WPI/200000/43/37/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku (...) złożonym w dniu 11 stycznia 2019 r. w sprawie zasad ustalania wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe.

W dniu 11 stycznia 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie interpretacji indywidualnej.

Stan faktyczny wniosku:

W dniu (...) 11-2018 r. zostało dokonane przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez pod firmą (...) nr NIP (...) w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) nr NIP: (...), w trybie art. 551 § 5 Kodeksu spółek handlowych. Zmiana formy organizacyjnej - zgodnie z zasadą kontynuacji towarzyszącej procesom przekształceniowym oznacza, że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością stała się stroną wszelkich praw i obowiązków przysługujących dotychczas (...). Poza zmianą formy prawnej przy przekształceniu nie doszło do jakichkolwiek zmian mających wpływ na konieczność ponownego oszacowania podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie wypadkowe. Wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe przed przekształceniem wynosiła 0,96%, natomiast sporządzając raporty rozliczeniowe za m-c listopad 2018 r., (po przekształceniu) w programie płatnik jedyna wysokość stopy procentowej, która nie powodowała błędów krytycznych to 1,67%. Płatnik zarówno przed jak i po przekształceniu podlega wpisowi do rejestru REGON, oraz zgłasza do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych. Przed przekształceniem płatnik przekazał do ZUS informacje ZUS IWA przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe. W związku z powyższym prosimy o wyjaśnienie oraz interpretację w jaki sposób powinna być ustalona stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe dla podmiotu przekształconego.

Własne stanowisko w sprawie:

Stopa procentowa na ubezpieczenie wypadkowe dla podmiotu przekształconego winna zostać bez zmian - na poziomie równym wysokości stopy procentowej przed przekształceniem tj. 0,96%.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż mocą przedmiotowej decyzji Zakład nie przyznaje jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska Wnioskodawcy pod kątem prawidłowości przedstawionej przez niego interpretacji przepisów prawa tj. przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy stanowi opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawiony przez przedsiębiorcę w treści wniosku. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż wiedzę o stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Zakład opiera wyłącznie na treści złożonego przez Przedsiębiorcę wniosku o interpretację, nie mając uprawnień do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W rezultacie celem interpretacji jest udzielenie Wnioskodawcy informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne i uchronienie w ten sposób przed błędnym zastosowaniem przez niego danego przepisu. Zasady ustalania wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe, w tym określenia wysokości stopy procentowej tej składki reguluje ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1376 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 27 powołanej powyżej ustawy wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe jako zobowiązany jest stosować płatnik składek ustala się na okres roku składkowego obejmującego okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku. Wysokość tej stopy jest ustalana na zasadach określonych powołaną ustawą dla wszystkich podmiotów posiadających status płatnika składek na ubezpieczenie wypadkowe w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w zależności od liczby ubezpieczonych zgłaszanych przez danego płatnika do ubezpieczenia wypadkowego. Należy zwrócić uwagę, że grupę działalności, do której należy płatnik jak i liczbę ubezpieczonych, od których to czynników uzależniona jest wysokość stopy procentowej składki obowiązującej płatnika, ustala się według stanu na ścisłe określony moment, tj. na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego dany rok składkowy albo według stanu z miesiąca zgłoszenia płatnika składek.

W przypadku płatników nowo zgłoszonych, liczbę ubezpieczonych oraz grupę działalności, od których to czynników zależy wysokość obowiązującej ich stopy procentowej, ustala się w oparciu o stan z miesiąca, w którym płatnik został zgłoszony w ZUS. Oznacza to, że w świetle przepisów ustawy z dnia 30 października 2002 r., każdy nowo zgłaszany płatnik składek powinien ustalać dla siebie wysokość obowiązującej go stopy procentowej składki.

W myśl art. 28 ust. 1 wskazanej ustawy, stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika zgłaszającego do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych wynosi 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności. Stosownie natomiast do art. 29 i nast. ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, ustalenie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatników składek podlegających wpisowi do rejestru REGON, zgłaszających do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, następuje na podstawie grupy działalności, do której płatnik należy.

W myśl art. 28 ust. 2 i art. 33 ust. 1 tejże ustawy Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustala stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe płatnikom składek zgłaszającym do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, którzy za trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe mieli obowiązek przekazywania do Zakładu "Informacje o danych do ustalenia składki na ubezpieczenie wypadkowe" - ZUS IWA zgodnie z art. 31 ustawy. Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe ustalana przez Zakład obliczana jest jako iloczyn stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe określonej dla grupy działalności, do której należy płatnik składek i wskaźnika korygującego. Natomiast stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe dla płatnika wskazanego w art. 28 ust. 2, któremu Zakład nie ustalił kategorii ryzyka z uwagi na brak obowiązku przekazywania ww., informacji przez trzy kolejne lata kalendarzowe wynosi tyle, co stopa procentowa określona dla grupy działalności, do której należy. Grupy działalności oraz przypisaną im wysokość stopy procentowej składki określa załącznik Nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie różnicowania stopy składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w zależności od zagrożeń zawodowych i ich skutków. (...)

Przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych stanowią, iż stopa procentowa składki, jest ustalana płatnikowi składek, natomiast ustawa nie zawiera przepisów szczególnych, które regulowałby kwestię możliwości sukcesji uprawnienia do posługiwania się określona wartością stopy procentowej składki jaka obowiązywała innego płatnika, w tym przypadku przedsiębiorcę prowadzącego jednoosobową działalność na podstawie przepisów Prawo przedsiębiorców, który dokonał przekształcenia tej działalności w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Oznacza to, że w kwestii obowiązującej płatnika wysokości stopy procentowej składki w danym roku składkowym rozstrzygająca jest norma zawarta w art. 27 powołanym powyżej.

Należy także podkreślić, iż obowiązek posługiwania się w danym roku składkowym określoną wysokością stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe przez danego płatnika składek nie może być postrzegany jako zobowiązanie czy uprawnienie, które przechodziłoby na następcę prawnego, ponieważ obowiązek posługiwania się określona wartością stopy procentowej składki, ustaloną na zasadach wskazanych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, wynika wprost z przepisów tej ustawy i nie jest to prawo czy uprawnienie przysługujące danemu płatnikowi. Płatnik spełniający określone warunki, jest zobowiązany do stosowania danej wysokości stopy procentowej składki. Zobowiązanie to wygasa wraz z ustaniem pełnienia funkcji płatnika albo z zakończeniem danego roku składkowego. Od nowego roku składkowego obowiązująca płatnika stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe jest ustalana na nowo. Wysokość stopy procentowej tej składki w świetle przepisów ww. ustawy uzależniona jest od takich czynników jak: rodzaj działalności danego płatnika, liczba zgłaszanych ubezpieczonych, a w przypadku płatników, którym stopę tę wylicza ZUS - także od wskaźnika korygującego, o którym mowa w powołanym powyżej art. 28 ust. 2 w związku z art. 31 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Dopuszczenie zasady sukcesji wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe mogłoby hipotetycznie prowadzić do sytuacji, w wyniku której płatnik składek stosowałby stopę procentową składki, której wysokość nie byłaby w żaden sposób powiązana z sytuacją faktyczną danego płatnika i nie miałaby uzasadnienia w przepisach ustawy określających zasady i sposób jej ustalenia dla danego płatnika.

Jednocześnie w tym miejscu należy wskazać, iż w myśl art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych do należności z tytułu składek stosuje się odpowiednio art. 93 ustawy - Ordynacja podatkowa. Definicja należności z tytułu składek zawarta jest w art. 24 ust. 2 powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, że należnościami są: składki, odsetki za zwłokę, koszt egzekucyjne, koszty upomnienia i dodatkowa opłata. Zatem ustawodawca w przywołanym przepisie odnosi się do określnych świadczeń pieniężnych należnych od płatnika z tytułu pełnienia funkcji płatnika składek za ubezpieczonych, do uzyskania, których jest uprawiony Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Wysokość stopy procentowej na ubezpieczenie wypadkowe, która ma bezpośredni wpływ na wysokość należności z tytułu składek, sama w sobie nie jest należnością z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, zatem nie może być postrzegana jako zobowiązanie czy uprawnienie, które przechodzi na następcę prawnego na zasadzie art. 93 Ordynacji podatkowej w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Brak jest zatem podstaw do stosowania w tym miejscu jakiejkolwiek wykładni rozszerzającej, to jest definicji, która obejmowałaby swoim zakresem wysokość stopy procentowej. Powyższe oznacza, iż wraz z pojawieniem się nowego płatnika składek, konieczne jest ustalenie przypisanej jedynie dla niego {w oparciu o wskazane powyżej zasady i parametry zgodnie z przepisami) stopy wypadkowej składki na ubezpieczenie wypadkowe.

W złożonym w dniu 11 stycznia 2019 r. wniosku o indywidualną interpretację Wnioskodawca wskazał, że w dniu 5 listopada 2018 r. dokonał przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez siebie pod firmą (...) w jednoosobową spółkę z ograniczona odpowiedzialnością pod firmą (...) - w trybie art. 551 § 5 Kodeksu spółek handlowych. Nastąpiła zmiana formy prawnej prowadzonej przez wnioskodawcę działalności gospodarczej. Wobec zaistniałej sytuacji faktycznoprawnej Wnioskodawca jest zdania, iż stopa procentowa dla podmiotu po przekształceniu powinna pozostać bez zmian na poziomie równym wysokości stopy procentowej przed przekształceniem jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.

Oddział wskazuje, iż jak wynika z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego w związku z przekształceniem w dniu 5 listopada 2018 r. jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej pod firmą (...) oraz powstał zupełnie nowy płatnik, który ma obowiązek na podstawie art. 27 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. 2018 r. poz. 1376 z późn. zm.) samodzielnie dla siebie w oparciu o wskazane w ustawie parametry ustalić stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe od nowa. W ocenie Zakładu brak jest podstaw do zastosowana sukcesji stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w przypadku powstania nowego podmiotu/przedsiębiorcy w nowej formie prawnej, który ma obowiązek ustalić ją dla siebie na nowo.

Uwzględniając powyższe, stanowisko Wnioskodawcy wyrażone we wniosku złożonym w dniu 11 stycznia 2019 r. w sprawie zasad ustalania wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe Oddział uznał za nieprawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.