WPI/200000/43/678/2018

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 29 czerwca 2018 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/678/2018

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 30 maja 2018 r. przez spółkę: (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, wartości, niestanowiącego przychodu z tytułu stosunku pracy, zakwaterowania zapewnianego przez Wnioskodawcę pracownikom w miejscu oddelegowania.

UZASADNIENIE

W dniu 30 maja 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców złożony przez (...). Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę pismem z 22 czerwca 2018 r. (doręczonym do Oddziału w dniu 26 czerwca 2018 r.).

Wnioskodawca poinformował, że jako agencja pracy tymczasowej, zawiera z pracodawcami użytkownikami umowy o przekazanie pracowników. Jednym z obszarów działalności Spółki jest dostarczanie pracowników pracodawcom użytkownikom prowadzącym zakłady poza granicami Polski. W takim przypadku pracownicy są oddelegowani na czas wykonywania pracy poza granicę Polski. Wnioskodawca organizuje w takim przypadku noclegi dla pracowników na czas wykonywania przez nich pracy. Są to miejsca zbiorowego zakwaterowania oraz kwatery prywatne o standardzie wystarczającym wyłącznie na zaspokojenie podstawowych potrzeb związanych z noclegiem. Pracownicy nie mają prawa wyboru miejsc zakwaterowania, a jedyną przesłanką wyboru miejsca zakwaterowania jest jej walor ekonomiczny (najniższy pułap cenowy oraz odległość od miejsca wykonywania zlecenia) - z wyłączeniem aspektów krajobrazowych, turystycznych czy komfortu pracowników. Wnioskodawca ponosi koszty związane z zapewnieniem noclegu, uwzględniając je w wynagrodzeniu otrzymywanym od pracodawcy użytkownika.

Dodatkowo w piśmie z 22 czerwca 2018 r. Wnioskodawca wskazał, że:

1) Intencją Wnioskodawcy jest wypowiedzenie się Organu w zakresie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wartości zapewnionego pracownikom zakwaterowania w rozumieniu przepisu art. 1 przepisem § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949 z późn. zm.) w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ("Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanych dalej "składkami", stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy

2) W ocenie Wnioskodawcy, wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na zakwaterowanie pracowników nie stanowią przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. poz. 200 t.j. z 2018 r. z późn. zm.).

Spółka zwróciła się z zapytaniem, czy zapewnienie zakwaterowania pracownikom oddelegowanym do pracy za granicę będzie stanowiło ich przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie z przepisem § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, z którego Wnioskodawca jako podawca będzie zobowiązana odprowadzić składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych?

W ocenie Wnioskodawcy, zapewnienie zakwaterowania przez Pracodawcę, w warunkach wskazanych we wniosku, nie będzie stanowiło dla pracownika przychodu, a zatem nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe odprowadzanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Wnioskodawca uzasadnia swoje stanowisko wskazując, że przychodem na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy oraz przychody z działalności wykonywanej osobiście przez osoby należące do składu rad nadzorczych, niezależnie od sposobu ich powoływania (art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

A zatem, aby świadczenie podlegało oskładkowaniu musi ono w pierwszej kolejności zostać zakwalifikowane jako przychód w rozumieniu ustawy o PIT. Zgodnie z brzmieniem art. 10 ust. 1 pkt 1 źródłem przychodu jest stosunek pracy. W art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca zdefiniował przychody, zgodnie z treścią tego artykułu przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przychodami z stosunku pracy zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będą wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Katalog ten ma charakter otwarty, a zatem decydującą przesłankami decydującymi o zakwalifikowaniu danego przychodu jako pochodzącego ze stosunku pracy lub stosunków pokrewnych będą okoliczności z jakiego stosunku jest on otrzymywany, od kogo pochodzi i na czyją rzecz jest dokonywane. Świadczeniodawcą wypłaty jest pracodawca, natomiast beneficjentem jest pracownik (ewentualnie były pracownik) (A. Bartosiewicz, R. Kubacki; Komentarz do art. 10, art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W świetle powyższych przepisów oraz stanu faktycznego, którego dotyczy niniejszy wniosek, zasadnicze pozostaje rozstrzygnięcie czy zapewnienie przez Wnioskodawcę pracownikom tymczasowym, którzy zostali oddelegowani do pracy za granicą, zakwaterowania może zostać uznane za otrzymane przez tych pracowników "innego nieodpłatnego świadczenia" stanowiące w konsekwencji przychód.

