC (...) nie mogą zostać zrealizowane przed czasem);
Dzień Rozliczenia - dzień, w którym Uczestnicy będą mogli żądać od Spółki realizacji praw z JC (...) tj wypłaty określonej kwoty pieniężnej (w Dniu Rozliczenia znana jest juz wartość wskaźnika UB).
Główne założenia Programu:
Uczestnikami będą mogli być jedynie pracownicy, do których skierowane zostanie zaproszenie do uczestnictwa w programie, W zaproszeniu skierowanym do tych osób oznaczona będzie data, do której będą mogły one zgłosić swoją wolę uczestnictwa w programie, jak również termin, w którym zawarta zostanie z nimi umowa JC (...), a także Dzień Realizacji.
Uczestnictwo w Programie będzie całkowicie dobrowolne. Nabycie JC (...) nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych Jednostki (...) kreowane na podstawie umów nie przedstawiają żadnej wartości rynkowej (w dacie kreacji nie jest znany jeszcze wskaźnik UB, od którego zależy Kwota Rozliczenia ewentualnie należna w Dniu Realizacji). Uczestnicy uiszczają jedynie opłatę wstępną (manipulacyjną) za możliwość uczestnictwa W Programie w wysokości od 1 zł do kilku - kilkunastu zł za możliwość przystąpienia do Programu.
W dniu zawarcia umów JC (...) Spółka nie będzie miała jeszcze informacji o wysokości wskaźnika UB, w związku z czym nie będzie miała możliwości ustalenia żadnej realnej wartości rynkowej JC (...), nie będzie znana bowiem wartość jaką jednostki te będą miały W Dniu Rozliczenia.
Każdemu Uczestnikowi przysługiwać będzie określona w indywidualnej, zawieranej z nim umowie cywilnoprawnej liczba JC
Dopiero po upływie wskazanego w umowie terminu (Dzień Rozliczenia) Uczestnikom-niezależnie od tego czy nadal będą pozostawać w stosunku pracy ze Spółką - przysługiwać będzie roszczenie wobec Spółki o wypłatę kwoty pieniężnej z tytułu realizacji praw z JC
JC będzie prawem warunkowym, niezbywalnym i niepodzielnym. Do Dnia Rozliczenia wykluczone jest także żądanie realizacji praw z niej wynikających.
Fakt przystąpienia do Programu nie daje Uczestnikom żadnych natychmiastowych ani pewnych korzyści - gdyż ewentualna wypłata kwoty z tytułu rozliczenia pieniężnego uzależniona jest od osiągnięcia przez, markę (...)wskaźnika LB (i jego wysokości).
Stosunek prawny łączący strony powstanie na podstawie osobnych umów cywilnoprawnych, a Uczestnik nie straci prawa do realizacji JC (...) w razie ustania stosunku pracy z jakiejkolwiek przyczyny przed Dniem Rozliczenia (upływ terminu na jaki została zawarta umowa o pracę, wypowiedzenie umowy o prace czy rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia) nie spowodują utraty praw z JC
Pismem z dnia 21 lipca 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek wskazując. iż jego intencją jest uzyskanie rozstrzygnięcia co do istnienia lub braku istnienia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od świadczeń pieniężnych wypłacanych Uczestnikom Programu, przy założeniu, że wypłaty wynikające z realizacji JC będą stanowiły przychód pracowników z tytułu zysków z kapitałów pieniężnych. Jednocześnie wnioskodawca uzupełnił opis zdarzenia przyszłego zawartego we wniosku z dnia 27 czerwca 2014 r. wskazując. 2e mając na uwadze cechy programu realizacja praw z JC i wypłaty z nich wynikające będą stanowiły przychód z kapitałów pieniężnych.
W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem czy od wypłat (przysporzenia) na rzecz Uczestników Programu w związku z realizacją przez nich praw z pochodnych instrumentów finansowych Spółka zobowiązana będzie do potrącenia składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne.
