WPI/200000/43/313/2020 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników dodatkowej odprawy pieniężnej wypłaconej pracownikom w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 16 kwietnia 2020 r. przez Przedsiębiorcę (...)

Wnioskiem z 16 kwietnia 2020 r., (zwana dalej: "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwany dalej: "Zakładem") o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca w związku z likwidacją zakładu pracy uzgodnił w drodze porozumienia z reprezentującymi pracowników organizacjami zasady zwolnień grupowych. Zawarte między stronami porozumienie gwarantuje pracownikom wypłatę dodatkowych odpraw pieniężnych poza odprawami wynikającymi z art. 8 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników oraz dodatku do odprawy z tytułu zaangażowania w pracy w okresie likwidacji pracodawcy. Przedsiębiorca jako dowód, załącza do wniosku kopię porozumienia.

Wypłata dodatkowych odpraw pieniężnych nastąpi przy rozwiązaniu stosunku pracy. Wypłata dodatku do odprawy z tytułu zaangażowania w pracy nastąpi przy:

W opinii Przedsiębiorcy, oba tytuły do wypłaty: dodatkowa odprawa pieniężna oraz dodatek do odprawy z tytułu zaangażowania w pracy stanowią przychód ze stosunku pracy, który podlega opodatkowaniu PIT, oba będą korzystały w całości ze zwolnienia ze składek na ubezpieczenia społeczne ZUS. Ponieważ wypłata obu świadczeń związana jest ściśle z faktem rozwiązania umowy o pracę z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, co jest zgodne z § ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, bowiem podstawy wymiaru składek nie stanowią: "odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia, niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy".

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład zważył, co następuje:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 ust. 1 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe) stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 llpca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

Za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Ponadto podkreślić należy, że w myśl art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle określonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo wskazanym zakresie, gdyż sprawy te w myśl przepisów ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 900 z późn. zm.) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne opierając się na zawartym we wniosku wskazaniu w powyższej kwestii.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia. Zgodnie z pkt 3 cytowanego przepisu, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią przychody uzyskane przez pracownika w związku z wypłatą odpraw, odszkodowań, rekompensat wypłacanych z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z tytułu rozwiązania stosunku pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy, nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę lub rozwiązania jej bez wypowiedzenia, skrócenia okresu jej wypowiedzenia, nie wydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy.

Jednocześnie wyłączenie z podstawy wymiaru składek przychodów uzyskanych przez pracownika z tytułu odpraw znajduje zastosowanie zarówno w odniesieniu do odpraw mających swoje źródło w ustawach szczególnych, w tym w ustawie z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1969 z późn. zm.), jak również tych wynikających z regulaminu zwolnień grupowych, z dobrowolnych porozumień zawartych między pracodawcą a pracownikiem (w sytuacjach przewidzianych przez umowę o pracę lub w późniejszych porozumieniach między pracodawcą a konkretnym pracownikiem) lub w sytuacjach, kiedy doszło o wygaśnięcia umowy o pracę.

Z treści złożonego wniosku oraz załączonego Porozumienia w sprawie grupowych zwolnień Pracowników stanowiącej nieodłączny element złożonego wniosku o indywidualną interpretację wynika, że Przedsiębiorca zamierza wypłacić pracownikom dodatkowe odprawy pieniężne na podstawie powołanego wyżej Porozumienia, które będą wypłacane niezależnie od odprawy pieniężnej określonej w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy. Dodatkowe odprawy, będą wypłacane z tytułu rozwiązania stosunku pracy, a ich wypłata będzie miała ścisły i nierozerwany związek z ustaniem zatrudnienia. Jednocześnie, Przedsiębiorca w uzupełnieniu do złożonego wniosku oświadczył, że odprawy, o których stanowi wniosek, stanowić będą przychód pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, Zakład uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione przez Przedsiębiorcę w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dodatkowej odprawy wypłaconej pracownikom w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Odnosząc się do wątpliwości Przedsiębiorcy dotyczących możliwości wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wypłacanego pracownikom dodatku do odprawy, z tytułu zaangażowania w pracy, Zakład stwierdził, co następuje;

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego oraz zapisów załączonego Porozumienia.., w szczególności zawartych w § 5 pkt 4 i 11 - wynika, iż zarówno:

- wskazuje, że wypłata dodatku do odprawy jest ściśle i bezpośrednio związana ze świadczeniem pracy a nie z faktem rozwiązania stosunku pracy, natomiast fakt rozwiązania stosunku pracy ma jedynie wpływ na okres wypłaty przedmiotowego dodatku.

Natomiast przywołany przepis § 2 ust. l pkt 3 ww. rozporządzenia znajduje zastosowanie jedynie w przypadku, gdy wypłata np.: odprawy, odszkodowania lub rekompensaty - mającej charakter świadczenia pieniężnego - pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę świadczenia, winno być ustanie zatrudnienia. Oznacza to, że tego typu świadczenie nie może być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach, niż pozostających w ścisłym związku z rozwiązaniem stosunku pracy.

Wobec powyższego, Zakład uznał za nieprawidłowe stanowisko przedstawione przez Przedsiębiorcę w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne świadczenia pieniężnego w postaci dodatku do odprawy, wypłaconego pracownikom z tytułu zaangażowania w pracy w okolicznościach przedstawionych we wniosku.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

W okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID bieg terminów procesowych w postępowaniach administracyjnych i sądowych nie rozpoczyna się a rozpoczęty ulega zawieszeniu na ten okres (ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568 ).