WPI/200000/43/169/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 ze zm. ) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 300), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 12 lutego 2019 r. przez przedsiębiorcę: (...) uznaje za nieprawidłowe w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej przy jednoczesnym posiadaniu prawa do renty socjalnej.

W dniu 12 lutego 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji Indywidualnej przepisów złożony przez przedsiębiorcę: (...)

Wnioskodawca przedstawił:

Jest osobą pobierającą rentę socjalną. Jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą Od renty socjalnej Wnioskodawcy opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczka na podatek PIT. Z prowadzonej działalności Wnioskodawca odprowadza pełne składki na ubezpieczenie społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, oraz zaliczkę na podatek PIT.

Po przeprowadzonym w 2015 r. postępowaniu znak: (...)

Wnioskodawca otrzymał informację, że podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu z obu tytułów ubezpieczenia, tzn. renty socjalnej i prowadzonej działalności Obecnie wniosek Wnioskodawcy o interpretacje dotyczy pytania czy od dnia rozpoczęcia działalności był i jest nadal obowiązany do uiszczania składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe, wypadkowe, chorobowe i składki na Fundusz Pracy z tytułu prowadzonej działalności gospodarcze) w sytuacji posiadania przez Wnioskodawcę uprawnienia do pobierania renty socjalnej.

Wnioskodawca zaznaczył, ze w okresie od rozpoczęcia działalności w 2008 r. do końca 2011 r. nie była wypłacana rema socjalna wobec obowiązujących wówczas przepisów ustawy o rencie socjalnej, zgodnie z którymi prawo do renty ulega zawieszeniu za miesiąc, w którym Wnioskodawca osiągnął przychód w wysokości przekraczającej 30% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Po zmianie przepisów decyzją z dnia (...) 2013 r. znak: (...) ZUS podjął wypłatę renty socjalnej z wyrównaniem od dnia 1 stycznia 2012 r.,

Własne stanowisko Wnioskodawcy w sprawie:

W ocenie Wnioskodawcy, nie jest zobowiązany do opłacania składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wypadkowe, chorobowe, a także do zapłaty składki na Fundusz Pracy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca jest zobowiązany uiszczać z tego tytułu składkę na ubezpieczenie zdrowotne i zaliczkę na podatek Pit

Obowiązek uiszczania składki emerytalno-rentowej przewidziany w art. 9 ust. 4c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczy wyłącznie osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, które mają ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, a nie do renty socjalnej. Takie stanowisko wyraził Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 11 września 2013 r. sygn. akt III AUa 251/13, lex nr 1369202. Wobec powyższego, w stosunku do Wnioskodawcy zastosowanie znajduje art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu

Zgodnie z art, 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Wnioskodawca me Jest również zobowiązany do uiszczania składki na ubezpieczenie wypadkowe, ponieważ nie podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu.

Brak obowiązku uiszczania składki na ubezpieczenie chorobowe wynika z powszechnego braku objęcia obowiązkiem ubezpieczenia chorobowego w przypadku przedsiębiorców prowadzących działalność.

W odniesieniu do obowiązku uiszczenia składki na Fundusz Pracy, w przypadku Wnioskodawcy jej opłacanie byłoby obowiązkowe gdyby był pracodawcą lub byłby obowiązany do opłacania składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. leżeli zgodnie z powyższym nie jest obowiązany do opłacania składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, a ponadto nie jest pracodawcą, me jest zobowiązany do opłacania składki na Fundusz Pracy.

W ocenie Wnioskodawcy obowiązek uiszczania składek na ubezpieczenia społeczne nie zrealizował się również w czasie, gdy zawieszona została wypłata renty socjalnej od chwili rozpoczęcia działalności do końca 2011 r., ponieważ to nie sama wypłata, ale posiadane przez Wnioskodawcę uprawnienie do renty socjalnej, wpływa na zastosowanie art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje: Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji Indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakład wydaje interpretacje Indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zaznacza jednocześnie, że w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie Interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu zdarzenia przyszłego Wydając interpretację indywidualną Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt. Iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jej wydania. Ryzyko podania nieprawdziwych informacji w opisie zdarzenia przyszłego bądź też poczynienie przez terenowe jednostki organizacyjne Zakładu, np. w toku prowadzonego postępowania lub w toku czynności kontrolnych, ustaleń odmiennych od tych zaprezentowanych przez wnioskodawcę obciąża jedynie przedsiębiorcę.

Należy zauważyć, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwy do wydawania decyzji w sprawie opłacania składek na Fundusz Pracy, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, w związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż jeżeli Wnioskodawca powziął wątpliwość również w powyższym zakresie - jest uprawniony zgodnie z ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i Instytucjach rynku pracy (t.j. z 2018 r. poz. 1265 z późn. zm.) do wniesienia zapytania do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Takie podanie złożono zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wydając decyzję nr 169/7019 odniósł się zgodnie z właściwością do kwestii dotyczących ubezpieczeń społecznych, natomiast w zakresie opłacania składki na Fundusz Pracy zawiadamia jak powyżej. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i opłacania składek na te ubezpieczenia reguluje ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Ustawa ta zawiera w art. 6 katalog osób, które podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a ponadto w art. 11 i 12 wskazuje, które z wymienionych osób podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 2 ww. ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi.

Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 4c. w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2008 r. osoby prowadzące pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 (tj. pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych), mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury.

Nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że wobec niego zastosowanie znajduje art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym Wnioskodawca podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu. Przepis ten nie obejmuje swoim zakresem renty socjalnej.

Pod pojęciem "renta" należy rozumieć świadczenie pieniężne z systemu ubezpieczeń społecznych. W rozumieniu art. 9 ust. 5 ustawy nie jest rentą renta socjalna przyznawana na podstawie ustawy z dnia 27 czerwca 2003 o rencie socjalnej (Oz. U. z 2018 r. poz. 1340 z późn. zm.). W orzecznictwie przyjmuje się, że renta socjalna jest świadczeniem mającym szczególny charakter. Brak wymogu posiadania jakiegokolwiek stażu ubezpieczeniowego, wskazuje jednoznacznie, iż jest ono przyznawane osobom, które ze względu na stan zdrowia powodujący całkowitą niezdolność do pracy powstałą wskutek naruszenia sprawności organizmu powstałego przed wejściem na rynek pracy, nie miały możliwości wypracować stażu ubezpieczeniowego. Renta socjalna stanowi więc świadczenie o charakterze zabezpieczającym, kompensującym brak możliwości uzyskania uprawnień do świadczeń z systemu ubezpieczeń społecznych, a jej celem jest zapewnienie osobie spełniającej ustawowe warunki do przyznania tego świadczenia środków finansowych niezbędnych do żyda - wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 9 stycznia 2015 r., sygn. akt III AUa 372/14.

Wobec powyższego Wnioskodawca, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 oraz art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest zobowiązany z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej do opłacania składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe. Natomiast dobrowolnie na swój wniosek może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego zgodnie z art. 11 ust. 2 ww. ustawy.

W konsekwencji uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym w dniu 12 lutego 2019 r. stan faktyczny, własne stanowisko oraz obowiązujące przepisy prawa uznać należy za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w przedmiocie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolnicze) działalności gospodarczej przy jednoczesnym posiadaniu prawa do renty socjalnej,

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 3S ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.