Mając na uwadze brzmienie powołanych poniżej przepisów Wnioskodawca stoi na stanowisku, że ewentualne przysporzenie po stronie Uczestników Programu z tytułu realizacji praw wynikających z wykreowanych, na podstawie zawartych z Uczestnikami umów cywilnoprawnych o pochodne instrumenty finansowe. Jednostek Certyfikowanych będących pochodnym instrumentem finansowym nie podlega ubezpieczeniu społecznemu ani zdrowotnemu.
Stanowisko Wnioskodawcy zostało oparte na interpretacji następujących przepisów;
art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych mówiącego, ze obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają. z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów.;
art. 8.1 ww. ustawy - zgodnie z którym za pracownika uważa się osobę pozostająca w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a;
art. 18.1 tejże ustawy - zgodnie z którym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, z zastrzeżeniem ust. 1a i 2, ust. 4 pkt 5 i ust. 12;
art. 4 pkt 9 ww. ustawy - zgodnie z którym użyte w ustawie określenie przychód oznacza-przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła tub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz, stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy;
art. 66 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 210 poz. 2135) - w myśl którego obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które są pracownikami w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych;
art. 81 ust. 1 powyższej ustawy - zgodnie z którym do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób, o których mowa w art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a, d-i oraz pkt 3 i 11, stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z zastrzeżeniem ust. 5, 6 i 10;
art. 5a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: z dnia 17 stycznia 2012 r. - Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z. późn. zm.) - w myśl którego ilekroć w ustawie jest mowa o pochodnych instrumentach finansowych - oznacza to instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi;
art. 10 ust. 1 tejże ustawy - zgodnie z którym źródłami przychodów są: I) stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta; 7) kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.
art. 11 ust. 1 ww. ustawy - mówiącym, że przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń;
art. 17 ust. 1 ww. ustawy w myśl którego za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się: 10) przychody z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających;
art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2014 r. poz. 94) - zgodnie z którym instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są: 2c) opcje, kontrakty terminowe, swąpy. umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowości lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansów) które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne;
art. 3 pkt 28a ww. ustawy - w myśl którego jako instrumenty pochodne rozumie się opcje, kontrakty terminowe, swąpy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw,- zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.
§ 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania. metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych - zgodnie z którym użyte w rozporządzeniu pojecie instrumentu pochodnego oznacza instrument finansowy, którego;
wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i
nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, i
rozliczenie nastąpi w przyszłości.
W ocenie Wnioskodawcy przychód uzyskany przez Uczestników programu wynikający z realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych nie podlega ani ubezpieczeniom społecznym, ani też zdrowotnemu.
Spółka zauważa, że zarówno ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, jak i ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zawierają zamknięty katalog podmiotów, które podlegają ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, w katalogu tym nie znajdują się podmioty, które uzyskują świadczenia wynikające z realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych, w związku z czym brak jest podstaw prawnych do pobierania składek na ww. ubezpieczenia od kwot uzyskanych z ww. źródło przychodu.
Powyższego nie zmienia też fakt. że strony, oprócz stosunku cywilnoprawnego na podstawie którego dojdzie do kreacji pochodnych instrumentów finansowych, łączy tez stosunek pracy. Przychód z realizacji pochodnych instrumentów finansowych jest bowiem odrębnym przychodem - tj. przychodem z kapitałów pieniężnych, który to nie stanowi podstawy do naliczania składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne.
Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Osoby te także w oparciu o art. 11 tejże ustawy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu. Stosownie do art. 8 ww. ustawy za pracownika uznaje się natomiast m.in. osobę pozostająca w stosunku pracy. Obowiązkowi w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego podlegają zaś osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym.
Stosownie do art. 18 ust. 1 ww. ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi (co do zasady) przychód, o którym mowa w art. 4 pkt 9 i 10, a więc przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe czy zdrowotne stanowi zaś podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 81 ust. 1 ustawy o ś wiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych).
W związku z powyższym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne mogą stanowić jedynie te przychody, które na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zakwalifikować należy do przychodu ze stosunku pracy.
