WPI/200000/43/801/2015 - Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia prezesa spółki z o.o. powołanego do pełnienia funkcji zarządczych uchwałą wspólników, wykonującego swoje obowiązki wyłącznie na podstawie tego powołania.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy (...) zawarte we wniosku złożonym w dniu 9 lipca 2015 r. w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia prezesa spółki z ograniczona odpowiedzialnością powołanego do pełnienia funkcji zarządczych uchwałą wspólników, którego nie łączy ze spółką inny stosunek prawny.

W dniu 9 lipca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie ustalenia obowiązku ubezpieczeń społecznych dla członka zarządu spółki powołanego do pełnienia funkcji na podstawie uchwały zarządu.

Wnioskodawca we wniosku z dnia 8 lipca 2015 r. opisał stan faktyczny.

Wnioskodawca poinformował, że jest spółka z ograniczona odpowiedzialnością zwaną dalej spółką i zgodne z treścią art. 201 § 3 i § 4 k.s.h, powołał uchwałą wspólników prezesa spółki, którym został Pan (...) Wnioskodawca wskazał, że powołanie członka zarządu w oparciu o wymienione przepisy, tworzy wewnętrzny stosunek organizacyjny, jaki powstaje pomiędzy daną osobą a spółka. Wnioskodawca wskazał, że w trakcie pełnienia funkcji członka zarządu nie będzie członka zarządu łączyć ze spółką żaden inny stosunek prawny, poza powołaniem do pełnienia funkcji prezesa w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych. W szczególności wnioskodawca nie będzie stroną umowy o pracę, agencyjnej, zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu. Członek zarządu nie będzie pracownikiem ani zleceniobiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Głównym i jednocześnie jedynym zadaniem powołanego członka zarządu będzie prowadzenie spraw spółki i jej reprezentacja.

Wnioskodawca na marginesie wskazuje, iż w chwili złożenia niniejszego wniosku wnioskodawcę łączy z prezesem zarządu (...) umowa zlecenia, której zakres odpowiada pełnieniu funkcji prezesa zarządu, tj. prowadzeniu spraw spółki i jej reprezentacji.

Wnioskodawca wskazał, że z tytułu zlecenia odprowadzane są składki na ubezpieczenia społeczne. Wnioskodawca zaznaczył, że w opisanym zdarzeniu przyszłym wspomniany wyżej stosunek umowny ulegnie jednak rozwiązaniu i wnioskodawcę oraz prezesa zarządu (...) będzie łączyć wyłącznie stosunek powołania.

Wnioskodawca w opisanym zdarzeniu przyszłym powziął wątpliwość, czy istnieje obowiązek po stronie wnioskodawcy w zakresie odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością na podstawie aktu powołania?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników. Przez powołanie dochodzi do nawiązania wewnętrznego stosunku organizacyjnego pomiędzy spółka, a osobą powołana do pełnienia funkcji członka zarządu. Zdaniem wnioskodawcy następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np. umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Wnioskodawca wskazał, że to od woli spółki zależy, czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu. Zdaniem wnioskodawcy, to treść przepisu art. 6 oraz powiązanych art. 11 i art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki - członka zarządu (na podstawie art. 201 k.s.h.) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom, a tyra samym nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Zatem w ocenie wnioskodawcy wobec członka zarządu spółki kapitałowej, pełniącego swoja funkcję na podstawie samego powołania, nie może powstać obowiązek opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż takiego tytułu nie wymienia art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W ocenie wnioskodawcy konsekwencja tego jest art. 66 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, z którego również wynika brak konieczności odprowadzania składek, gdyż obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi.

Wnioskodawca wyraził pogląd, iż podobne stanowisko w tej sprawie wyraził ZUS Oddział W Gdańsku w decyzji nr 258 z dnia 28 czerwca 2013 r" znak DI/100000/451/763/2013 uznając za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku dotyczące braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie aktu powołania.

