WPI/200000/43/184/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie odnosząc się do stanowiska przedstawionego we wniosku złożonym w dniu 18 lutego 2019 r. przez spółkę: (...)

W dniu 18 lutego 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców złożony przez przedsiębiorcę: (...). Powyższy wniosek został uzupełniony przez Wnioskodawcę pismem z 7 marca 2019 r. (doręczonym do Oddziału w dniu 8 marca 2019 r.).

Wnioskodawca w związku z wprowadzeniem z dniem 1 lutego 2019 r. Regulaminu Wynagradzania dla pracowników Spółki i odstąpieniem od wypłat nagród jubileuszowych, zwrócił się o potwierdzenie, że wypłaty jednorazowych świadczeń pracownikom rekompensujące utratę roszczeń do wypłaty nagród jubileuszowych, nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wnioskodawca poinformował, że do 31 stycznia 2019 r. w ramach indywidualnych stosunków pracy pracowników Spółki obowiązywały zapisy Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, który przewidywał uprawnienia pracowników do nagród jubileuszowych wypłacanych periodycznie nie częściej niż co 5 lat. Układ ten został wypowiedziany ze skutkiem na koniec 2014 r. Jednakże pracownicy, którzy uprzednio objęci zostali ZUZP nie otrzymali wypowiedzeń zmieniających, natomiast pracownicy przyjmowani do pracy po roku 2014, uzyskiwali uprawnienia takie jak w ZUZP wobec odwołania zawartego w umowie o pracę. W tym stanie rzeczy uprawnienie do nagrody jubileuszowej stanowiło element stosunku pracy.

Uzgodniony z organizacjami związkowymi i wprowadzony w życie od 1 lutego 2019 r. Regulamin Wynagradzania nie przewiduje już wypłat nagród jubileuszowych. W toku uzgadniania Regulaminu Wynagradzania między pracodawcą i działającymi w Spółce organizacjami związkowymi przewidziano mechanizm zrekompensowania utraty uprawnienia do nagrody jubileuszowej jednorazowym świadczeniem. Szczegółowe zasady wypłaty jednorazowych świadczeń określanych jako rekompensaty lub nagrody jednorazowe zostały opisane w § (...) Załącznika nr do Regulaminu Wynagradzania oraz w załączonej Uchwale Zarządu. Rekompensujące utratę nagród jubileuszowych jednorazowe świadczenia zostały nazwane "rekompensatą" lub dla innych pracowników "jednorazową nagrodą", w zależności od stopnia spełnienia przez danego pracownika określonych zasad, na jakich te jednorazowe świadczenia mają być przyznane. Zgodnie z powołaną normą można wyróżnić trzy kategorie pracowników uprawnionych do wypłaty świadczenia rekompensującego utratę możliwości ubiegania się o nagrody jubileuszowe, jakie byłyby należne pracownikowi zgodnie z ZUZP, gdyby Regulamin nie został przyjęty, a mianowicie:

Wobec brzmienia art. 24I¹³ § 2 w związku z art. 77² § 5 Kodeksu pracy, Spółka zamierza wprowadzić przewidziany w Regulaminie Wynagradzania mechanizm likwidacji nagród jubileuszowych w drodze porozumienia z pracownikiem, względnie wypowiedzenia zmieniającego, w którym strony postanawiają, że w łączącej je umowie o pracę oraz powiązanych z nią uregulowaniach, wykreśla się zapisy dotyczące nagród jubileuszowych, a jednocześnie na mocy podpisanych porozumień nastąpi wypłata "rekompensaty" lub Jednorazowej nagrody" na zasadach określonych w ww. Regulaminie. Stosowna Uchwała Zarządu nr została podjęta w dniu lutego 2019 r.

Dodatkowo w piśmie z 7 marca 2019 r. Spółka wskazała, że mając na uwadze, że:

- stosownie do art. 18 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, za wyjątkiem wyłączeń ujętych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,

- za przychody ze stosunku pracy, w myśl art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, w tym różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, świadczenia dla pracowników wskazane we wniosku w pkt 1 - 3 tj. "rekompensata" i jednorazowa nagroda" będą stanowić przychód pracowników ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Wnioskodawca wskazał, że w związku z likwidacją nagród jubileuszowych wraz z przyjęciem Regulaminu Wynagradzania od 1 lutego 2019 r., określone w Załączniku nr 4 Regulaminu Wynagradzania oraz w podjętej w dniu lutego 2019 r. przez Zarząd Spółki uchwale, jednorazowe świadczenia określane jako rekompensata lub nagroda jednorazowa, przyznane pracownikom, mają charakter rekompensujący utratę nagród jubileuszowych przysługujących pracownikom periodycznie, nie częściej niż co 5 lat przed dniem wejścia wżycie Regulaminu Wynagradzania. Mając na uwadze powyższe, wypłaty rekompensujące pracownikom, niezależnie od nazwy świadczenia, likwidację nagród jubileuszowych, które nastąpią w związku z przyjęciem Regulaminu Wynagradzania, w ocenie Spółki nie stanowią podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl art. 34 ust. 5 tej ustawy udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska przedsiębiorcy dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez wnioskodawcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulowane są za pośrednictwem przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz.U. z 2017 r. poz. 1949). Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2 w związku z art. 4 pkt 9 ww. ustawy oraz § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 1509 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w powyższym zakresie. W konsekwencji, Organ dokonał interpretacji przepisów dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne opierając się na przedstawionej w piśmie z 7 marca 2019 r. informacji w powyższej kwestii.