W ocenie Spółki, przychód uzyskany z tytułu realizacji prawa z JC (Kwota Rozliczenia) należy zaliczyć do kategorii przychodów określonej w art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. do przychodów z kapitałów pieniężnych, gdyż JC powinna zostać zakwalifikowana jako pochodny instrument finansowy. Potwierdzają to bowiem następujące przepisy, o których interpretację Wnioskodawca nie zwraca się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zdając sobie sprawę, że leży to w kompetencji organów podatkowych, a jedynie wskazuje na nie aby zapewnić kompleksowe uzasadnienie dla złożonego wniosku prosząc Zakład o ocenę przedstawionego stanowiska w zakresie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej.
Wnioskodawca wskazuje następnie, ze zgodnie z zawarta w art. 5a pkt 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych definicją za pochodne instrumenty finansowe uważać należy instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi określa katalog instrumentów finansowych wskazując, ze instrumentami finansowymi w rozumieniu tej ustawy są:
papiery wartościowe,
niebedące papierami wartościowymi:
tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania,
instrumenty rynku pieniężnego.
opcje, kontrakty terminowe, swąpy, umowy forward na stopę procentową, inne instrumenty pochodne, których instrumentem bazowym jest papier wartościowy, waluta, stopa procentowa, wskaźnik rentowności lub inny instrument pochodny, indeks finansowy lub wskaźnik finansowy, które są wykonywane przez dostawę lub rozliczenie pieniężne.
Dodatkowo art. 3 pkt 28a ustawy o obrocie instrumentami finansowymi wskazuje, Ze przez pojęcie instrumentu pochodnego rozumie się opcje, kontrakty terminowe, swąpy. umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego.
Ponadto Wnioskodawca wskazuje, ze w celu uzupełnienia ww. definicji zarówno w doktrynie jak i orzecznictwie (przykł. wyrok WSA z dnia 26 listopada 2013 r., sygn. I SA/Kr 1447/13) stosuje sit pomocniczo definicję zawartą w § 3 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych, zgodnie z którą za instrument pochodny uważa się instrument finansowy, którego wartość jest zależna od zmiany wartości instrumentu bazowego, to jest określonej stopy procentowej, ceny papieru wartościowego lub towaru, kursu wymiany walut, indeksu cen lub stóp, oceny wiarygodności kredytowej lub indeksu kredytowego albo innej podobnej wielkości i nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych albo wartość netto tych wydatków jest niska w porównaniu do wartości innych rodzajów kontraktów, których cena podobnie zależy od zmiany warunków rynkowych, a także rozliczenie nastąpi w przyszłości.
Na podstawie powyższych definicji oraz przygotowanego przez Spółkę Programu Wnioskodawca uważa, że kreowana na podstawie umowy z. Uczestnikami JC stanowi pochodny instrument finansowy, gdyż:
jest warunkowym prawem majątkowym.
którego cena zależy pośrednio od wartości wskaźnika IJR (odzwierciedlającego wyniki finansowe wybranych Spółek Koncernu marki),
nie jest możliwe określenie wartości rynkowej JC (...), gdyż w dacie kreacji pochodnego instrumentu finansowego Spółka nie dysponuje jeszcze wskaźnikiem UB.
nabycie nie powoduje poniesienia żadnych wydatków początkowych - Jednostki "kreowane są na podstawie umów i nie można określić ich wartości rynkowej (w dacie kreacji nie jest bowiem znany jeszcze wskaźnik UB, od którego zależeć będzie wartość rynkowa JC (...) w Dniu Realizacji). Uczestnicy uiszczają jedynie opłatę wstępna (manipulacyjną) za możliwość uczestnictwa w programie w wysokości od 1 zł do kilku - kilkunastu zł.
rozliczenie pieniężne nastąpi w przyszłości w ściśle określony w umowie terminie - w dniu kreacji jednostki certyfikowanej nie jest znana wartość instrumentu bazowego.
instrumentem bazowym dla każdej jednostki, od którego pośrednio zależy cena jednostki (...) w Dniu Realizacji jest stosunek średniej arytmetycznej wyników operacyjnych marki (grupy spółek zrzeszonych pod jedną marki)) za ostatnie dwa lata poprzedzające Dzień Realizacji, publikowanych w sprawozdaniu skorygowanych o ewentualne wyrównania oraz przypadające na markę część wyniku operacyjnego grupy (...) do wyniku roku bazowego, a w konsekwencji przychód z nich stanowi stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych.
