WPI/200000/43/212/2016 - Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez osoby mające z wnioskodawcą zawarte dwie odrębne umowy zlecenia.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 22 lutego 2016 r. przez spółkę: (...) w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osoby mające z wnioskodawcą zawarte dwie odrębne umowy zlecenia.

W dniu 22 lutego 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, że spółka od 1 marca 2016 r. będzie zatrudniać zleceniobiorców na umowę zlecenia sprzątania obiektów. Umowy na sprzątanie obiektów będą zawierane na kwotę co najmniej najniższego wynagrodzenia w roku 2016. Poza tymi umowami firma chce zawrzeć drugie umowy na roznoszenie ulotek.

Przedsiębiorca zwrócił się z zapytaniem czy w związku z tym, że składki na ubezpieczenia społeczne będą odprowadzone już od kwot z umowy na sprzątanie, umowy na roznoszenie ulotek będą tylko objęte obowiązkowo ubezpieczeniem zdrowotnym.

Wnioskodawca wskazał, że od 1 stycznia 2016 r. jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z racji wykonywania umów zleceń lub innych tytułów będzie niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia, zleceniobiorca będzie obowiązkowo ubezpieczony emerytalnie i rentowo ze wszystkich tytułów.

Dotąd zleceniobiorca, który jednocześnie wykonywał więcej niż jedną umowę zlecenia, podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z jednej wybranej umowy. Z pozostałych ubezpieczenia emerytalne i rentowe były dobrowolne, a obowiązkowa była tylko składka na ubezpieczenie zdrowotne. Ta zasada została jeszcze utrzymana w 2015 r., ale od 1 stycznia 2016 r., obowiązują nowe reguły. Wprowadza je ustawa z 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1831).

Zleceniobiorca, który będzie równocześnie miał inne tytuły do ubezpieczeń, z tych innych tytułów obowiązkowo będzie podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Ta zasada nie będzie stosowana, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania umów zleceń lub innych tytułów będzie równa co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli więc zleceniobiorca będzie wykonywał dwie umowy i z każdej z nich będzie otrzymywał wynagrodzenie niższe od minimalnego, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym będzie podlegał z obydwu umów. Jeżeli natomiast z jednej umowy opiewającej na kwotę co najmniej minimalnego wynagrodzenia w danym roku, to z drugiej umowy może odprowadzać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dobrowolnie, a obowiązkowo będzie odprowadzał tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym osób wykonujących prace na podstawie jednej lub kilku umów cywilnoprawnych regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 i art. 12 ust. 1 wskazanej ustawy, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osobami z nimi współpracującymi. Ubezpieczenie chorobowe jest natomiast dobrowolne dla powyżej wskazanych osób na podstawie art. 11 ust. 2 tej ustawy.

Jak słusznie zauważył wnioskodawca, od dnia 1 stycznia 2016 r. treść przepisów regulujących obowiązek ubezpieczeń społecznych uległa częściowej zmianie w związku z wejściem w życie zmiany ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wprowadzonej ustawą z dnia 23 października 2014 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1831).

W myśl art. 9 ust. 2 wskazanej powyżej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa wart. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 2c.

Stosownie natomiast do wskazanego art. 9 ust. 2c tejże ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2016 r., zleceniobiorca, którego podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę, spełniający warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub z innych tytułów osiąga kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że spółka zamierza zawrzeć z osobami fizycznymi dwie umowy zlecenia o odrębnym zakresie wykonywanych czynności.

W świetle powyżej wskazanych przepisów, w sytuacji gdy zleceniobiorca z tytułu pierwszej z zawartych umów będzie uzyskiwał wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie równej co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, z tytułu drugiej z przedstawionych umów nie będzie podlegać obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Zakład nadmienia jednocześnie, iż zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami składki na ubezpieczenie zdrowotne są opłacane od przychodów uzyskanych z tytułu umowy zlecenia za okres podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, niezależnie od posiadania równocześnie innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.

W konsekwencji, uwzględniając opisane zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 22 lutego 2016 r. w sprawie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osoby mające z wnioskodawcą zawarte dwie odrębne umowy zlecenia.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.