WPI/200000/43/46/2019 - Możliwość ustalenia w bieżącym roku kalendarzowym najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie art. 18c u.s.u.s.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w odpowiedzi na wniosek przedsiębiorcy (...) złożony w dniu 15.01.2019 r., uzupełniony w dniu 05.02.2019 r. i w dniu 19.02.2019 r. uznaje za prawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy w sprawie możliwości ustalenia w bieżącym roku kalendarzowym najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W dniu 15 stycznia 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie interpretacji indywidualnej złożony na podstawie art. 34 Prawa przedsiębiorców. W dniu 5 lutego 2019 r. i w dniu 19-02.2019 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek o indywidualną interpretację, składając odpowiedzi na wezwanie Zakładu, będące doprecyzowaniem opisu stanu faktycznego.

Opis stanu faktycznego:

Wnioskodawca od dnia 14.11.2011 r. prowadzi działalność gospodarcza w postaci Kancelarii Adwokackiej (kod PKD: 69.10 Z). Od wskazanego dnia działalność ta prowadzona jest w sposób ciągły stały i nieprzerwany. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz osób fizycznych jak i innych przedsiębiorców oraz podmiotów takich jak Sądy czy Prokuratury.

Wnioskodawca wskazał, że w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę zmierza skorzystać z możliwość płacenia niższych składek na ubezpieczenia społeczne zgodnie ze znowelizowanymi przepisami. Przychód Wnioskodawcy za rok 2018 zamknie się kwotą około zł, a więc dającą możliwość zapłaty niższych składek. Ponadto jak

Wnioskodawca wspomniał powyżej działalność prowadzi ponad wymagane ustawą 60 dni. Wnioskodawca wskazał iż ze względu na treść art. 1 ust. 11 pkt 4 ma wątpliwość czy działalność przez niego wykonywana nie wypełnia definicji wolnego zawodu, o którym mowa w art. 6 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a tym samym wyklucza możliwość zapłaty na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w niższej wysokości liczonej od uzyskanego przychodu.

Wobec powyższego Wnioskodawca wnosi o wydanie indywidualnej interpretacji co do możliwości opłacania przez niego składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zgodnie z art. 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Wnioskodawca wobec opisanej powyżej wątpliwości Wnioskodawca wyraził wątpliwość czy wykonywana przez niego działalność gospodarcza wypełnia definicję wolnego zawodu?

Stanowisko wnioskodawcy:

Wnioskodawca jest zdania, że działalność ta nie może być uznana za wykonywaną w ramach wolnego zawodu. Tym samym Wnioskodawca uważa, iż przysługuje mu możliwość opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w wysokości ustalonej o art. 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W dniu 23 stycznia 2019 r. Zakład wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji poprzez wskazanie:

W dniu 5 lutego 2019 r. Wnioskodawca złożył odpowiedź na wezwanie, w której oświadczył, że:

W dniu 8 lutego 2019 r. Zakład ponownie wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie opisu stanu faktycznego wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji złożonego w dniu 15 stycznia 2019 r. o wskazanie, czy w poprzednim roku kalendarzowym prowadził działalność w zakresie wolnego zawodu wyłącznie na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, czy też prowadził także pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 3 lit. b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W dniu 19 lutego 2019 r. Wnioskodawca złożył odpowiedź na wezwanie Zakładu z dnia 08.02.2019 r., w której oświadczył, iż w poprzednim roku kalendarzowym prowadził działalność wyłącznie na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska Przedsiębiorcy dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Wnioskodawcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, którymi jest związany.

Powyższe oznacza, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do opisu stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wynika to z faktu braku możliwości negowania przez Zakład okoliczności i stwierdzeń podanych przez Przedsiębiorcę we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji w zakresie opisu stanu faktycznego. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie stanu faktycznego bądź też poczynione przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu (np. w toku czynności kontrolnych) ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez Wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym i obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia regulowane są za pośrednictwem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał zamknięty katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36 aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Stosowanie do treści art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy za osobą prowadząca pozarolnicza działalność uważa sią osobą prowadzącą pozarolniczą działalność na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących skorzystania z uprawnienia do ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w zależności od uzyskanego przychodu z tej działalności w poprzednim roku kalendarzowym, w sytuacji przedstawionej w opisie stanu faktycznego wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji na podstawie art. 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wskazuje:

Z dniem 1 stycznia 2019 r. weszły w życie zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wprowadzone ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia składek na ubezpieczenia społeczne osób fizycznych wykonujących działalność gospodarczą na mniejszą skalę (Dz. U. z 2018 r. poz. 1577), zwana ustawą o tzw. "małym ZUS". Dodano do ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych art. 18c, który określa nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą, które spełniają warunki określone w tym przepisie.

