WPI/200000/43/223/2023 - Brak obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od różnicy wartości składki wynikającej z umowy zawartej z firmą ubezpieczeniową o udzielanie świadczeń zdrowotnych w ramach abonamentu zdrowotnego finansowanej pracownikom

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społeczny (zwany dalej: Zakładem) w związku z wnioskiem złożonym 2 marca 2023 r., przez (zwanego dalej: Przedsiębiorcą) uznaje za prawidłowe stanowisko w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od różnicy wartości składki wynikającej z umowy zawartej z firmą ubezpieczeniową o udzielanie świadczeń zdrowotnych w ramach abonamentu zdrowotnego finansowanej pracownikom.

Wnioskiem złożonym 2 marca 2023 r., Przedsiębiorca wystąpił do Zakładu o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z 16 marca 2023 r. (wpływ do Zakładu 17 marca 2023 r.)

Opis zdarzenia przyszłego:

(...) chce podpisać umowę o udzielenie świadczeń zdrowotnych w ramach abonamentu zdrowotnego, który zawiera pakiet na życie i zdrowie, z firmą ubezpieczeniową. Pracownicy, którzy przystąpią do ubezpieczenia, będą mogli korzystać z usług świadczeń na życie objętych ubezpieczeniem. Składka miesięczna ma być finansowana przez firmę i pracownika. Za składkę podstawową pracownik będzie opłacał składkę w wysokości (...) zł a różnicę pokrywa zakład.

Na podstawie:

1. Regulaminu wynagradzania "Pracodawca może finansować również inne dodatkowe świadczenia zdrowotne przewidziane odrębnymi przepisami"

2."2 ust. 1.26 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (Dz. U. z 1998 r. Nr 161, poz. 1106 z późn. zm..

Podstawy wymiaru składek nie stanowią następujące przychody"26) korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji"

Stanowisko w sprawie:

Przedsiębiorca uważa, że różnica, która opłaca za pracownika wprawdzie jest przychodem, ale wolnym od składki społecznej i zdrowotnej.

Przedsiębiorca prosi o decyzję, czyjego interpretacja przepisów jest prawidłowa.

W dniu 13 marca 2023 r. Zakład wezwał Przedsiębiorcę o uzupełnienie złożonego w dniu 2 marca 2023 r. wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji o dokonanie opłaty za przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego a ponadto o wskazanie, czy w regulaminie wynagradzania obowiązującym u Przedsiębiorcy jest lub też znajdzie się zapis o współfinansowaniu świadczenia na rzecz pracowników w postaci pakietu świadczeń zdrowotnych w ramach abonamentu zdrowotnego przez pracodawcę i pracowników. Zakład wezwał również Przedsiębiorcę o wskazanie, czy w sytuacji współfinansowania pakietu świadczeń zdrowotnych przez pracodawcę i pracowników, część świadczenia finansowana przez pracodawcę pracownikom będzie stanowiła przychód z tytułu stosunku pracy na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z dnia 26 lipca 1991 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.)

17 marca 2023 r. Przedsiębiorca złożył pisemną odpowiedź na wezwanie Zakładu, w której potwierdził, iż dokonał opłat za złożony wniosek oraz poinformował, iż zapis o dofinansowaniu ubezpieczenia dla pracownika jest ujęty w regulaminie wynagradzania. Przedsiębiorca poinformował ponadto, iż dopłata przez pracodawcę części składki za dodatkowe ubezpieczenie dla pracownika zgodnie z przepisami o wynagradzaniu, każda dopłata dokonana dla pracownika od pracodawcy jest przychodem pracownika.

Analiza zdarzenia przyszłego w świetle stanu prawnego:

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasady opłacania tych składek regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie zaś do treści art. 18 ust. 1 i 2 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem:

Zgodnie z § 1 powyżej powołanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Natomiast, w myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku pracy uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 r. poz. 2561 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Z powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a także rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie kształtują samodzielnie pojęcia przychodu, lecz odsyłają do ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników w pierwszej kolejności od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów podatkowych. Jednocześnie, w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Zatem, kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Zakład dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe opierając się na zawartym w odpowiedzi na wezwanie z 16 marca 2023 r. (złożonej 17 marca 2013 r.) wskazaniu Przedsiębiorcy w powyższej kwestii.

Katalog przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, prawodawca enumeratywnie wymienił w § 2 ust. 1 pkt 1-32 ww. rozporządzenia. Wśród przychodów niestanowiących podstawy wymiaru składek, ustawodawca w § 2 ust. 1 pkt 26 tegoż rozporządzenia wskazał: korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

W świetle powyższego, aby korzyść materialna przysługująca pracownikowi nie rodziła obowiązku opłacania składek - powinna zostać przyznana pracownikowi na mocy postanowień obowiązującego u pracodawcy układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a także przybrać formę niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych niż detaliczne lub formę usługi). Oznacza to, że składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie powinny być naliczane od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układu zbiorowego pracy, regulaminu wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Pracownik uzyska korzyść, o której mowa w powołanym wyżej przepisie rozporządzenia wówczas, gdy pracodawca dokona zakupu towarów lub udostępni korzystanie z usług po cenie niższej od tej, do której uiszczenia pracownik byłby zobowiązany w przypadku osobistego tj. uzyskanego w oderwaniu od zatrudnienia, nabycia tychże towarów lub usług.

Z treści złożonego wniosku i pisma stanowiącego jego uzupełnienie wynika, że Przedsiębiorca zamierza podpisać umowę z firmą ubezpieczeniową o udzielenie świadczeń zdrowotnych w ramach abonamentu zdrowotnego, który zawiera pakiet na życie i zdrowie. Pracownicy którzy przystąpią do ww. ubezpieczenia będą mogli korzystać z usług świadczeń na życie objętych ubezpieczeniem. Przedsiębiorca w odpowiedzi na wezwanie wskazał, iż posiada w swoim regulaminie wynagradzania zapis o dofinansowaniu ubezpieczenia dla pracownika. Pracownik będzie pokrywał podstawową składkę za ubezpieczenie w wysokości (...) zł, a różnicę będzie pokrywać Przedsiębiorca. Równocześnie z odpowiedzi na wezwanie wynika, iż dopłata przez Przedsiębiorcę części składki za dodatkowe ubezpieczenie dla pracownika zgodnie z przepisami o wynagradzaniu (każda dopłata dla pracownika od pracodawcy) jest przychodem pracownika. Przedsiębiorca jest zdania, że różnicę którą opłaca za pracownika jest przychodem, ale wolnym od składek na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne.

Stanowisko Zakładu:

Mając powyższe na uwadze, przedstawiony we wniosku złożonym 2 marca 2022 r., uzupełnionym dnia 17 marca 2023 r. przez Przedsiębiorcę opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy Zakład uznał stanowisko za prawidłowe w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od różnicy wartości składki wynikającej z umowy zawartej z firmą ubezpieczeniową o udzielanie świadczeń zdrowotnych w ramach abonamentu zdrowotnego finansowanej pracownikom.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania decyzji

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia. Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.