WPI/200000/43/255/2020

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 1292 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 266 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym 23 marca 2020 r. przez Przedsiębiorcę: (...) w części dotyczącej istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy zlecenia oraz odmawia wydania interpretacji w części dotyczącej potencjalnych obowiązków podmiotu innego niż Wnioskodawca.

Wnioskiem z 19 marca 2020 r. spółka: wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Spółka poinformowała, że grudnia 2019 r. złożyła zapytanie ofertowe w związku z realizacją projektu " (...)" realizowanego w partnerstwie z Miastem oraz Miastem w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa, Oś priorytetowa

Przedmiotem zamówienia było przeprowadzenie szkoleń specjalistycznych - umożliwiających uzyskiwanie, uzupełnianie wiedzy i umiejętności oraz kwalifikacji zawodowych - przygotowujących do zewnętrznych egzaminów certyfikacyjnych. W odpowiedzi na zapytanie ofertowe oferent, będący osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, zobowiązuje się do wykonania przedmiotu zamówienia w części dotyczącej przeprowadzenia szkolenia ze wskazanego obszaru - zgodnie z wymogami i opisem przedmiotu zamówienia - wskazanym w zapytaniu ofertowym. Zgodnie z oświadczeniem oferenta, posiada on niezbędną zdolność techniczną i zawodową do wykonania zamówienia, tj. dysponuje osobami zdolnymi do realizacji szkoleń stanowiących przedmiot zamówienia, zgodnie z opisem warunków udziału w postępowaniu zawartym w zapytaniu ofertowym: "Oferent posiada niezbędną zdolność techniczna i zawodową do wykonania zamówienia, tj.: - posiada wiedzę i doświadczenie w realizacji szkoleń z zakresu podobnego do tematyki szkoleń stanowiących przedmiot zamówienia - dysponuje osobami zdolnymi do realizacji szkoleń stanowiących przedmiot zamówienia". Na potwierdzenie, że oferent posiada niezbędną zdolność techniczną i zawodową do wykonania zamówienia, oferent złożył załącznik -"wykaz osób" dla ww. części zamówienia. Z treści tego wykazu wynika, iż oferent jest wskazany jako osoba do przeprowadzenia szkolenia z zakresu A na podstawie "samozatrudnienia" oraz inna osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej wykazana do przeprowadzenia szkolenia z zakresu B na podstawie umowy zlecenia zawartej z oferentem. Zamawiającego (Wnioskodawcę) łączy z oferentem umowa zlecenia. Zamawiający nie zawiera żadnej umowy z podwykonawcą zlecenia, czyli osobą wykazaną przez oferenta do przeprowadzenia szkolenia z zakresu B. Podwykonawcę zlecenia łączy umowa zlecenia ze zleceniobiorcą. Na podstawie umowy zlecenia zawartej z Zamawiającym oferent zobowiązuje się do osobistego zrealizowania dwóch szkoleń - z zakresu A w łącznym wymiarze 40 godzin dydaktycznych oraz z zakresu B w łącznym wymiarze 40 godzin dydaktycznych, za które przysługuje mu określone umową wynagrodzenie.

