WPI/200000/43/469/2019 - Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia przyznanego uchwałą nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników za pełnienie funkcji prezesa zarządu spółki.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. i 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 maja 2019 r. przez Przedsiębiorcę: (...) Sp. z o,o. w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia przyznanego Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu Spółki.

W dniu 7 maja 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Przedsiębiorcy: (...) Sp. z o.o. o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów.

Opis stanu faktycznego:

Opisany poniżej stan faktyczny dotyczy okoliczności już istniejących (...)

Pani (...) jest wspólnikiem spółki Sp. (...) z o.o. z siedzibą (...) w KRS. Spółka ta została zawiązana na podstawie umowy zawartej w dniu (...).2018 r. przed notariuszem Rep. A nr. (...) Spółka została zarejestrowana w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego KRS nr. (...). Uchwalą Nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia (...) 2019 r. pani została powołana do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu spółki oraz Uchwałą Nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia (...) 2019 r. Prezesowi Zarządu spółki zostało przyznane wynagrodzenie za pełnienie funkcji na podstawie powołania. W ramach powołania Prezes Zarządu pani (...) prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę na zewnątrz. Prowadzenie spraw spółki obejmuje realizację stosunków wewnętrznych, które ograniczają się co do zasady do czynności faktycznych i organizacyjnych. Prowadzenie spraw spółki jest procesem, polegającym na podejmowaniu uchwał, wydawaniu decyzji opinii, organizowaniu działalności spółki w ten sposób, aby było to zgodne z jej przedmiotem działalności, w celu realizacji jej zadań. Sfera reprezentacji obejmuje dokonywanie czynność w stosunkach zewnętrznych dokonywanych "za" bądź "w imieniu" spółki i dotyczy spraw związanych z jej przedmiotem działania ze skutkiem na zewnątrz. Prezes Zarządu ma obowiązek mm zwoływania zgromadzeń wspólników, przygotowywania sprawozdań z działalności spółki, udzielania wyjaśnień biegłemu rewidentowi, poświadczania odpisów uchwal, powoływania likwidatorów, pełnomocników itp. Reprezentacja dotyczy występowania we wszelkich stosunkach prawnych z okresu prawa cywilnego, administracyjnego, pracy oraz innych gałęzi prawa Prezes Zarządu pani składa oświadczenia woli, jak również ma obowiązek występowania przed organami orzekającymi, ujawniania stanowiska spółki na zewnątrz, składania oświadczeń, wyjaśnień przed organami samorządowymi i państwowymi, występowania przed organami nadzorczymi i osobami trzecimi.

Pani (...) zawarła ponadto w dniu (...)2019 r. ze spółką Sp. (...) z o.o. z siedzibą w (...) umowę o pracę na stanowisku pracownika administracyjno-biurowego; powierzone tą urnową o pracę obowiązki są następujące organizowanie i koordynowanie pracy w sekretariacie spółki, bieżąca współpraca z biurem rachunkowym obsługującym spółkę, sporządzanie oraz kompletowanie dokumentów finansowych dla księgowości zgodnie z procedurami, monitorowanie i gromadzenie informacji (elektronicznych i papierowych) pomiędzy spółką a jej kontrahentami i podmiotami współpracującymi, prowadzenie rejestru pism przychodzących i wychodzących, nadzór nad prawidłowym i terminowym obiegiem wewnętrznym i zewnętrznym dokumentów, prowadzenie ewidencji czasu pracy zatrudnionych pracowników, współpraca administracyjna z Kancelarią prawną obsługującą spółkę, kierowanie podległym zespołem pracowników administracyjnych oraz inne czynności ściśle związane z obsługą administracyjno-biurową spółki.

Pani (...) uzyskuje w spółce Sp. z o.o. z siedzibą w (...) wynagrodzenie z dwóch źródeł, tj. z tytułu powołania do pełnienia funkcji Prezesa zarządu oraz z tytułu stosunku pracy.

Pytanie

Mając na uwadze opisany stan faktyczny należy wyjaśnić - Czy spółka powinna naliczać pobierać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy ich wymiaru obejmującej wynagrodzenie Prezesa Zarządu wyłącznie z tytułu wynagrodzenia uzyskiwanego ze stosunku pracy czy też od podstawy ich wymiaru obejmującej wynagrodzenie ze stosunku pracy i wynagrodzenie uzyskiwane z tytułu powołania do pełnienia Funkcji Prezesa Zarządu wypłacane na podstawie Uchwały Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników

Stanowisko w sprawie Zdaniem spółki jako płatnik powinna ona naliczać pobierać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy ich wymiaru obejmującej wynagrodzenie Prezesa Zarządu otrzymywane wyłącznie z tytułu wynagrodzenia uzyskiwanego ze stosunku pracy.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn zm.) w związku z 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 705, poz. 1585 z późn. zm.). Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje Indywidualne interpretacje prawa w zakresie m.in. obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne bądź braku takiego obowiązku.