Skoro zatem kreowane Programem jednostki (...) są pochodnym instrumentem finansowym, w ocenie Wnioskodawcy ewentualny przychód z nich (zakładając spełnienie się wskaźnika UD) będzie dla Uczestnika Programu przychodem z kapitałów pieniężnych, a przychód ten należy w ocenie Wnioskodawcy oddzielić od przychodu ze stosunku pracy.
Spółka wskazuje, że Program zakłada wprawdzie oferowanie jednostek pracownikom, jednak podstawą kreacji jednostki jest umowa cywilnoprawna, niezależna od umowy o pracę. Zgodnie z zasadami Programu Uczestnik nie traci praw z jednostek (...) w razie zakończenia stosunku pracy (jego wygaśnięcia, wypowiedzenia, czy rozwiązania umowy o prace). Wręcz przeciwnie - prawo majątkowe z jednostki (...) w Dniu Realizacji będzie wiązało się dla jego właściciela (nawet jeśli nie będzie on już pracownikiem Spółki) z wypłatą Kwoty Rozliczenia (oczywiście wysokość samej kwoty oraz to czy w ogóle dojdzie do jej wypłaty zależeć będzie od wypracowania wyniku operacyjnego przez markę), co potwierdza, że nie jest to przychód z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.
Jednostki są nabywane juko element Programu, nie jest (o jednak element wynagrodzenia czy świadczenia z tytułu wykonywanej pracy. Wartość każdej jednostki zależna jest m.in. od wartości wskaźnika UB (instrumentu bazowego) opartego pośrednio na danych finansowych marki (a nie jedynie Spółki). Na jego wysokość mają wpływ warunki rynkowe i ogólna kondycja ekonomiczna Spółki i Grupy jako całości. Osiągnięcie wyników uzależnione jest od wielu niezależnych od siebie czynników, a nie od działań podejmowanych przez poszczególnych uczestników programu. Jedynie swoim staraniem pracownik nie może spowodować bezpośrednio wzrostu wartości wykreowanej jednostki
Dalej Wnioskodawca zauważa, ze nie jest to świadczenie za wykonywaną pracę ani w związku z nią. Podstawą i powodem potencjalnego przysporzenia dla Uczestników jest realizacja praw wynikających z jednostek, których wartość zależy od wskaźnika UB osiągniętego przez markę (...) a niewykonywanie obowiązków zdefiniowanych w umowie o pracę.
Spółka zauważa, że takie stanowisko potwierdzone zostało tez w orzecznictwie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 2013 r. (sygn. I Sa/Kr 1572/13) zauważył, ze:, (...) z treści tego przepisu (art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) wynika, że stanowi on o przychodach z określonych (w nim) stosunków prawnych, W tym istotnego w niniejszej sprawie - stosunku pracy. Zatem ustawodawca nie użył w nim sformułowań w rodzaju "przychody związane ze stosunkiem pracy, towarzyszące stosunkowi pracy, osiągnięte przy okazji stosunku pracy". Jeżeli więc uczestnicząc w określonym stosunku pracy osoba fizyczna osiągnie przychód pozostający w jakimś związku faktycznym z wykonywaniem pracy, ale nie stanowiący przychodu ze stosunku prawnego w postaci stosunku pracy, nie będzie to przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f."
Brak jest zatem zdaniem Wnioskodawcy podstaw, aby przychody z realizacji JC zaliczone mogły zostać do innych źródeł przychodu, niż źródła jakim są kapitały pieniężne, w tym w szczególności by powiązane mogły zostać z innym stosunkiem prawnym łączącym strony.