Zgodnie z art. 18c ust. 1 ww. ustawy najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, których roczny przychód z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym nie przekroczył trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku, uzależniona jest od tego przychodu.

W świetle powyższego, najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą będzie uzależniona od uzyskanego przychodu z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym, który nie może przekroczyć trzydziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w grudniu poprzedniego roku (za 2018 r. limit ten wynosi 63.000 zł).

Podkreślić należy, że ww. art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzający nowe zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dotyczy wyłącznie tych ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy tj. osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych. W myśl art. 18c ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych najniższa podstawa wymiaru składek, o której mowa w ust. 1, nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy i nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku. Oznacza to, iż najniższa podstawa wymiaru składek na dany rok (np. 2019 r.) nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w tym samym roku i nie może przekraczać kwoty 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonej na ten sam rok. Przy czym najniższą podstawę wymiaru składek, o której mowa w art. 18c ust. 1 ustawy osobą prowadzącą działalność gospodarczą ustala się na dany rok kalendarzowy (art. 18c ust. 3 ustawy).

Jednocześnie w art. 18c ust. 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ustawodawca enumeratywnie wymienił okoliczności wyłączające możliwość skorzystania w danym roku przez ubezpieczonych, o których mowa w art. 18c ust. 1 z nowych zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru składek. Zatem, przepisy art. 18c nie maja zastosowania do osób, które lub do których:

Z treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji oraz pism złożonych w dniu 5 lutego 2019 r. i w dniu 19.02.2019 r. wynika, iż wnioskodawca od dnia (...) r. prowadzi działalność gospodarcza w postaci Kancelarii Adwokackiej (kod PKD: 69.10 Z) na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod firmą (...):, w ramach której świadczy usługi na rzecz osób fizycznych jak i innych przedsiębiorców oraz podmiotów takich jak Sądy czy Prokuratury. Wnioskodawca chce od 1 stycznia 2019 r. skorzystać z prawa do ustalenia podstawy wymiaru składek z tytułu prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej i opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od najniższej podstawy wymiaru składek, która jest uzależniona od uzyskanego przychodu z działalności gospodarczej w poprzednim roku tj. 2018 r. na podstawie art. 18c ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tzw. mały zus"). Wnioskodawca wskazał, że spełnia warunki, o których mowa w art. 18c ust. 1-3 ustawy uprawniające do skorzystania w roku 2019 r. z nowych zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru składek i oświadczył, w złożonych do Zakładu odpowiedziach na wezwanie, iż w jego sytuacji nie zachodzą okoliczności wyłączające możliwość skorzystania przez Wnioskodawcę w roku 2019 r. z nowych zasad ustalania najniższej podstawy wymiaru składek, które zostały przewidziane przez ustawodawcę i wskazane enumeratywnie w art. 18c ust. 11 pkt 1-5). Wnioskodawca oświadczył, że w poprzednim roku kalendarzowym prowadził działalność wyłącznie na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jako osoba wykonująca wolny zawód.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 18c ust. 10 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą spełniająca warunki ustawowe do ustalenia najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na zasadach określonych w art. 18c ust. 1-3 ustawy może zrezygnować z tego uprawnienia. Za rezygnację z uprawnienia będzie uważane niedokonanie przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą zgłoszenia z kodem właściwym dla osób korzystających z uprawnienia do ubezpieczeń społecznych, w terminie 7 dni od dnia zaistnienia zmiany, zgodnie z art. 36 ust. 13 i 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Dniem zaistnienia zmiany będzie w przypadku Wnioskodawczyni pierwszy stycznia 2019 r. tj. dzień w którym weszły w życie zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, poprzez dodanie art. 18c. Niedokonanie tej zmiany (niezłożenie zgłoszenia z kodem właściwym dla osób korzystających z uprawnienia) w terminie 7 dni będzie traktowane jako rezygnacja z uprawnienia.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko wnioskodawcy w sprawie możliwości ustalenia w bieżącym roku kalendarzowym najniższej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach wynikających z art. 18c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych należy uznać za prawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.