Wnioskodawca wskazuje, że przepisy prawa pracy nie definiują określenia "delegowanie", jedynie zawierają definicję podróży służbowej. Prawidłowe rozróżnienie tych dwóch pojęć ma szczególne znaczenie w aspekcie konsekwencji podatkowych oraz związanych z ubezpieczeniem społecznym. Świadczenie pracy w ramach delegowania należy odróżnić od świadczenia pracy w ramach podróży służbowej. Są to dwie sytuacje związane z zatrudnieniem, które różnie kształtują sytuację pracownika w zakresie należności publicznoprawnych, czyli składek na ubezpieczenie społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. W przypadku delegowania pracownika dochodzi do zmiany miejsca wykonywania pracy określonego w treści umowy o pracę. Zmiana miejsca świadczenia pracy może nastąpić w drodze porozumienia zmieniającego do umowy o pracę - oczywiście w przypadku zgody pracownika na zmianę miejsca świadczenia pracy, w przypadku braku takiej zgody - w drodze wypowiedzenia zmieniającego (art. 42 k.p.). Należy podkreślić, iż pracownik nie znajduje się w podróży służbowej, jeśli wykonuje pracę w miejscu wskazanym w umowie jako miejsce świadczenia pracy.

Sformułowanie "inne nieodpłatne świadczenia", ze względu na duże niedoprecyzowanie było przedmiotem kontroli Trybunału Konstytucyjnego (wyrok z dnia 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13, Dz. U. z 2014 r. poz. 947). Wyrok ten dotyczy opodatkowania świadczeń, które mogą być nawet potencjalnie otrzymane przez pracownika w związku z pozostawaniem przez niego w stosunku pracy, a które są dodatkowo ściśle związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez pracodawcę. Trybunał podkreślił, iż w przepisach podatkowych ustawodawca nie może poprzez niejasne formułowanie treści przepisów pozostawiać organom mającym je stosować nadmiernej swobody przy ustalaniu ich zakresu podmiotowego i przedmiotowego, a podatnikom stwarzać niepewność co do ciążących na nich obowiązków. Jak zauważył Trybunał, niejasna i niedostatecznie określona treść przepisu podatkowego może prowadzić do stwierdzenia, że przepis ten w istocie nie reguluje wszystkich elementów obowiązku podatkowego, przerzucając tym samym rozstrzyganie o nich na organy stosujące prawo, które - w krańcowych przypadkach - mogą decydować nawet o istnieniu (bądź nie) tego obowiązku. Zdaniem Trybunału mimo bardzo szerokiego ujęcia przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika bez ustalonej za nie zapłaty jest świadczeniem podlegającym podatkowi dochodowemu. Obecnie granica pomiędzy gratyfikacją przyznaną pracownikowi jako element wynagrodzenia za pracę, która jest objęta podatkiem dochodowym, a wymaganymi przez odpowiednie przepisy świadczeniami ze strony pracodawcy, które służą stworzeniu odpowiednich warunków pracy i które są zwolnione z tego podatku (art. 21 ust. 1 pkt 11 u.p.d.o.f.) jest niezwykle trudna do określenia. Jako kryterium wyodrębnienia tej granicy Trybunał wyznaczył obiektywną ocenę, czy świadczenie leżało w interesie pracownika, a jest tak wtedy, gdy stanowi ono realne przysporzenie majątkowe (korzyść), którego efekt jest uchwytny w jego majątku. Świadczenia uzyskiwane od pracodawcy, aby podlegały opodatkowaniu, muszą zatem prowadzić do pojawienia się po stronie pracownika dochodu, czyli korzyści majątkowej, która może wystąpić w dwóch postaciach: prowadzi do powiększenia aktywów, co jest zwykłym skutkiem wypłaty pieniędzy, albo do zaoszczędzenia wydatków, co może być następstwem świadczenia rzeczowego lub w formie usługi. Trybunał podkreślił, że "inne nieodpłatne świadczenia" na rzecz pracownika mogą być uznane za jego dochód w rozumieniu ustawy o PIT tylko pod warunkiem, że rzeczywiście spowodowały zaoszczędzenie przez niego wydatków. Ustalenie tej okoliczności zależy od tego, czy pracownik skorzystał ze świadczenia oferowanego przez pracodawcę w pełni dobrowolnie. W kwestii zasad objęcia innego nieodpłatnego świadczenia podatkiem dochodowym, Trybunał zwrócił uwagę, że świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia - w przeciwieństwie do pieniędzy i wartości pieniężnych - są traktowane jako przychód wyłącznie pod warunkiem, że są "otrzymane", co ma wskazywać na bezwzględnie - w odniesieniu do tego przychodu - wymagany realny charakter świadczenia. W odniesieniu do innych nieodpłatnych świadczeń - bez elementu realnego w postaci otrzymania korzyści przez pracownika nie uzyskuje on przychodu. Tym bardziej, bez skonkretyzowanego i indywidualnie przypisanego świadczenia, brak podstaw do określenia jego wysokości. W konsekwencji Trybunał określił cechy istotne kategorii "innych nieodpłatnych świadczeń" jako przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które:

- zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie)

- zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenie aktywów lub uniknięcie wydatku, który musiałby ponieść,

- korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Wszystkie te przesłanki muszą być spełnione łącznie.

Odnosząc się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego w pierwszej kolejności Wnioskodawca zauważył, że w stanie faktycznym wskazanym we wniosku nie można uznać, że pracownik tymczasowy skorzystał w pełni dobrowolnie ze świadczenia jakim jest jego zakwaterowanie. Zgoda pracownika sama w sobie nie pozwala uznać, że jest spełniony element dobrowolności w zakresie rodzaju i formy świadczenia. Pracownik nie ma żadnego wyboru w kwestii zakwaterowania i musi zdać się na dyspozycje pracodawcy. Należy odróżnić sytuację, gdy pracownik w poszukiwaniu pracy decyduje się na pracę oddaloną od miejsca zamieszkania, od sytuacji w której istotnym elementem pracy jest świadczenie jej okresowo w różnych miejscach, do przebywania w których zobowiązał go pracodawca. Jak słusznie zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (wyrok z 17 października 2017 r., sygn. akt III SA/Wa 2555/16) skierowanie pracownika od wybranego miejsca noclegu przez pracodawcę nie polega więc na wyłożeniu pracownikowi oferty, z której pracownik może skorzystać lub nie, skoro warunki zewnętrzne (miejsce oddelegowania) nie stwarzają mu alternatywy w zakresie własnego zakwaterowania. Zgoda na oddelegowanie nie może być więc utożsamiana ze zgodą na skorzystanie z konkretnego świadczenia, sprecyzowanego co do rodzaju i formy, bo pracownik, wyrażając tę zgodę, w istocie nie wie, jak i gdzie będzie zakwaterowany i nie ma w tym zakresie realnego prawa wyboru. Dobrowolność oddelegowania nie przekłada się w tym zakresie na dobrowolność co do formy zakwaterowania. O w pełni dobrowolnej zgodzie można mówić, gdy świadczenie nie jest istotne z punktu widzenia należytego wykonywania pracy. Zdaniem Trybunału zgoda na skorzystanie ze świadczenia wyraża bowiem ocenę pracownika, że świadczenie - z punktu widzenia jego sytuacji zawodowej, życiowej, rodzinnej - jest celowe i przydatne, leży w jego interesie. Oznacza to, że w przypadku braku świadczenia ze strony pracodawcy pracownik musiałby ponieść wydatek. Nie można uznać, że przyjęcie świadczenia jakim jest zakwaterowania przez pracodawcę leży w osobistym interesie pracownika. Pamiętać trzeba, że ośrodek życiowy pracownika pozostaje w kraju, a pracę za granicą świadczy jedynie tymczasowo. Oczywistym jest, że jego relacje społeczne (z rodziną, znajomymi) ulegają zasadniczemu ograniczeniu w związku z zakwaterowaniem poza miejscem zamieszkania. W mieszkaniach jakie zapewnia Wnioskodawca pracownik tymczasowy nie może prowadzić prywatnego życia, w warunkach jakie miał w kraju, bowiem ulegają one znacznemu pogorszeniu. Zakwaterowanie takie służy tylko jako baza noclegowa dla oddelegowanych pracowników. Stwarza im jedynie w podstawowym zakresie możliwość regeneracji, realizacji prawa do wypoczynku i podstawowych potrzeb życiowych, stąd nie można zgodzić się, że taki sposób zakwaterowania pozwala na spełnienie potrzeb osobistych. Pracownicy spełniają swoje potrzeby mieszkalne w innym miejscu.