W ocenie Wnioskodawcy, Zamawiający będący spółką akcyjną jako Zleceniodawca zgłasza do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jedynie oferenta (zleceniobiorcę). Zgłoszenie powinno być dokonane zgodnie z harmonogramem prowadzonych szkoleń, tj. na czas trwania umowy zlecenia. Oferent powinien zostać zgłoszony jako zleceniobiorca, który nie posiada innego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Zleceniobiorca zobowiązał się do wykonywania przedmiotu umowy osobiście, a powierzenie wykonania może on zlecić innej osobie tylko za zgodą Zleceniodawcy. Biorąc pod uwagę, że oferta na wykonanie szkoleń została złożona przez jedną osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, po stronie Zleceniodawcy leży obowiązek zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jedynie osoby, z którą została zawarta umowa zlecenia. Odnosząc się zaś do osób, które będą świadczyć na rzecz zleceniobiorcy usługi, polegające na przeprowadzeniu jednego ze szkoleń, obowiązek zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych leży po stronie podmiotu "zlecającego" im wykonanie takich szkoleń, tj. po stronie oferenta. W opinii Spółki, z umowy zlecenia zawartej pomiędzy oferentem (zleceniobiorcą) a inną osobą wskazaną w "wykazie osób" (podwykonawcą zlecenia) wypływa obowiązek zgłoszenia podwykonawcy zlecenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, spoczywający na zleceniobiorcy. Bezspornym jest, że zleceniobiorca może przy wykonywaniu umowy posługiwać się podwykonawcami, chyba że co innego wynika z umowy. W niniejszym przypadku umowa przewiduje konieczność udzielenia zgody na powierzenie czynności podwykonawcom. W przypadku udzielenia takiej zgody, mamy do czynienia z dwoma odrębnymi stosunkami prawnymi: umową zlecenia pomiędzy Zleceniodawcą a zleceniobiorcą oraz umową zlecenia pomiędzy zleceniodawcą a podwykonawcą. W ocenie Wnioskodawcy posługiwanie się przy wykonywaniu umowy podwykonawcami nie wpływa na obowiązek ubezpieczenia społecznego zleceniobiorcy. Osoby będące podwykonawcami pracują pod kontrolą i nadzorem zleceniobiorcy. Zleceniobiorca nadal wykonuje pracę na podstawie umowy zlecenie, tyle tylko że posługując się przy tym podwykonawcami. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie zleceniobiorcy będzie wynagrodzenie wypłacone przez Zleceniodawcę, a bez znaczenia pozostaje kwestia rozliczeń pomiędzy zleceniobiorcą a podwykonawcą. Z kolei jeśli zleceniobiorca jest zleceniodawcą dla podwykonawcy, to podwykonawca ten podlega z tytułu umowy podzlecenia ubezpieczeniom społecznym, do których jest zgłaszany przez zleceniodawcę.

Podsumowując, Spółka będąca Zleceniodawcą dokonuje zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych jedynie oferenta będącego zleceniobiorcą. Bez znaczenia dla Spółki pozostaje sytuacja ewentualnych podwykonawców, bowiem to na zleceniobiorcy ciążą w tym przypadku obowiązki dotyczące zgłoszeń oraz odprowadzania składek.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład zważył, co następuje:

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 1 przywołanej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Stosownie natomiast do art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zleceniobiorcy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy.

Stosownie natomiast do art. 18 ust. 1 i 3 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osób z nimi współpracujących) stanowi uzyskany z tytułu wykonywanej umowy przychód, w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 z późn. zm.), jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie.

Z treści wniosku wynika, że Spółka zawarła z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej umowę zlecenia na przeprowadzenie szkoleń specjalistycznych. Osoba ta z tytułu realizacji szkoleń uzyska wynagrodzenie wynikające z umowy. W konsekwencji, w świetle przywołanych powyżej przepisów osoba, z którą Spółka zawarła umowę zlecenia podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy, przy zastrzeżeniu nieposiadania przez tę osobę innych tytułów powodujących powstanie zbiegu tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń. Natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy stanowi przychód uzyskany z tytułu tej umowy. Z treści wniosku wynika jednocześnie, że zleceniobiorca w celu realizacji części szkolenia zawrze z osobą trzecią umowę zlecenia. Spółka nie zawiera żadnej umowy z podwykonawcą zlecenia. Z uwagi na brak więzi prawnej łączącej Wnioskodawcę z osobą trzecią, Spółka nie jest zobowiązana do zgłoszenia takiej osoby do ubezpieczeń społecznych i odprowadzania składek na te ubezpieczenia.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Spółki w części dotyczącej istnienia obowiązku ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy zlecenia uznać należy za prawidłowe.

Odnosząc się natomiast do stanowiska Spółki w zakresie obowiązku zgłoszenia podwykonawcy przez zleceniobiorcę do ubezpieczeń społecznych zauważyć należy, że w myśl art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna), Z powyższego wynika jednoznacznie, iż jednym z warunków umożliwiających wydanie indywidualnej interpretacji na zasadach w nim określonych jest indywidualny charakter sprawy przedstawionej we wniosku. Innymi słowy interpretacja może dotyczyć wyłącznie indywidualnej sprawy wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą. Z uwagi na powyższe Zakład nie ma możliwości potwierdzenia stanowiska Spółki w zakresie potencjalnych obowiązków innego podmiotu (w tym wypadku oferenta - zleceniobiorcy) wynikających z zawarcia umowy zlecenia z osobą trzecią.

Mając powyższe na uwadze, Zakład odmówił wydania indywidualnej interpretacji w zakresie dotyczącym potencjalnych obowiązków podmiotu innego niż Wnioskodawca.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do właściwego Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.