WPI/200000/43/699/2021

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych w związku z wnioskiem złożonym 29 września 2021 r., przez przedsiębiorcę: (...) uznaje za prawidłowe stanowisko w (...)sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy dobrowolnej, dwumiesięcznej odprawy wypłaconej pracownikowi w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, a w konsekwencji braku obowiązku opłacenia składek na te ubezpieczenia.

Wnioskiem złożonym 29 września 2021 r., (zwana (...) dalej "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. W dniu 1 października 2021 r. ww. wniosek został uzupełniony poprzez złożenie odpowiedzi na wezwanie z 1 października 2021 r.

Opis stanu faktycznego:

Pracodawca na wniosek pracownika zawarł w dniu (...) 09.2021 r. (...) porozumienie stron rozwiązujące umowę o pracę. Pracodawca zobowiązał się do wypłaty z ostatnim wynagrodzeniem dobrowolnej odprawy w wysokości 2 miesięcznego wynagrodzenia.

Niniejsze porozumienie zostało zawarte na wniosek pracownika i nie maja do niego zastosowania przepisy ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Pracodawca naliczy pracownikowi z wynagrodzeniem za październik 2021 dobrowolną 2 miesięczną odprawę, która nie będzie stanowiła podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe.

Przedsiębiorca w załączeniu do wniosku o interpretację przedstawił Porozumienie stron.

Stanowisko Przedsiębiorcy:

Pracodawca naliczając dobrowolną odprawę w nawiązaniu do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (przepis § 2.1 ust. 3) zastosuje dla odprawy wyłączenie składkowe.

Przedsiębiorca zadaje pytanie, czyjego stanowisko jest prawidłowe?

W dniu 1 października 2021 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji poprzez wskazanie, czy wartość dobrowolnej, dwumiesięcznej odprawy, która będzie wypłacona pracownikowi Przedsiębiorcy stanowi przychód z tytułu stosunku pracy w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.).

Przedsiębiorca w dniu 1 października 2021 r. złożył odpowiedź na wezwanie Zakładu, w której poinformował, że wartość dwumiesięcznej odprawy, która będzie wypłacona pracownikowi stanowi przychód z tytułu stosunku pracy w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.)

Analiza stanu faktycznego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 powołanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zaznaczyć należy również, że w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne opierając się na zawartym w odpowiedzi na wezwanie z 1 października 2021 r. wskazaniu Przedsiębiorcy w powyższej kwestii.

Powołane wyżej rozporządzenie wśród przychodów nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wskazuje w § 2 ust. 1 pkt 3 na przychody uzyskane przez pracownika w związku z wypłatą odpraw, odszkodowań, rekompensat wypłacanych z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Powyższe wyłączenie z podstawy wymiaru składek przychodów uzyskanych przez pracownika znajduje zastosowanie zarówno w odniesieniu do tych świadczeń (odpraw, odszkodowań czy rekompensat) mających swe źródło w ustawach szczególnych, w tym ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, jak również tych wynikających z dobrowolnych porozumień zawartych między pracodawcą a pracownikiem (w sytuacjach przewidzianych przez umowę o pracę lub w późniejszych porozumieniach między pracodawcą a konkretnym pracownikiem) lub w sytuacjach, kiedy doszło do wygaśnięcia umowy o pracę. Jednocześnie zaznaczyć należy, że przy wypłacaniu ww. składników nie ma znaczenia, zarówno przyczyna rozwiązania stosunku pracy (tj. czy rozwiązanie umowy o pracę nastąpiło z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, czy pracownika), jak również ich wysokość. Natomiast, bezwzględnym warunkiem zastosowania wskazanego przepisu jest to, aby wypłata świadczenia pieniężnego np.: odprawy, odszkodowania, rekompensaty pozostawała w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Wobec powyższego, jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiego świadczenia winno być ustanie zatrudnienia. Oznacza to, iż tego typu świadczenia nie mogą być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach niż pozostających w ścisłym związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Z treści wniosku o interpretację i odpowiedzi na wezwanie złożonej 1 października 2021 r., w szczególności zawartego w nim oświadczenia Przedsiębiorcy wynika, że opisana w stanie faktycznym złożonego wniosku dobrowolna, dwumiesięczna odprawa dla pracownika, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jego wypłata jest ściśle związana z faktem rozwiązania umowy i jest podyktowana faktem porozumienia stron z (...) 09.2021 r. co do sposobu rozwiązania umowy o pracę (...), co oznacza, iż wyłączna przyczyną wypłaty tej odprawy było rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem.

Wobec powyższego, wypłacona pracownikowi kwota odprawy nie będzie stanowiła, na mocy § 2 ust. 1 pkt 3 powołanego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu stosunku pracy. Tym samym odprawa wypłacona pracownikowi nie podlega obowiązkowi odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Stanowisko Zakładu:

Uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 29 września 2021 r. stan faktyczny, uzupełniony odpowiedzią na wezwanie z 1 października 2021 r. własne stanowisko Przedsiębiorcy oraz obowiązujące przepisy prawa uznać należy za prawidłowe stanowisko w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ze stosunku pracy dobrowolnej, dwumiesięcznej odprawy wypłaconej pracownikowi w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, a w konsekwencji braku obowiązku opłacenia składek na te ubezpieczenia.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...)

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.