Zgodnie z wyrokiem Trybunału, gdy nieodpłatne świadczenie zostało przyjęte jako warunek niezbędny do zgodnego z prawem wykonania pracy - po stronie pracownika nie pojawia się korzyść, która mogłaby być objęta podatkiem dochodowym. W stanie faktycznym wskazanym we wniosku nie można mówić, że świadczenie zostało spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenie aktywów lub uniknięcie wydatku, który musiałby ponieść. Jedynym interesem jaki można by wskazać po stronie pracownika jest możliwość wykonywania pracy. Zapewnienie zakwaterowania nie dostarcza pracownikowi żadnych osobistych korzyści, a nawet wiąże się dla pracownika z obniżeniem standardu mieszkania oraz ograniczeniem prywatności. Pracodawca zapewnia pracownikom zbiorowe zakwaterowanie bez szczególnych udogodnień. Przeważnie wiąże się to z zakwaterowaniem z osobami obcymi, co w oczywisty sposób ogranicza pracowników nawzajem. Nie można również bezpłatnego zakwaterowania przez pracodawcę utożsamiać z uniknięciem wydatku, który pracownik musiałby ponieść. Nie powinno się zapominać, że praca tymczasowa z samej jej istoty jest to świadczenie pracy przez pewien okres, a nie stałe zatrudnienie, dlatego pracownik w miejscu swojego zamieszkania musi ponosić koszty utrzymania mieszkania lub domu, do którego wraca, gdy minie określony w umowie czas pracy.

Natomiast bez wątpienia pokrycie kosztów zakwaterowania pracownika będzie interesem pracodawcy. Istotą działalności agencji tymczasowej jest zapewnianie swoim klientom zasobów ludzkich, stąd fundamentalną dla prowadzonej przez nią działalności kwestią jest ich pozyskiwanie. Biorąc pod uwagę realia rynkowe, pozyskanie pracowników nie byłoby możliwe, gdyby spółka nie zapewniała im nieodpłatnie zakwaterowania umożliwiającego wypełniania powierzonych im w ramach umowy obowiązków. Zatem, to w jej interesie leży dostarczanie opisanych świadczeń, bez których agencja najprawdopodobniej straciłaby pozycję konkurencyjną na rynku. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny zapewnienie pracownikowi noclegu jest realizowane wyłącznie w interesie pracodawcy, a nie pracowników, którzy swoje potrzeby mieszkaniowe zaspokajają w innym miejscu i w inny sposób oraz którzy - gdyby nie konieczność wywiązania się z obowiązków wynikających z umowy o pracę - nie mieliby powodu do ponoszenia kosztu takich noclegów (wyrok z 19 września 2014 r. sygn. akt II FSK 2280/12). Również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 18 października 2017 r. (sygn. akt III SA/Wa 3045/16) przyjął, że zapewnienie pracownikowi noclegu nie odbywa się w jego interesie, lecz jest podyktowane interesem pracodawcy i wynika z przyjętego modelu prowadzenia działalności gospodarczej. Nocleg zapewniony pracownikowi jest więc swego rodzaju "narzędziem pracy", jakie spółka dostarcza pracownikom w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Trudno przyjąć, że gdyby nie to "narzędzie", pracownik musiałby we własnym zakresie zapłacić za nocleg, i że z tego względu pracodawca uwalnia pracownika od koniecznego wydatku, albo że ten wydatek ponosi zamiast pracownika. Ostatnią przesłanką wskazaną przez Trybunał Konstytucyjny, jest warunek, aby korzyść ta była wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi. Jak zaznacza Trybunał opodatkowana korzyść nie może być dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów. Trudno mówić o indywidualizacji świadczenia, gdy wszyscy pracownicy są zakwaterowani w tożsamych warunkach. Wskazać należy również wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 29 listopada 2017 r. (sygn. akt I SA/Sz 860/17), z którego wynika, że w niektórych stanach faktycznych zapewnienie noclegu mieści się w obowiązku zapewnienia przez pracodawcę prawidłowej organizacji pracy.

