WPI/200000/43/293/2015 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczenia uzyskanego przez pracownika w związku z korzystaniem z samochodu służbowego do celów prywatnych.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko wyrażone we wniosku złożonym w dniu 9 marca 2015 r. przez przedsiębiorcę (...)

w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości świadczenia uzyskanego przez pracownika w związku z korzystaniem z samochodu służbowego do celów prywatnych.

W dniu 9 marca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. W dniu 10 marca 2015 r. do wnioskodawcy skierowano wezwanie o uzupełnienie merytoryczne wniosku złożonego w dniu 9 marca 2015 r., poprzez wskazanie, czy świadczenie na rzecz określonej grupy pracowników w postaci używania samochodów służbowych do celów prywatnych stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361). Wnioskodawca w dniu 25 marca 2015 r. udzielił odpowiedzi na wezwanie ZUS, lecz odpowiedź na wezwanie została podpisana przez osobę nieupoważniona do jej złożenia i w związku z powyższym w dniu 26 marca 2015 r. Zakład ponownie skierował do wnioskodawcy wezwanie o nadesłanie pełnomocnictwa dla osoby podpisanej na złożonej do ZUS odpowiedzi na wezwanie. W dniu 17 kwietnia 2015 r. wpłynęła odpowiedź na wezwanie ZUS z dnia 26 marca 2015 r., z podpisem osoby upoważnionej do jej złożenia. W związku z powyższym brak wniosku o interpretację został uzupełniony w dniu 17 kwietnia 2015 r.

Wnioskodawca we wniosku z dnia 23 lutego 2015 r. przedstawił stan faktyczny.

Wnioskodawca poinformował, że prowadzi sieć sklepów z biżuterią i dodatkami damskimi w całej Polsce. Wnioskodawca wskazał, że określona grupa pracowników ma w regulaminie wynagradzania zagwarantowane prawo do samochodów służbowych. Pracownicy wnioskodawcy mogą używać samochodów przez cały okres trwania umowy o pracę. Wnioskodawca poinformował, że pracownicy wykorzystują samochody służbowe do celów służbowych, jak i prywatnych.

Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy koszty związane z używaniem samochodu służbowego do celów prywatnych należy uznać za przychód pracownika i odprowadzić od niego składki na ubezpieczenia?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

W ocenie wnioskodawcy, w związku z zagwarantowaniem w regulaminie wynagradzania prawa do korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych określonej grupie pracowników świadczenia te nie są dodawane do przychodu, który stanowi podstawę obliczenia składek ZUS.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Zgodnie z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku polegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2 oraz art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. W myśl § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm.), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Jednocześnie z § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego rozporządzenia wynika, iż podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Należy podkreślić, że wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne określonych kategorii przychodów zawarte w ww. rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi wyjątek od ogólnej zasady, iż podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód, dlatego przepisy rozporządzenia muszą być interpretowane ściśle.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia wynika, iż z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne korzystają jedynie te przychody, które:

* wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

* stanowią uprawnienie do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług

* stanowią korzyść materialną w postaci korzystania z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Reasumując, składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikająca z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na możliwości przyznania pracownikowi artykułu, przedmiotu lub usługi jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega na udziale finansowym pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. Pracownik uzyska korzyść, gdy pracodawca dokona zakupu towarów, przedmiotów lub udostępni usługę po cenie niższej od ceny, którą pracownik byłby zobowiązany uiścić w przypadku osobistego (uzyskanego w oderwaniu od stosunku pracy) nabycia tychże dóbr. Przepis § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia posługuje się sformułowaniem niektórych artykułów, przedmiotów lub usług, dlatego każdorazowo istotnym jest jednoznaczne ustalenie, z jakim artykułem, przedmiotem lub usługą mamy do czynienia w konkretnym przypadku.

Jednakże w sytuacji, gdy pracodawca umożliwia pracownikom użytkowanie dla celów prywatnych samochodów służbowych będących jego własnością, bądź do których pracodawca na mocy określonego stosunku prawnego posiada uprawnienia (a więc których przedsiębiorca nie nabywa z przeznaczeniem udostępnienia ich swoim pracownikom) nie można mówić o występowaniu korzyści wskazanych w rozważanym przepisie. Należy zaznaczyć, że czym innym jest udostępnianie przez pracodawcę pracownikom po cenach niższych niż detaliczne określonych usług i towarów, które pracodawca nabywa z wyraźnym zamiarem przeznaczenia ich na ten cel, a czym innym udostępnianie pracownikom składników własnego majątku (czy też środków trwałych) służących do wykonywania działalności gospodarczej. Literalne brzmienie przepisu § 2 ust. 1 pkt 26 Rozporządzenia MPiPS z dnia 18 grudnia 1998 r. wskazuje na możliwość wyłączenia z podstawy wymiaru składek takich korzyści materialnych, które polegają na prawie do zakupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu, przedmiotu lub usługi.

Oddział zaznacza, że w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w związku z art. 83d ustawy o nie dokonuje kwalifikacji przychodu, stanowiącego podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w związku z powyższym swoje rozstrzygniecie oparł na jednoznacznym stwierdzeniu wnioskodawcy, zawartym w odpowiedzi na wezwanie z dnia 19 marca 2015 r., iż świadczenie na rzecz określonej grupy pracowników w postaci udostępnienia samochodów służbowych do używania w celach prywatnych stanowi przychód z tytułu stosunku pracy.

W stanie faktycznym wnioskodawca wskazał, że jest przedsiębiorcą, który prowadzi sieć sklepów z biżuterią i dodatkami damskimi w Polsce i określona grupa pracowników wnioskodawcy ma w regulaminie wynagradzania zagwarantowane prawo do samochodów służbowych, które mogą używać do celów służbowych i prywatnych. Zdaniem wnioskodawcy w związku z faktem zagwarantowania w regulaminie wynagradzania prawa do korzystania z samochodów służbowych do celów prywatnych grupie pracowników świadczenie takie na rzecz pracownika nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia.

W sytuacji przedstawionej przez wnioskodawcę brak jest znamion wyczerpujących dyspozycję przepisu § 2 ust. 1 pkt 26 ww. Rozporządzenia który pozwala na dokonanie wyłączenia z podstawy wymiaru składek w przypadku zaistnienia przesłanek w nim wskazanych, ponieważ wnioskodawca udostępnia własny majątek w postaci użyczenia samochodów służbowych do wykorzystania w celach prywatnych. Przepis powołanego punktu Rozporządzenia mówi o prawie od nabycia do pracodawcy po cenach niższych niż detaliczne określonego artykułu, przedmiotu lub usługi, a w opisanym przypadku taka sytuacja nie zachodzi.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść wniosku z dnia 23 lutego 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał stanowisko przedsiębiorcy za nieprawidłowe w przedmiocie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników przychodu uzyskiwanego przez pracowników w związku z korzystaniem z samochodów służbowych do celów prywatnych.

Mając na uwadze powyższe Oddział stwierdził jak w sentencji.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.