Spółka podkreśla również, że wskazane stanowisko potwierdzone zostało wielokrotnie przez organy podatkowe, wskazując na przykładowe interpretacje podatkowe:
1. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 1 kwietnia 21014 r. (IPPB2/4I5-65/14-2/AS) - "Podstawą i powodem potencjalnego przysporzenia dla Uprawnionych jest realizacja praw wynikających z Jednostek Uczestnictwa, których wartość jest ściśle zależna od zdefiniowanych wskaźników finansowych osiąganych pracy Spółkę oraz Grupę CC. na wysokość tych wskaźników wpływ mają zmienne rynkowe i ogólna kondycja ekonomiczna Spółki jako całości, a nie inne okoliczności, takie jak sposób wykonywania pracy przez Uprawnionych. Nie ma zatem możliwości zaliczenia przysporzenia z tego tytułu do innych (niż kapitały pieniężne) źródeł przychodów, w szczególności do takich, które bezpośrednio wynikają z ewentualnej relacji Uprawnionych ze Spółką."
2. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 11 października 2013 r. (IPPB2/415-564/13-2/AK) -przyznanie kluczowym pracownikom Spółki w ramach Programu motywacyjnego organizowanego przez podmiot prawa holenderskiego niezbywalnego warunkowego prawa w postaci jednostek S. będących pochodnymi instrumentami finansowymi uprawniającymi do otrzymania wypłaty pieniężnej lub zamiany S. na akcje spółki akcyjnej mającej siedzibę w RPA notowanej na giełdzie, jak również realizacja otrzymanych praw nie będzie rodzić po stronie Spółki zatrudniającej pracowników będących uczestnikami ww. Programu obowiązków płatnika, o których mowa w art. 31 ustawy podatkowej, ani obowiązków informacyjnych wynikających z przepisu art. 42c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".
3. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2013 r. (TPPB2/415-17/I3-4/MK) - "W świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik dokonując realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych uzyskuje przychód zakwalifikowany do przychodów z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy."
4. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 1 kwietnia 2014 r. (II.PB24I5-94/4-4AIK) -z analizy wniosku wynika, ze Wnioskodawcy przyznane zostało prawo do otrzymania w przyszłości rozliczenia pieniężnego wynikającego z realizacji Prawa ("Kwota rozliczenia"). "Realizacja Prawa może nastąpić dopiero po zakończeniu roku obrotowego Spółki i po spełnieniu określonych warunków. Kwota Rozliczenia zostanie zasadniczo wypłacona Wnioskodawcy w terminie 21 dni po zatwierdzeniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy Spółki przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki. Zainteresowany stwierdził, że przyznane Wnioskodawcy Prawo do otrzymania Kwoty Rozliczenia stanowi pochodny instrument finansowy." "Stosownie do powołanych wyżej przepisów oraz przedstawionego stanu faktycznego i opisu zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, ze Wnioskodawca osiągnie przychód z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."
5. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia I kwietnia 2014 r. (ILPB2/415-63/14-4.JK) -"Reasumując, stwierdzić należy, że przychód podlegający opodatkowaniu po stronie zainteresowanego z tytułu nabycia i realizacji Prawa powstanie w momencie realizacji Prawa (tekst jedn.: w momencie, gdy Kwota Rozliczenia stanie się należna) i będzie on stanowić przychód z kapitałów pieniężnych w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu z zastosowaniem 19% stawki podatkowej zgodnie z art. 30b ust. 1 ww. ustawy i zadeklarowaniu zgodnie z art. 30b ust. 6 Ul. W zeznaniu podatkowym Zainteresowanego)."
W związku z powyższym, skoro JC (...) to pochodny instrument finansowy, a przychody wynikające z realizacji praw z pochodnych instrumentów finansowych zaliczane są do kategorii przychodów jaki) są kapitały pieniężne - ewentualne wypłaty wynikające z uczestnictwa w Programie - nie można zakwalifikować jako świadczenie ze stosunku pracy, a w konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, nie będą przychody z tytułu realizacji praw z kapitałów pieniężnych podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne czy zdrowotne.
