WPI/200000/43/725/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 lipca 2019 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników od wypłaconego świadczenia urlopowego.

W dniu 24 lipca 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z 6 sierpnia 2019 r. (doręczonym do Oddział w dniu 9 sierpnia 2019 r.).

Wnioskodawca przedstawiając zdarzenie przyszłe poinformował, że zatrudnia więcej niż 20 pracowników i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na jeden pełny etat. Spółka jako pracodawca nie jest zobowiązana do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, o którym mowa w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z dnia 4 marca 1994 r. (Dz. U. Nr 43, poz. 163 z późn. zm.). Pracodawca nie tworzy zatem Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych w trybie ww. ustawy.

Dotychczas pracodawca wypłacał świadczenie urlopowe na rzecz pracowników. Jednakże świadczenie to, nie zostało uznane jako świadczenie urlopowe w rozumieniu ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w piśmie z dnia 23 maja 2007 r. zajął stanowisko, iż świadczenie urlopowe wypłacone na innej podstawie niż przepisy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Od wypłacanego świadczenia na rzecz pracowników, pracodawca odprowadzał składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.

Obecnie, pracodawca rozważa możliwość wypłaty świadczenia urlopowego w trybie art. 3 ust. 3 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z dnia 4 marca 1994 r. (Dz. U. Nr 43, poz. 163 z późn. zm.), zgodnie z którym pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć fundusz do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe, o którym mowa w ust. 4-6.

Świadczenie urlopowe byłoby wypłacane corocznie jednorazowo pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Świadczenie byłoby wypłacane w wysokości odpisu podstawowego, o którym mowa w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Pracownikom zatrudnionym w niepełnym wymiarze czasu pracy, wysokość świadczenia byłaby ustalana proporcjonalne do wymiaru czasu pracy pracownika. Świadczenie byłoby wypłacane przed rozpoczęciem przez pracownika urlopu wypoczynkowego na rachunek bankowy wskazany przez pracownika.

Dodatkowo w piśmie z 6 sierpnia 2019 r. uzupełniającym złożony wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji Wnioskodawca poinformował, że świadczenie urlopowe, które Spółka zamierza wypłacać w trybie i na zasadach przedstawionych w złożonym wniosku stanowić będzie dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy w wyżej przedstawionym stanie faktycznym, wypłata świadczenia urlopowego w trybę art. 3 ust. 3 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przez pracodawcę będzie zwolniona ze składek na ubezpieczenie społeczne?

Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie wskazał, co następuje;

Na gruncie uprzednio obowiązującego art. 3 ust. 3 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych z dnia 4 marca 1994 r.: pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, z zastrzeżeniem ust. 2, mogą tworzyć fundusz do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe, o którym mowa w ust. 4-6. Zatem, świadczenie urlopowe w rozumieniu ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych mogli wypłacać pracodawcy zatrudniający mniej niż 20 pracowników. Świadczenie urlopowe wypłacane w oparciu o ww. ustawę nie podlegało składce na ubezpieczenie społeczne pracowników. Pracodawcy, zatrudniający więcej niż 20 pracowników nie byli uprawnieni do wypłacania świadczeń urlopowych w oparciu o przepisy ustawy. Tym samym wypłacane świadczenia podlegały składkom na ubezpieczenia społeczne pracowników.

W oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (nowelizacja z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców, która weszła w życie z dnia 1 stycznia 2017 r.) - fundusz tworzą pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. W oparciu o art. 3 ust. 3 aktualnie obowiązującej ustawy - pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć fundusz do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe, o którym mowa w ust. 4-6. Świadczenie urlopowe wypłacane w oparciu o ww. ustawę nie podlega składce na ubezpieczenie społeczne pracowników. Obecnie wypłacanie świadczenia urlopowego zależy wyłącznie od decyzji pracodawcy, który nie jest objęty obowiązkiem tworzenia funduszu.

Wysokość świadczenia urlopowego, o którym mowa w ust. 3, nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego, określonego w art. 5 ust. 2, 2a i 3 - odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika, z tym że wysokość świadczenia dla zatrudnionych, o których mowa w art. 5 ust. 2 i 3, ustala się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pracownika. Art. 3 ust. 6 stanowi, że: świadczenie urlopowe, o którym mowa w ust. 4, nie podlega składce na ubezpieczenie społeczne pracowników.