Wnioskodawca posumował, że mając na uwadze powyższe zasadnym jest twierdzenie, że obowiązkowi ubezpieczenia społecznego podlegają tylko osoby posiadające tytuł do ubezpieczenia przewidziany w art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zatem wnioskodawca stwierdził, że członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pełniący swoją funkcję na podstawie powołania nie objęty obowiązkiem odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlowa o charakterze kapitałowym, mająca osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały i ponosząca odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Zdolność do czynności prawnych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością realizuje zarząd spółki. Kompetencje zarządu to prowadzenie spraw i reprezentacja. Zgodnie z art. 201 § 1 k.s.h. zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę, natomiast w myśl art. 201 § 4 k.s.h. członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Art. 203 § 1 k.s.h. stanowi, że członek zarządu może być w każdym czasie odwołany uchwałą wspólników. Nie pozbawia go to roszczeń ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego dotyczącego pełnienia funkcji członka zarządu.

Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego, jako czynność stanowi bowiem oświadczenie woli spółki na mocy którego ustanawiany jest jeden z jej organów, a konkretnie jego członek bądź członkowie. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego w myśl przepisów kodeksu spółek handlowych może być nawiązanie stosunku obligacyjnego tj. podpisanie umowy o pracę lub innej umowy cywilnoprawnej. Jednakże to zależy wyłącznie od woli spółki, czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączna podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu, czy też będzie się to wiązało z zawarciem innego stosunku obligacyjnego - umowy o pracę lub umowy zlecenia na podstawie, której członek zarządu będzie otrzymywał wynagrodzenie lub nie.

W myśl zapisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, katalog osób za które płatnicy składek są zobowiązani obliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne jest określony w art. 6 powołanej ustawy. Dla rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie, czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonych tym przepisem, We wskazanym art. 6 ust. 1 ustawodawca wymienił wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Oznacza to, że osoba, której cechy jako podmiotu ubezpieczenia zostały określone w tym przepisie została objęta tymi ubezpieczeniami i staje się stroną stosunku ubezpieczenia społecznego. Należy podkreślić, że wyliczenie zawarte w art. 6 ust. 1 ustawy o sus jest wyczerpujące i ma charakter katalogu zamkniętego.

Podsumowując powołanie na mocy uchwały Zgromadzenia Wspólników na członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczeń społecznych w myśl art. 6 ust. 1 ustawy o sus. Członek zarządu może pełnić swą funkcję na podstawie wyłącznie stosunku organizacyjnego jakim jest powołanie w myśl postanowień k.s.h., bez konieczności zawierania dodatkowej umowy o pracę, czy umowy cywilnoprawnej. W konsekwencji, gdy członek zarządu pełni swą funkcję wyłącznie na podstawie powołania w rozumieniu art. 201 § 4 k.s.h., to po stronie spółki jako płatnika składek na ubezpieczenia społeczne nie powstanie obowiązek naliczania, potrącania i odprowadzania od wynagrodzenia takiego członka zarządu składek na ubezpieczenia społeczne. Nie zwalnia to jednak z obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku zawarcia z członkiem zarządu dodatkowo umowy o pracę lub innej umowy cywilnoprawnej, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o sus.

We wniosku złożonym w dniu 9 lipca 2015 r. wnioskodawca wskazał, że uchwałą wspólników powołał prezesa spółki do pełnienia funkcji w zarządzie. W trakcie pełnienia funkcji członka zarządu nie będzie go łączył ze spółką żaden inny stosunek prawny poza powołaniem w rozumieniu przepisów k.s.h. Wnioskodawca poinformował, że obecnie łączy prezesa zarządu ze spółką umowa zlecenia na wykonywanie czynności zarządczych i z tytułu tej umowy odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne. Wnioskodawca podkreślił, że wskazany stosunek umowny ulegnie rozwiązaniu i prezesa zarządu będzie łączyć ze spółką wyłącznie stosunek organizacyjny - powołanie na członka zarządu. Wnioskodawca jest zdania, że członek zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością pełniący swoją funkcję na podstawie powołania nie jest objęty obowiązkiem odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Reasumując, biorąc pod uwagę opis zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 9 lipca 2015 r. oraz wyrażone stanowisko jak i obowiązujące przepisy prawne, Oddział uznał stanowisko wnioskodawcy w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia prezesa zarządu w spółce z o.o. powołanego uchwałą wspólników za prawidłowe.

Oddział wskazuje, że zgodnie z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie i w związku z tym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu podstępowania administracyjnego zawiadamia, że w przedmiotowej sprawie (tekst jedn.: w zakresie obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego członka zarządu powołanego uchwałą wspólników wnioskodawca jest uprawniony) do wniesienia podania do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze powyższe Oddział stwierdził jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.