Tym samym. Wnioskodawca stoi na stanowisku, « Spółka od wypłaconych z tego tytułu przychodów nie ma obowiązku potrącania składek na ubezpieczenia społeczne czy zdrowotne
Pismem z dnia 21 lipca 2014 r. Wnioskodawca uzupełnił również uzasadnienie własnego stanowiska w sprawie, wskazując, że w jego ocenie skoro realizacja praw z JC stanowi zysk z kapitałów pieniężnych, a podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i rentowe ubezpieczonych wymienionych w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 i pkt 18a stanowi (co do zasady) przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, zaś podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe, wypadkowe czy zdrowotne stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stąd przychód z tytułu realizacji praw z kapitałów pieniężnych nie będzie podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne.
Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:
Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, ze przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Natomiast Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do wydawania decyzji w zakresie podlegania ubezpieczeniu "zdrowotnemu, dlatego też jeżeli wnioskodawca powziął wątpliwość również w powyższym zakresie-jest uprawniony zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Li. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.) do wniesienia zapytania do dyrektora właściwego miejscowo oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.
Katalog tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych został zawarty w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Jak słusznie zauważył Wnioskodawca, wśród wymienionych w powyższym przepisie stosunków prawnych łączących podmioty brak jest przedstawionych we wniosku umów cywilnoprawnych o pochodne instrumenty finansowe. W konsekwencji, umowy takie nie rodzą obowiązku ubezpieczeń społecznych.
Należy dalej zauważyć, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do udzielenia interpretacji W zakresie spraw dotyczących objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym, jednakże na podstawie art. 109a ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, sprawy dotyczące obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne należą do właściwości Zakładu.
Obowiązek zapłaty i wysokość składek na ubezpieczenia społeczne jest regulowany za pośrednictwem przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i stosownych aktów wykonawczych, w tym rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależnia włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy.
"Jednocześnie należy wskazać, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, natomiast sprawy te należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych, gdyż zgodnie z art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.).
Biorąc pod uwagę fakt, iż z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonanej kwalifikacji przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartej we wniosku informacji, zgodnie z którą kwota świadczenia pieniężnego wynikającego z realizacji wskazanych Jednostek Certyfikowanych będzie stanowiła przychód z tytułu realizacji praw z kapitałów pieniężnych.
W myśl art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzeniu za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych, a także przychodów nie podlegających uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na podstawie zapisów zawartych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. nr 161. poz. 1106 z późn. zm.). Ponadto stosownie do art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych do ustaleniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.
Zgodnie z opisem zdarzenia przyszłego zawartym we wniosku z dnia 27 czerwca 2014 r. i uzupełnieniu do wniosku z dnia 21 lipca 2014 r. opisane świadczenia pieniężne (przysporzenia) wynikające z realizacji pochodnych instrumentów finansowych nie stanowią przychodu ze stosunku pracy, a przychód z kapitałów pieniężnych (z realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych).
W konsekwencji powyższego. Zakład stwierdza, iż wartość przysporzenia na rzecz Uczestników Programu w związku z realizacją przez nich praw z pochodnych instrumentów finansowych w postaci Jednostek Certyfikowanych nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż stosownie do powołanych powyżej przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Wartość opisanych powyżej świadczeń nie będzie również stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.
W związku z powyższym. Spółka nie będzie zobligowana do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od wartości opisanych we wniosku wypłat (przysporzeń) na rzecz Uczestników Programu z tytułu realizacji praw wynikających i wykreowanych na podstawie zawartych z Uczestnikami umów o pochodne instrumenty finansowe.
W konsekwencji. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie przedstawionej we wniosku z dnia 27 czerwca 2014 r.
POUCZENIE
Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.
Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.
Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.
Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS. która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.