Katalog przychodów niepodlegających uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe został zawarty w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.

Zauważyć należy, że nagrody jubileuszowe nie są świadczeniami obligatoryjnymi uregulowanymi w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, a w konsekwencji zasady ich przyznawania oraz wypłacania wynikają z obowiązującego u danego pracodawcy zakładowego układu zbiorowego pracy lub regulaminu wynagradzania. Decydujące znaczenie w kontekście zwolnienia tego typu świadczeń pieniężnych z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustawodawca nadał warunkowi periodycznego, cyklicznego (nie częstszego niż co 5 lat) nabywania przez pracownika prawa do uzyskania nagród na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u danego pracodawcy. Powyższy przepis ma również zastosowanie gdy pracodawca likwiduje opartą na zapisach zawartych w zakładowym układzie zbiorowym pracy lub regulaminie wynagradzania instytucję nagród jubileuszowych, przysługujących dotychczas według zasad określających warunki ich przyznawania nie częściej niż co 5 lat, i z tego tytułu wypłaca pracownikom świadczenie pieniężne rekompensujące likwidację tych nagród. Możliwość wyłączenia takiej rekompensaty z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników zostało więc uzależnione od spełnienia łącznie dwóch przestanek - wypłata rekompensaty (niezależnie od nazwy świadczenia) następuje w związku z likwidacją nagród jubileuszowych, a dotychczas obowiązujące zasady ich przyznawania i wypłaty tych nagród przewidywały, że przysługują one nie częściej niż co 5 lat.

Z treści wniosku z 15 lutego 2019 r. oraz pisma z 7 marca 2019 r. wynika, że do 31 stycznia 2019 r. pracowników Spółki obowiązywały w ramach indywidualnych stosunków pracy zapisy Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, który przewidywał uprawnienie do nagród jubileuszowych wypłacanych periodycznie, nie częściej niż co 5 lat. Wnioskodawca od 1 lutego 2019 r. wprowadził Regulamin Wynagradzania, który przewiduje odstąpienie od wypłaty nagród jubileuszowych. W związku z powyższym Spółka zamierza wypłacić pracownikom jednorazowe świadczenia rekompensujące utratę roszczeń do wypłaty nagród jubileuszowych. Na podstawie zapisów Regulaminu Wynagradzania i uchwały Zarządu Spółki pracownicy, w zależności od stopnia spełnienia przez danego pracownika określonych zasad (dotyczących m.in. stażu pracy i terminu uzyskania prawa do nagrody jubileuszowej), otrzymają jednorazowe świadczenia pieniężne nazwane "rekompensatą" lub "jednorazową nagrodą". Wskazane we wniosku świadczenia będą stanowić przychód pracowników ze stosunku pracy. Z powyższego wynika, że wypłata wskazanych we wniosku świadczeń pieniężnych tj. "rekompensaty" dla pracowników, którzy przed dniem wejścia w życie regulaminu wynagradzania uzyskali uprawnienie do co najmniej jednej nagrody jubileuszowej lub przepracowali w Spółce co najmniej 10 lat, "jednorazowej nagrody" stanowiącej różnicę między kwotą nagrody jubileuszowej, do której pracownicy uzyskali uprawnienie w okresie od 1 do 31 stycznia 2019 r. a kwotą "rekompensaty" oraz "jednorazowej nagrody" wypłacanej pracownikom, którym nie przysługuje uprawnienie do "rekompensaty" na wskazanych zasadach, nastąpi w związku z likwidacją nagród jubileuszowych, a ponadto dotychczas obowiązujące w Spółce zasady przyznawania i wypłaty nagród jubileuszowych przewidywały, że przysługują one nie częściej niż co 5 lat. W konsekwencji wskazane świadczenia będą podlegały wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jednorazowej "rekompensaty" przysługującej uprawnionym pracownikom w związku z likwidacją nagród jubileuszowych uznać należy za prawidłowe.

W oparciu o tożsame przesłanki, uznać należy także za prawidłowe stanowisko Spółki w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe "jednorazowej nagrody" przysługującej w związku z likwidacją nagród jubileuszowych pracownikom uprawnionym do nagrody jubileuszowej w styczniu 2019 r.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe "jednorazowej nagrody" przysługującej w związku z likwidacją nagród jubileuszowych pracownikom nieuprawnionym do otrzymania na wskazanych zasadach "rekompensaty" również należy uznać za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (....). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.