WPI/200000/43/704/2021 - Wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci grupowego ubezpieczenia na życie oraz pakietu opieki medycznej, w części finansowanej przez pracodawcę

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 30 września 2021 r., przez przedsiębiorcę: (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w uznaje za prawidłowe w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci grupowego ubezpieczenia na życie oraz pakietu opieki medycznej, w części finansowanej przez pracodawcę.

Wnioskiem złożonym 30 września 2021 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (zwana dalej "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Zdarzenie przyszłe Przedsiębiorcy:

(...) Sp. z o.o. zawarła umowę grupowego ubezpieczenia na życie z firmą (...) S.A. oraz umowę prywatnej opieki medycznej w ramach abonamentu medycznego tzw. pakiet medyczny z firmą (...) Sp. z o.o.

Z ubezpieczenia oraz programu medycznego mogą korzystać wszyscy zatrudnieni w spółce pracownicy poprzez przystąpienie za pomocą pisemnego oświadczenia woli na specjalnych drukach deklaracji przygotowanych przez dostawców. Składki w obu przypadkach za podstawowe pakiety pracownicze finansowane są obecnie w 100% przez spółkę. Spółka chce wprowadzić zmiany do schematu finansowania składek polegające na współfinansowaniu składek na ubezpieczenie i opiekę medyczną zarówno poprzez zakład pracy jak i pracownika. Pracownik w każdym z przypadków będzie płacił składkę w wysokości zł, natomiast Pracodawca pozostałą kwotę należnej składki. Składka opłacana przez Pracodawcę stanowić będzie przychód pracownika ze stosunku pracy, w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto zakład pracy zamierza wprowadzić do obowiązującego dla tego Pracodawcy regulaminu wynagradzania zapis, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu grupowego ubezpieczenia na życie oraz pakietu opieki medycznej na następujących zasadach:

"Pracownik jest uprawniony do zakupu podstawowych pakietów ubezpieczenia na życie oraz usług prywatnej opieki medycznej za cenę zł każdy, która jest kwotą niższą niż detaliczna cena odpowiednio ubezpieczenia jak również usługi prywatnej opieki medycznej, nabywanych przez pracodawcę. Pracodawca finansuje pozostałą kwotę, która stanowi różnicę pomiędzy ceną nabycia danej usługi a kwotą uiszczoną przez pracownika".

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1198 z późn. zm.) z podstawy wymiaru składek wyłączone są korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W związku z postanowieniem § Regulaminu Wynagradzania w spółce (...) Sp. z o.o. oraz treścią wspomnianego § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia, w ocenie Przedsiębiorcy, wysokość składek pokrywanych przez Pracodawcę nie będzie stanowić dla pracowników i zakładu pracy podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne, a także składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Wartość współfinansowanych przez pracodawcę ubezpieczenia grupowego na życie oraz pakietu opieki medycznej, o której mowa, będzie stanowić przychód, w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.), osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Przedsiębiorca prosi o potwierdzenie powyższej interpretacji zasad zwolnienia z naliczania składek przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje, że jeżeli świadczenia (korzyści) uzyskiwane przez pracownika z tytułu stosunku pracy i stanowiące jego przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynikają z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, regulujących uprawnienie do ich zakupu po cenach niższych niż detaliczne (częściową odpłatność pracownika) - to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Korzyść uzyskiwana przez pracownika musi przy tym przybrać formę niepieniężną - formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi.

W świetle przytoczonego przepisu, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową ich odpłatnością. Częściowa ich odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu artykułów, przedmiotów lub usług.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Przedsiębiorca zawarł umowę grupowego ubezpieczenia na życie oraz umowę prywatnej opieki medycznej w ramach abonamentu medycznego tzw. pakiet medyczny z firmą ubezpieczeniową. Z ubezpieczenia oraz programu medycznego mogą korzystać wszyscy zatrudnieni w spółce pracownicy poprzez przystąpienie za pomocą pisemnego oświadczenia woli. Składki w obu przypadkach za podstawowe pakiety pracownicze finansowane są obecnie w 100% przez Spółkę. Pracodawca chce wprowadzić zmiany polegające na współfinansowaniu składek na ubezpieczenie i opiekę medyczną zarówno poprzez zakład pracy jak i pracownika Pracownik w każdym z przypadków będzie płacił składkę w wysokości zł, natomiast Pracodawca pozostałą kwotę należnej składki. Składka opłacana przez Pracodawcę stanowić będzie przychód pracownika ze stosunku pracy, w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto zakład pracy zamierza wprowadzić do obowiązującego dla tego Pracodawcy regulaminu wynagradzania zapis, zgodnie z którym pracownicy będą uprawnieni do zakupu grupowego ubezpieczenia na życie oraz pakietu opieki medycznej.

Uwzględniając powyższe, tj. biorąc pod uwagę opis przedstawionego przez Przedsiębiorcę zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące przepisy prawa, należy stwierdzić, że wartość świadczenia w postaci częściowego finansowania przez Pracodawcę świadczenia w postaci grupowego ubezpieczenia na życie oraz pakietu opieki medycznej, na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie podlegać wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy.

Natomiast zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.), do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Zakład nie jest właściwy do rozstrzygnięcia w trybie interpretacji kwestii dotyczących istnienia lub braku obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wynikających z ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1100 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 7 z późn. zm.).

Stosownie jednak do art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy - cyt. powyżej - pracodawcy i inne jednostki organizacyjne opłacają za ubezpieczonych obowiązkowe składki na Fundusz Pracy ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę.

Natomiast z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy - cyt. powyżej wynika, że pracodawcy opłacają składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustalone od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Stanowisko Zakładu;

W konsekwencji, uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 30 września 2021 r., opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy prawa uznać należy za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci grupowego ubezpieczenia na życie oraz pakietu opieki medycznej, w części finansowanej przez pracodawcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.