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorco może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek Świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek no ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83 lit. d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r. udzielenie interpretacji dotyczącej zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 20001 - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlową o kapitałowym charakterze, mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały za ponoszącą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Zdolność do czynności prawnych spółki z o.o. realizuje zarząd spółki, lego kompetencje określone są generalnie jako prowadzenie spraw i reprezentacja.

W myśl art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych - członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników. chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego, jako czynność prawna stanowi bowiem oświadczenie woli spółki, mocą którego ustanawiany jest jeden z Jej organów, a konkretnie jego członek bądź członkowie. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego tj. podpisanie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej (np. kontrakt menedżerski). Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu oraz czy będzie się wiązał z wynagrodzeniem czy nie. Podstawą pełnienia funkcji członka zarządu może być w rezultacie zarówno zatrudnienie na podstawie umowy o prace lub umowy cywilnoprawnej o świadczenie usług jak też jedynie powołanie uchwałą zgromadzenia wspólników. Nie ma żadnych przeszkód aby członek zarządu pełnił tę funkcję na podstawie powołania uzyskiwał z tego tytułu wynagrodzenie jak i aby jednocześnie pozostawał w stosunku pracy ze spółką i wykonywał w oparciu o ten stosunek pracy obowiązki nieobjęte zakresem obowiązków wynikających z pełnienia funkcji członka zarządu uregulowanych kodeksem spółek handlowych.

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, uzależniając zaistnienie tego obowiązku nie od finansowego wymiaru pełnione) funkcji a od formy, w jakie) został mianowany na stanowisko członek zarządu. Powołane przepisy nie zaliczają do ubezpieczonych osoby pełniącej funkcje członka zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę). Obowiązek opłacania składek wynika i podstawy prawnej wykonywania zarządu W rezultacie samo powołanie - na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych na stanowisko członka zarządu spółki nie skutkuje powstaniem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Również sam fakt osiągania wynagrodzenia nie rodzi obowiązku opłacania składek, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, zarządzanie zakładem pracy może być wykonywane na podstawie stosunku pracy, umowy menedżerskiej lub bezpośrednio na podstawie stosunku organizacyjnego łączącego członka zarządu ze spółką (wyrok Sądu Najwyższego z: 17 lutego 2015 r. I UK 221/14; 7 stycznia 2000 r., I PKN 404/99, 11 maja 2009 r., I UK 18/09). Powołanie w skład zarządu spółki kapitałowej jest tylko aktem inwestytury na określoną funkcję I na mocy tego powołania nie powstaje stosunek pracy, a tym samym wynagrodzenie z tytułu powołania me jest wynagrodzeniem ze stosunku pracy (wyrok SN z dnia 19.11 2013 r., sygn. akt I PK 120/13). Analogiczne stanowisko zajął - ZUS O-Lublin w decyzji z dnia 09 04.2015 r., WPI/200000/43/412/2015; ZUS O/Gdańsk w decyzji z dnia 23 07 2014 r. sygn. DI/100000/43/832/2014. ZUS O/Gdańsk z decyzji z dnia 19 maja 2014 r. sygn. DI/100000/43/572/2014; ZUS O/Gdańsk decyzja z dnia 28 września 2016 r. sygn. DI/100000/43/858/2016.

Wskazać należy ponadto, że w przedmiotowej sprawie zakresy obowiązków pani (...) wynikających ze stosunku pracy oraz ze stosunku powstania są rozłączne, tj. nie pokrywają się w żadnym stopniu Na podstawie stosunku powołania pani (..)prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją na zewnątrz zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych. W zakres obowiązków Prezesa Zarządu wynikających z przepisów kodeksu spółek handlowych nic wchodzą czynności biurowo - administracyjne związane ściśle z prowadzeniem sekretariatu i biura spółki. Te czynności biurowo - administracyjne zostały powierzone pani w ramach umowy o pracę.

