WPI/200000/43/581/2018 - Prawo do nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci częściowego dofinansowania do dojazdów pracowników do pracy i z pracy na podstawie zawartej umowy z przewoźnikiem a dokumentowych biletem miesięcznym.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 646) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 maja 2018 r. uznaje za prawidłowe w sprawie prawa do nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci częściowego dofinansowania do dojazdów pracowników do pracy i z pracy na podstawie zawartej umowy z przewoźnikiem a dokumentowych biletem miesięcznym.

W dniu 7 maja 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

W opisie zdarzenia Wnioskodawca wskazał:

Firma (...) chce zawrzeć z przewoźnikiem umowę na dowożenie pracowników do pracy (adres: siedziba firmy (...). Pracownicy, którzy zadeklarują chęć korzystania z dojazdów, będą mieli zapewnione dojazdy do pracy i z pracy. Opłata za przejazd będzie dokumentowana biletem miesięcznym i finansowana w ustalonych częściach przez pracownika i pracodawcę (pracodawca finansuje ok 40% ceny biletu pozostała część będzie potrącana z wynagrodzenia pracownika).

Własne stanowisko w sprawie:

Na podstawie: 1. § 13 pkt 6 Regulaminu Pracy: "Pracodawca może finansować również inne dodatkowe świadczenia, w tym świadczenia medyczne, przewidziane odrębnymi przepisami" 2. § 2 ust. 1p. 26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 11606 z późn zmianami), podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie stanowią przychody: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagrodzeniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji", płatnik (...) uważa, że różnica, którą opłaca za pracownika jest przychodem ale wolnym od składki społecznej i zdrowotnej. Wnioskodawca prosi o decyzję czy jego interpretacja przepisów jest prawidłowa.

W dniu 11 maja 2018 r. Zakład wezwał wnioskodawcę o uzupełnienie wniosku o wydanie pisemnej interpretacji poprzez wskazanie, czy w regulaminie wynagradzania wnioskodawca posiada zapis o współfinansowaniu świadczenia na rzecz pracowników w postaci dojazdów do pracy i z pracy wynikającego z zawartej z przewoźnikiem umowy o dowożenie pracowników, a dokumentowanego biletem miesięcznym oraz czy świadczenie w postaci dofinansowania dojazdów do pracy i z pracy w części dofinansowania do ceny biletu miesięcznego przez pracodawcę (tj. 40% ceny biletu) stanowi przychód pracownika z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.).

W dniu 28 maja 2018 r. wnioskodawca złożył do organu sprostowanie odpowiedzi na wezwanie, w której poinformował, iż w przepisach płacowych istnieje zapis o możliwości współfinansowania świadczenia na rzecz pracowników (...) w postaci dojazdów do pracy i z pracy wynikającego z zawartej z przewoźnikiem umowy o dowożenie pracowników, a dokumentowanego biletem miesięcznym. Zgodnie z § 13 pkt 6 Regulaminu wynagradzania i nagradzania pracowników: "Pracodawca może finansować również inne dodatkowe świadczenia, w tym świadczenia medyczne, przewidziane odrębnymi przepisami jak również koszty dowozu pracowników do pracy.

Ponadto wnioskodawca stwierdził, iż kwota opłaty tytułem dojazdu do pracy - świadczenia w części finansowanej przez pracodawcę będzie stanowiła przychód pracownika z tytułu stosunku pracy zgodnie z art. 11 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.)

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana jest wyłącznie pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawarty w treści wniosku o interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - na gruncie ustawy - Prawo przedsiębiorców - zobligowany jest jedynie do oceny przedstawionego przez przedsiębiorcę stanowiska oraz dokonanej przez przedsiębiorcę oceny przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne mających zastosowanie na tle zaistniałego stanu faktycznego, którego Zakład nie może uzupełniać ani weryfikować poprzez prowadzenie postępowania, tak by umożliwić przedsiębiorcy prawidłowe wypełnianie spoczywających na nim obowiązków nałożonych przez ustawodawcę w tym zakresie.

Zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2032 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1938 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. Dla rozstrzygnięcia, czy dany przychód stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji czy powstaje obowiązek opłacania składek m.in. na te ubezpieczenia decydujące znaczenie ma, czy dla celów podatkowych zostanie on zakwalifikowany jako przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

W złożonej w dniu 28 maja 2018 r. odpowiedzi na wezwanie wnioskodawca jednoznacznie wskazał, iż kwota opłaty tytułem dojazdów do pracy - świadczenia w części finansowanej przez pracodawcę będzie stanowiła przychód pracowników w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.)

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powyższego przepisu rozporządzenia jednoznacznie wskazuje, iż aby móc zastosować wskazane wyłączenie, dana korzyść musi stanowić przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy oraz dodatkowo prawo do uzyskania korzyści musi wynikać z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, przewidujących partycypację pracownika w ponoszeniu kosztów nabycia tych świadczeń. Ponadto dana korzyść musi przybrać formę niepieniężną (formę zakupu, i co istotne, po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi). Jednocześnie należy zauważyć, że w sytuacji, gdy świadczenie przyznane pracownikowi jest w całości finansowane przez pracodawcę - stanowi ono podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia.

W świetle przytoczonego przepisu, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową ich odpłatnością.

Częściowa partycypacja w tym przypadku polega na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska efekt, o którym mowa w przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia byłby zobowiązany w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia) nabycia tych dóbr.

Zatem, w konsekwencji powyższego koszty dojazdu do pracy w postaci biletów przejazdu środkami komunikacji publicznej np. biletów jednorazowych, biletów miesięcznych (okresowych) PKP, PKS, MZK lub tzw. legitymacji zniżkowych uprawniających do ulgi przejazdowej, przekazywanych pracownikom na przejazdy do miejsca pracy i z powrotem korzysta z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie wyżej cytowanego rozporządzenia. Zgodnie z ww. przepisem nie stanowią podstawy wymiaru składek korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Wyłączenie nie obejmuje natomiast wypłaconych pracownikom z tego tytułu ekwiwalentów w formie pieniężnej. Jeżeli pracownicy otrzymują ekwiwalent pieniężny, stanowiący zwrot ceny zakupionych, np. biletów miesięcznych, przychód ten stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Z rozporządzenia wynika, że składki nie powinny być naliczane od przychodu jaki pracownik uzyskuje korzystając z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, przez co należy rozumieć korzystanie z transportu publicznego, a nie prywatnego, na podstawie przekazanych przez pracodawcę biletów lub transportu organizowanego przez pracodawcę.

Z wniosku o interpretację złożonego w dniu 7 maja 2018 r. wynika, że wnioskodawca zamierza zawrzeć z przewoźnikiem umowę na dowożenie pracowników do pracy. Pracownicy którzy zadeklarują chęć korzystania z dojazdów będą mieli zapewnione dojazdy do pracy i z pracy. Opłata ma być dokumentowana biletem miesięcznym i ma być finansowana w ustalonych częściach przez pracownika i pracodawcę tj. pracodawca będzie finansował około 40% ceny biletu, a pozostała część będzie potrącana z wynagrodzenia pracownika.

Zatem świadczenie na rzecz pracowników w postaci częściowego dofinansowania dojazdów do pracy i z pracy dla pracowników dokumentowanych biletem miesięcznym będzie podlegać wyłączeniu na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Wobec przedstawionego przez wnioskodawcę opisu zdarzenia przyszłego i prezentowanego stanowiska oraz w oparciu o obowiązujące przepisy prawne Oddział uznał stanowisko wnioskodawcy wyrażone w wniosku złożonym w dniu 7 maja 2018 r. za prawidłowe w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie wartości udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci częściowego dofinansowania do dojazdów pracowników do pracy i z pracy na podstawie zawartej umowy z przewoźnikiem a dokumentowych biletem miesięcznym.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.