WPI/200000/43/525/2022

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 162 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 4 kwietnia 2022 r. przez Przedsiębiorcę: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą (...) w uznaje za nieprawidłowe w przedmiocie możliwości obniżenia składki na ubezpieczenie zdrowotne osobom powołanym do pełnienia funkcji prokurenta do wysokości "0" zł, stosownie do treści art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Wnioskiem złożonym 4 kwietnia 2022 r., uzupełnionym w zakresie formalnym 22 kwietnia 2022 r. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) (zwana dalej "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Zdarzenie przyszłe Przedsiębiorcy

Zarząd wnioskodawcy rozważa udzielenie, zgodnie z zasadami reprezentacji (w drodze jednostronnego oświadczenia woli), prokury wybranym osobom lub osobie. Prokurent pobierałby wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji wypłacane na podstawie uchwały zarządu. Prokurent nie będzie zawierał żadnej innej umowy z wnioskodawcą w związku z pełnieniem funkcji prokurenta (umowy o pracę, umowy o świadczenie usług, umowy o dzieło etc.).

Pytanie Wnioskodawcy

Czy w przypadku prokurenta pobierającego wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji, który nie zawarł ze spółką (w której pełni funkcję prokurenta) żadnej innej umowy w związku z pełnieniem funkcji prokurenta, składkę zdrowotną obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł?

Stanowisko Przedsiębiorcy:

W ocenie wnioskodawcy składkę prokurenta pobierającego wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji, który nie zawarł ze spółką (w której pełni funkcję prokurenta) żadnej innej umowy w związku z pełnieniem funkcji prokurenta, obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł.

Należy bowiem wskazać, że wynagrodzenie prokurenta z tytułu pełnienia funkcji stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Potwierdza to również stanowisko organów podatkowych. Przykładowo interpretacja indywidualna Dyrektora IS w Łodzi z 26 czerwca 2015 r., IPTPB1/4511-231/15-2/KO, wskazuje że prokura jest pełnomocnictwem. Pełnomocnictwo jest umocowaniem wyłącznie do dokonywania czynności prawnych w imieniu i na rzecz osoby je dającej. Nie jest to powołanie do organów spółki. To oznacza, że przychodów uzyskiwanych z tytułu pełnienia prokury nie można zaliczyć do przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Wobec powyższego ww. świadczenie pieniężne należy zakwalifikować do podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym przychodów z innych źródeł - na podstawie art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych."

W przypadku przychodów z innych źródeł płatnik nie oblicza zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z przepisami ww. ustawy. W konsekwencji, również na podstawie art. 83 ust. 2 ustawy składka zdrowotna jest obniżona do 0 zł z tytułu wynagrodzenia dla prokurenta. Zgodnie bowiem z brzmieniem tego przepisu "W przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł."

Podsumowując, należy uznać, że od wynagrodzenia prokurenta pobierającego wynagrodzenie wyłącznie z tytułu powołania składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości 0 zł.

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, opłacania i ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne regulują przepisy ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 z późn. zm.).

Na wstępie zaznaczyć należy, że ustawa z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. , poz. 2105 z późn. zm.), tzw. Polski Ład, wprowadziła zmiany do art. 66 ust. 1 ww. ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, polegające objęciu w pkt 35a obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie (są to m.in. członkowie zarządu, członkowie komisji rewizyjnej, prokurenci).

Zgodnie z obecnym brzmieniem zmienionego art. 81 ust. 8 pkt 11a ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne dla osób powołanych do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, jest kwota odpowiadająca wysokości wynagrodzenia tych osób pobieranego z tytułu powołania. Jednocześnie, w myśl art. 79 tej ustawy składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna i wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Natomiast stosownie do art. 85 ust. 17a za osobę, o której mowa w art. 66 ust. 1 pkt 35a, składkę jako płatnik oblicza i pobiera z wynagrodzenia ubezpieczonego i odprowadza podmiot wypłacający wynagrodzenie.

Stosownie do art. 83 ust. 1 w związku z ust. 2b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - cyt. powyżej - w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika, o którym mowa w art. 85 ust. 1-13, zgodnie z przepisami art. 79 i 81, jest wyższa od kwoty ustalonej zgodnie z ust. 2b, którą stanowi zaliczka na podatek dochodowy, obliczona zgodnie z przepisami ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2021 r., składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej kwoty. Zaś, zgodnie z art. 83 ust. 2 tejże ustawy, w przypadku nieobliczania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych przez płatnika, od przychodów stanowiących podstawę wymiaru składki, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości "0" zł.

Zauważyć jednak należy, iż mechanizm obniżania składki zdrowotnej do "0" zł, o czym stanowi art. 83 ust. 2 ustawy wyżej przywołany, ma zastosowanie wyłącznie w okolicznościach wskazanych art. 83 ust. 1 ustawy, tj. w odniesieniu do płatników (ubezpieczonych), do których odnosi się ust. 1 tego artykułu. Artykuł 83 ust. 1 wskazuje na płatników, o których mowa w art. 85 ust. 1-13.

Osoby ubezpieczone z tytułu powołania do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie, są natomiast ujęte w art. 85 ust. 17a ustawy. Tym samym, wobec ubezpieczonych wskazanych w art. 66 ust. 1 pkt 35a nie będzie miał zastosowania przepis 83 ust. 2 ustawy pozwalający na zastosowanie mechanizmu obniżenia składki zdrowotnej do "0" zł.

Wobec powyższego, składka na ubezpieczenie zdrowotne za osobę powołaną do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania powinna być naliczona i odprowadzona na zasadach ogólnych w pełnej wysokości, od uzyskiwanego wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji, bez względu na to, czy od wypłaconego tej osobie (tu: prokurentowi) wynagrodzenia Przedsiębiorca, pełniący funkcję płatnika składek, jest zobowiązany do pobierania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 4 kwietnia 2022 r. zdarzenie przyszłe, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy prawa należy uznać za nieprawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy w przedmiocie możliwości obniżenia składki na ubezpieczenie zdrowotne osobie powołanej do pełnienia funkcji prokurenta do wysokości "0" zł, stosownie do treści art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.