Do wniosku dołączono załączniki:

- pełnomocnictwo z dowodem uiszczenia opłaty;

dowód uiszczenia opłaty od wniosku;

akt notarialny z dnia (...)2019 r. - powołanie do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje Interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek

Należy zwrócić uwagę, że ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej na którą powołuje się Wnioskodawca utraciła moc z dniem 29 kwietnia 2018 r. na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo przedsiębiorców oraz inne ustawy dotyczące działalności gospodarczej.

Oddział zaznacza jednocześnie, ze w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie Interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenie, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź tez poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np. w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych, ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę obciąża Jedynie przedsiębiorcę.

Tym samym, wydając Interpretację indywidualną przepisów w przedmiotowej sprawie Oddział nie bada. czy wspólnik, o którym jest mowa we wniosku posiada status jedynego wspólnika spółki, czy też spółka jest spółką wieloosobową, nie bada również czy umowa o pracę zawarta ze wspólnikiem spółki jest umową prawidłowo zawartą w myśl przepisów prawa.

Oddział zwraca również uwagę, ze wydając Interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, i których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem faktycznym przedstawionym przez Wnioskodawcę. Pełną wiedzę o stanie faktycznym czerpie wyłącznie z wniosku Wnioskodawcy nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, me dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskania informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i chronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 16 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tj. Dz. U. z 2019 r. poz. 805 z późn. zm.), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlową o kapitałowym charakterze, mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały i ponoszącą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Zdolność do czynności prawnych spółki z o.o. realizuje zarząd spółki, a jego kompetencje określone są generalnie jako prowadzenie spraw o reprezentacja.

W myśl art. 201 § 4 powołanej powyżej ustawy - Kodeks spółek handlowych - członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Jako czynność prawna stanowi bowiem oświadczenie woli spółki, mocą którego ustanawiany jest jeden z jej organów, a konkretnie jego członek bądź członkowie. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego tj. podpisanie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej, Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu oraz czy będzie się wiązał z wynagrodzeniem czy nie. Podstawą pełnienia funkcji członka zarządu może być w rezultacie zarówno zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej o świadczenie usług jak tez jedynie powołanie uchwałą zgromadzenia wspólników

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, uzależniając zaistnienie tegoż obowiązku nie-od finansowego wymiaru pełnionej funkcji a od formy, w jakiej został mianowany na stanowisko członek zarządu Powołane przepisy nie zaliczają do ubezpieczonych osób pełniących funkcje członka zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie (np. umowa o pracę, umowa cywilnoprawna)

W konsekwencji, samo powołanie na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych na stanowisko członka zarządu spółki, jak również osiąganie z tego tytułu, ustalonego w drodze uchwały, wynagrodzenia nie skutkuje jeszcze powstaniem obowiązku ubezpieczeń społecznych, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych wskazanego w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej

Podkreślenia wymaga fakt, że zawarcie dodatkowo z taką osobą umowy o pracę wykonywanej niezależnie od funkcji członka zarządu spółki i z innym zakresem obowiązków, będzie powodował obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy o pracę. A zatem, tytułem do ubezpieczeń społecznych będzie umowa o pracę stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Z przedstawionego we wniosku złożonego w dniu 7 maja 2019 r. opisu stanu faktycznego wynika. Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 2019 r. wspólnik został powołany do pełnienia funkcji Prezesa Zarządu Spółki Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia (...) 2019 r. Prezesowi Zarządu Spółki zostało przyznane wynagrodzenie za pełnienie funkcji na podstawie powołania W ramach powołania Prezes Zarządu prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółką na zewnątrz Ponadto w dniu 2019 r. ze spółką Sp. z o o ten sam wspólnik zawarł umową o pracą na stanowisko pracownika administracyjno-biurowego Wnioskodawca ma wątpliwość, czy obowiązek odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne będzie wyłącznie od wynagrodzenia uzyskanego z tytułu umowy o pracę, czy będzie to łączna kwota wynagrodzenia za pracę wraz z wynagrodzeniem uzyskanym za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu Spółki.

Uwzględniając powyższe, należy wskazać, iż pełnienie funkcji Prezesa Zarządu wyłącznie na podstawie aktu powołania nie będzie skutkowało zaistnieniem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji. W rezultacie, jeżeli funkcja Prezesa Zarządu pełniona jest wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego, to wynagrodzenie pobierane z tego tytułu nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Uwzględniając opis stanu faktycznego oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia przyznanego Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników za pełnienie funkcji Prezesa Zarządu Spółki.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców mniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS. która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.