Jeśli pracodawca podjął decyzję o wypłacaniu pracownikom świadczenia urlopowego, jest zobowiązany do jego wypłaty raz w roku kalendarzowym. Warunkiem jest, aby pracownik korzystał z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Należy je wypłacić najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego. Maksymalna wysokość świadczenia urlopowego jest zależna od wysokości odpisu podstawowego na fundusz zróżnicowanego w zależności od rodzaju zatrudnienia pracownika oraz w pewnych przypadkach od wymiaru czasu pracownika.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. Nr 161, poz. 1106) podstawy wymiaru składek nie stanowią "świadczenia urlopowe wypłacane na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy powołanej w pkt 20 - do wysokości nie przekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego określonej w tej ustawie".

Zatem w ocenie Wnioskodawcy z uwagi na zmianę art. 3 ust. 3 ww. ustawy (w zakresie zwiększenia limitu zatrudnianych pracowników w przeliczeniu na pełny etat z 20 do 50) - wypłacane świadczenia urlopowe nie będą podlegały składkom na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Zauważyć należy, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Organ dokonał interpretacji przepisów dotyczących obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne opierając się na zawartym w treści pisma z dnia 06.08.2019 r. uzupełniającego złożony wniosku o indywidualną interpretację, wskazaniu Przedsiębiorcy, " (...) że, świadczenie urlopowe, które Spółko zamierza wypłacać w trybie i na zasadach przedstawionych w złożonym wniosku stanowić będzie dla pracowników przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych."

Jednocześnie katalog przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Powyższe zwolnienia stanowią odstępstwo od zasady powszechności oskładkowania i jako mające charakter przywileju powinny być interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 21 powołanego wyżej rozporządzenia z podstawy wymiaru składek wyłączone są świadczenia urlopowe wypłacane na podstawie art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych - do wysokości nie przekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego określonego w tej ustawie. Zgodnie natomiast 2 treścią art. 81 ust. 1, 5 i 6 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1373), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób będących pracownikami stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, z tym zastrzeżeniem, iż nie stosuje się przy jej obliczeniu włączeń wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźna, jak również ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejsza się o kwoty składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i chorobowe finansowanych przez ubezpieczonych niebędących płatnikami składek, potrąconych przez płatników ze środków ubezpieczonego, zgodnie z przepisami o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu określają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1316 z późn. zm.). Przepisy ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym w dniu wydania niniejszej decyzji wskazują, co następuje;

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i 1c powyżej powołanej ustawy Pracodawcy, nie będący jednostkami budżetowymi lub samorządowymi zakładami budżetowymi, zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełny etat tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, natomiast zatrudniający na dzień 1 stycznia danego roku, co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełny etat, tworzą Fundusz na wniosek zakładowej organizacji związkowej.

Z kolei w myśl art. 3 ust. 3 ustawy, Pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć Fundusz do wysokości i na zasadach określonych w art. 5 lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe. Wysokość świadczenia urlopowego ustala się zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Z dyspozycji zawartej w art. 3 ust. 5 tejże ustawy wynika natomiast, że świadczenie urlopowe wypłaca pracodawca raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu z urlopu wypoczynkowego w wymiarze minimum 14 następujących po sobie dni kalendarzowych, jego wypłata następuje najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym urlop wypoczynkowy oraz, że od tak wypłaconego świadczenia urlopowego nie odprowadza się składek na ubezpieczenie społeczne, o czy stanowi art. 3 ust. 6 powołanej powyżej ustawy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Przedsiębiorca zatrudnia więcej niż 20 i mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Jednocześnie Wnioskodawca zamierza zrezygnować z tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a w jego miejsce wypłacać zatrudnionym pracownikom świadczenia urlopowe, na warunkach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego. Wypłacone w takich warunkach świadczenia będą świadczeniem urlopowym, o którym mowa w art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zatem, nie będą stanowić na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy, a w konsekwencji nie będą również rodzie obowiązku odprowadzenia składek na te ubezpieczenia. Jednocześnie, z uwagi na wykazaną powyżej zależność łączącą wysokość podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne ww. świadczenia urlopowe nie będą także stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników, a w rezultacie również rodzić obowiązku odprowadzenia składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 lipca 2019 r., przez Przedsiębiorcę (...)

Jednocześnie Zakład zaznacza, że w drodze niniejszej decyzji dokonuje jedynie oceny stanowiska Przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska Przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, ii wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie zdarzenia przyszłego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np. w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych, ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.