Reasumując w powyższym stanie faktycznym przesłanki wskazane przez Trybunał Konstytucyjny nie zostały ziszczone, a co za tym idzie, pokrywanie przez agencję pracy tymczasowej kosztów okresowego zakwaterowania pracownika tymczasowego nie będzie stanowiło przychodu. Na marginesie zaznaczyć należy, że stanowisko sądów administracyjnych w tej kwestii wydaje się być jednolite, bowiem w różnych stanach faktycznych dotyczących zakwaterowania pracowników oddelegowanych orzekały one, iż świadczenie takie nie będzie stanowiło przychodu dla pracownika. Jak zauważa Hanna Litwińczuk "rola orzecznictwa sądów administracyjnych w procesie stosowania prawa podatkowego polega na wyjaśnieniu sensu i funkcji klauzul, zwrotów niedookreślonych i pojęć w tekście prawnym, na sprecyzowaniu kryteriów, które umożliwiają wypełnienie ich treścią, a także na określeniu stanów faktycznych, które nie mieszczą się w danym zwrocie niedookreślonym" (H. Litwińczuk, Rola orzecznictwa sądów administracyjnych w procesie stosowania prawa podatkowego. W: Rola orzecznictwa w systemie prawa. LEX nr 283713). Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku określenia czy stanowi przychód ze stosunku pracy pokrycie przez pracodawcę kosztów zakwaterowania pracownika oddelegowanego do pracy za granicą. Sądy administracyjne orzekły, iż nie będzie to przychód. Jedną z najważniejszych zasad polskiego systemu prawnego jest zasada pewności prawa, a orzekanie przez organy podatkowe oraz organy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w zbliżonych stanach faktycznych inaczej judykatura istotnie narusza tą zasadę. Zdaniem wnioskodawcy zakwalifikowanie jako przychodu świadczenia w postaci zapewnienia nieodpłatnego noclegu w warunkach opisanych we wniosku będzie ewidentnie niezgodne z zaleceniami interpretacyjnymi Trybunału Konstytucyjnego.

Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca uznał, że zapewnienie pracownikowi noclegu w miejscu oddelegowania na warunkach opisanych w niniejszym wniosku nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska Przedsiębiorcy dokonywana pod katem prawidłowości zaprezentowanej przez Wnioskodawcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Z treści powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zakład zaznacza jednocześnie, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wydaje interpretacje indywidualne wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowym zakresie, natomiast sprawy te należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych, gdyż zgodnie z art. 34 ust. 17 ustawy - Prawo przedsiębiorców zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 800 z późn. zm.). Powyższe ograniczenie w tematyce, w której Zakład jest zobowiązany wypowiedzieć się w formie interpretacji indywidualnej, uniemożliwia potwierdzenie w tym trybie przez Organ dokonanej przez Wnioskodawcę w treści wniosku interpretacji prawa podatkowego uzasadniającej uznanie, że zapewnienie pracownikom zakwaterowania nie powoduje powstania przychodu ze stosunku pracy.

Zgodnie z opisem stanu faktycznego zawartym we wniosku z 21 maja 2018 r. Pracodawca zapewnia pracownikom oddelegowanym do pracy poza granicami Polski noclegi w miejscach zbiorowego zakwaterowania i kwaterach prywatnych, w treści pisma z dnia 22 czerwca 2018 r. wskazał, że wydatki poniesione przez Wnioskodawcę na zakwaterowanie pracowników nie stanowią przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, wydając niniejszą decyzję Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne opierając się na zawartym w piśmie z 22 czerwca 2018 r. wskazaniu Wnioskodawcy, że opisane świadczenie nie stanowi przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Biorąc powyższe pod uwagę, wartość zakwaterowania zapewnionego pracownikom jako niestanowiąca przychodu z tytułu stosunku pracy, nie stanowi również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż stosownie do powołanych powyżej przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Uwzględniając powyższe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z 21 maja 2018 r. w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, wartości, niestanowiącego przychodu z tytułu stosunku pracy, zakwaterowania zapewnianego przez Wnioskodawcę pracownikom w miejscu oddelegowania.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl