WPI/200000/43/296/2016 - Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od wartości świadczenia na dodatkowe ubezpieczenie medyczne pracownika "PZU Opieka Medyczna" pakiet Optimum w części finansowanej przez pracodawcę.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 11 marca 2016 r. przez przedsiębiorcę (...) w sprawie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od wartości świadczenia na dodatkowe ubezpieczenie medyczne pracownika "PZU Opieka Medyczna" pakiet Optimum w części finansowanej przez pracodawcę na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawne szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

W dniu 11 marca 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż od dnia 1 października 2015 r. w Spółce obowiązuje nowy Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy. Zgodnie z § (...) pkt (...) powyższego ZUZP "w ramach możliwości finansowych pracodawca może przeznaczyć środki na dodatkową opiekę medyczną pracowników". W oparciu o powyższy zapis Spółka finansuje obecnie pracownikom ubezpieczenie medyczne "PZU Opieka Medyczna" pakiet Komfort Plus, które jako nieodpłatne świadczenie ze stosunku pracy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz ubezpieczeniu w ZUS. Od kwietnia 2016 r. pracodawca zamierza zmienić pakiet ubezpieczenia medycznego pracowników na opcje Optimum oraz ustanowić dla pracowników częściową odpłatność z tego tytułu w wysokości ok 10% wysokości składki. W efekcie u pracownika wystąpi częściowo nieodpłatne świadczenie, które nadal będzie podlegało opodatkowaniu zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi, czy nadal Spółka powinna odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne od części składki pokrywanej przez pracodawcę wobec faktu ustanowienia częściowej odpłatności przez pracownika.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu m.in. zatrudnienia ze stosunku pracy. Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236). Zgodnie z § 1 tego rozporządzenia podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów podatku dochodowego od osób fizycznych osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z zastrzeżeniem art. 18 ust. 2 wyżej powołanej ustawy z dnia 13 października 1998 r. Z kolei zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego powyżej rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu i przybierają postać niepieniężną polegającą m.in. na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Wnioskodawca podnosi, że przenosząc wyżej wymieniony przepis z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia na sytuację występującą w Spółce można wysnuć następujące wnioski:

Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że nie będzie zobowiązana jako płatnik odprowadzać składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od kwoty przychodu, jaką pracownik uzyskuje w związku z korzystaniem z ubezpieczenia medycznego w znacznej części finansowanego przez pracodawcę. Cena płacona przez pracownika za powyższe świadczenie będzie niższa od ceny detalicznej tego produktu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż mocą przedmiotowej decyzji Zakład nie przyznaje jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska Wnioskodawcy pod kątem prawidłowości przedstawionej przez niego interpretacji przepisów prawa, tj. przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy stanowi opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawiony przez przedsiębiorcę w treści wniosku. Podkreślenia przy tym wymaga, iż procedując nad wnioskiem o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż wiedzę o stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym Zakład opiera wyłącznie na treści złożonego przez Przedsiębiorcę wniosku nie mając uprawnień do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W rezultacie celem interpretacji jest udzielenie Wnioskodawcy informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne i uchronienie w ten sposób przed błędnym zastosowaniem przez niego danego przepisu.

Odnosząc się do problematyki podniesionej w treści złożonego w dniu 11 marca 2016 r. wniosku o wydanie pisemnej interpretacji wskazać należy, iż obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe spoczywa na płatniku składek i dotyczy osób, które podlegają tym ubezpieczeniom z uwagi na posiadanie odpowiedniego tytułu do tych ubezpieczeń.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 2236), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wpłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wartość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednocześnie z brzmienia art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika ograniczenie w tematyce, w której Zakład jest zobowiązany wypowiedzieć się za pośrednictwem pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwiające potwierdzenie w tym trybie przez organ wskazanych przez Wnioskodawcę informacji dotyczących kwalifikacji i ustalania wysokości przychodu w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uwzględniając powyższe, Zakład dokonał interpretacji przepisów ubezpieczeniowych opierając się na zawartych we wniosku informacjach w powyższym zakresie. Zgodnie z treścią wniosku z dnia 7 marca 2016 r. kwota składki na dodatkową opiekę medyczną "PZU Opieka medyczna" finansowanej przez Wnioskodawcę stanowi przychód pracowników w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Katalog przychodów, jak słusznie zauważył Wnioskodawca, nie stanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty we wskazanym Rozporządzeniu z dnia 18 grudnia 1998 r. sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Na mocy przepisu § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią jedynie te korzyści materialne, które wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu i przybierają postać niepieniężną polegającą m.in. na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Konstrukcja powołanego przepisu wskazuje, iż aby móc zastosować wskazane wyłączenie, dana korzyść (świadczenie przysługujące pracownikowi) musi wynikać z aktu należącego do ustawowego katalogu źródeł prawa pracy, zawartym w art. 9 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, którymi są układy zbiorowe pracy, inne porozumienia zbiorowe, a także regulaminy i statuty, które przewidują możliwość zakupu przez pracownika po cenach niższych niż detaliczne danej korzyści. Z powyższego wynika, że jeżeli dane świadczenie nie wynika z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, to jego wartość, stanowiącą przychód pracownika z tytułu stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych, należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i w konsekwencji na ubezpieczenie zdrowotne, pomimo faktu, że dane świadczenie pracownicy otrzymają w cenach niższych niż detaliczne.

Przedstawiając stan faktyczny Wnioskodawca wskazał, że na podstawie zapisu w § (...) pkt obowiązującego w Spółce Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy zgodnie z którym: "w ramach możliwości finansowych pracodawca może przeznaczyć środki na dodatkową opiekę medyczną pracowników" obecnie Spółka w całości finansuje pracownikom ubezpieczenie medyczne "PZU Opieka Medyczna" pakiet Komfort Plus. Jest to dla pracownika świadczenie nieodpłatne, od którego Wnioskodawca odprowadza podatek i należne składki społeczne. Od kwietnia 2016 r. Spółka zamierza zmienić pakiet ubezpieczenia medycznego dla pracowników na opcje Optimum i ustanowić dla pracowników częściową odpłatność z tego tytułu, a składka miesięczna ma być finansowana zarówno przez zakład jak i przez pracownika. Dodatkowo Wnioskodawca podnosi, że dla pracownika odpłatność z tego tytułu będzie wynosiła ok. 10% wysokości składki, zatem pracownik będzie opłacał składkę w wysokości ok. 10% jej wartości, a różnicę pokryje Wnioskodawca.

Współfinansowanie pracownika w poniesieniu kosztów nabycia ubezpieczenia, oznacza nabycie przez pracownika ubezpieczenia po cenach niższych niż detaliczne, jednakże w sytuacji przedstawionej we wniosku z zapisów Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy nie wynika, że pracownik będzie współfinansował zakup ww. świadczenia, a zatem z zapisów ZUZP obowiązującego w Spółce nie wynika również iż, pracownik będzie uprawniony do zakupu po cenie niższej niż detaliczna usług objętych przedmiotowym ubezpieczeniem "PZU Opieka Medyczna" pakiet Optimum.

W konsekwencji, w sytuacji przedstawionej przez Przedsiębiorcę wyłączenie wartości świadczenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a w konsekwencji nie odprowadzenie składek na te ubezpieczenia od tegoż świadczenia, na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nie będzie możliwe.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący stan prawny Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.