WPI/200000/43/145/2016 - Uwzględnienie premii regulaminowej i premii uznaniowej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym oraz za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 15 lutego 2016 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/145/2016 Uwzględnienie premii regulaminowej i premii uznaniowej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym oraz za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie rozpatrując wniosek złożony w dniu 4 lutego 2016 r. przez (...)

1.

uznaje za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia premii regulaminowej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym,

2.

uznaje za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia premii regulaminowej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego,

3.

uznaje za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia wartości premii uznaniowej w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz przebywania na urlopie wychowawczym,

4.

uznaje za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia premii uznaniowej w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego,

5.

uznaje za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia premii uznaniowej wypłaconej pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego, oraz

6.

uznaje za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia wartości premii uznaniowej wypłacanej pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz przebywania na urlopie wychowawczym.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lutego 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...), reprezentowanego przez pełnomocnika: (...), o wydanie w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pisemnej interpretacji przepisów dotyczących obliczania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu premii wypłacanych pracownikom za okres pobierania przez nich zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego, przebywania na urlopie wychowawczym, jak również za okres niezdolności pracownika do pracy oraz za okres pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego.

Wnioskodawca poinformował, że jest spółką prawa handlowego zajmującą się m.in. produkcją wyrobów (...) Spółka przyznaje pracownikom premie regulaminowe oraz premie uznaniowe na podstawie "Regulaminu przyznawania premii miesięcznych pracownikom produkcji", stanowiącego załącznik nr do Regulaminu Wynagradzania. Regulamin określa zasady przyznawania pracownikom premii regulaminowej oraz określa przypadki, kiedy pracodawca może podjąć decyzję o przyznaniu pracownikom premii uznaniowej.

Dalej Wnioskodawca poinformował, że zgodnie z treścią § 2 ust. 1 Regulaminu, premia regulaminowa może zostać wypłacona pracownikowi w wysokości od 0% do (...) % wynagrodzenia zasadniczego pracownika za oceniany okres miesięczny, w zależności od spełnienia kryteriów przewidzianych w § 3 Regulaminu. W § 3 ust. 1 Regulaminu określono, iż przyznanie i wysokość premii regulaminowej są uzależnione od realizacji przez pracownika celów wyznaczonych grupowo dla danej komórki organizacyjnej. Warunkiem przyznania premii regulaminowej jest również: przestrzeganie przez pracownika dyscypliny i regulaminu pracy, sumienne i terminowe wykonywanie przez pracownika obowiązków i poleceń przełożonych, przestrzeganie przez pracownika przepisów i zasad prawa pracy, przestrzeganie przez pracownika przepisów BHP oraz przeciwpożarowych i dbałość pracownika o mienie Spółki. W myśl § 3 ust. 3 Regulaminu wysokość premii wyliczana jest w oparciu o ocenę wykonania celów grupowych wyznaczanych przez Spółkę.

Obok premii regulaminowej Spółka może wypłacać pracownikom premię uznaniową. Zgodnie z § 2 ust. 2 Regulaminu, premia uznaniowa może zostać wypłacona pracownikowi w wysokości od 0% do (...) % wynagrodzenia zasadniczego pracownika za oceniany okres miesięczny, na podstawie zasad wskazanych w § 4 Regulaminu. Zgodnie z § 4 ust. 1 Regulaminu, premia uznaniowa będzie przysługiwać pracownikom, którzy przez wypełnianie obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości przyczynią się szczególnie do wykonywania zadań Spółki, a ponadto m.in.: przestrzegają dyscypliny i regulaminu pracy, sumiennie i terminowo wykonują obowiązki i polecenia przełożonych, przestrzegają przepisów i zasad prawa pracy, przestrzegają przepisów BHP oraz przeciwpożarowych i dbają o mienie Spółki. Zgodnie z treścią § 4 ust. 2 Regulaminu, wysokość premii uznaniowej uzależniona jest od uzyskanej przez poszczególnego pracownika oceny spełniania powyższych warunków, natomiast decyzje o przyznaniu pracownikowi premii uznaniowej każdorazowo podejmuje pracodawca z własnej inicjatywy.

Dalej Wnioskodawca zauważył, że Regulamin przewiduje przypadki wypłacania premii również w razie absencji pracownika. Zgodnie z treścią § 5 ust. 1 Regulaminu, absencja pracownika, w tym okres, podczas którego pracownik pobiera świadczenia chorobowe zgodnie z ustawą o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy (np. wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad zdrowym i chorym dzieckiem oraz chorym członkiem rodziny, zasiłek macierzyński, urlop wychowawczy, urlop ojcowski, świadczenia rehabilitacyjne) ma wpływ na wartość przyznanych premii. Zgodnie z § 5 ust. 2 Regulaminu, pracodawca podejmując decyzję o obniżeniu wysokości premii lub nie przyznając jej pracownikowi kieruje się następującymi wskaźnikami:

a)

Jeśli w okresie rozliczeniowym przyjętym dla potrzeb premiowania (miesiąc) absencja pracownika obejmie od 8 do 16 godzin roboczych wynikających z jego harmonogramu czasu pracy, pracownik otrzymuje premię pomniejszoną o 1/3.

b)

Jeśli w okresie rozliczeniowym przyjętym dla potrzeb premiowania (miesiąc) absencja pracownika obejmie okres powyżej 16 godzin do 24 godzin roboczych wynikających z jego harmonogramu czasu pracy, pracownik otrzyma premię pomniejszoną o 2/3.

c)

Jeśli natomiast w okresie rozliczeniowym przyjętym dla potrzeb premiowania (miesiąc) absencja pracownika wynosić będzie powyżej 24 godzin roboczych wynikających z jego harmonogramu czasu pracy, pracownikowi premia nie przysługuje.

Jednakże, jak dalej wskazuje Wnioskodawca, zgodnie z § 5 ust. 3 Regulaminu, na pisemny wniosek przełożonego, zatwierdzony przez Dyrektora Produkcji lub inną osobę wyznaczoną przez Zarząd, w wypadku wcześniejszego uzgodnienia z przełożonym absencji (nieobecność planowana, przez którą należy rozumieć nieobecność usprawiedliwioną), premia może zostać wypłacona za miesiąc wystąpienia nieobecności, o ile okres absencji nie będzie większy niż połowa godzin roboczych wynikających z harmonogramu czasu pracy pracownika w danym miesiącu. Powyższy przepis należy interpretować w ten sposób, że jeśli pracownik pozbawiony jest prawa do premii na podstawie § 5 ust. 2 pkt c) Regulaminu (nieobecność pracownika przekroczyła wymiar 24 godzin roboczych), ale jednocześnie nie była większa niż połowa godzin roboczych wynikających z harmonogramu prac danego pracownika w danym miesiącu i przełożony pracownika wystąpił z wnioskiem o przyznanie pracownikowi premii, to premia taka może zostać przyznana na zasadzie uznania przez pracodawcę.

Wnioskodawca uznał zatem, że premia wypłacana pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu stanowić będzie w istocie premię uznaniową, bowiem ostatecznie uzależniona będzie ona od decyzji pracodawcy.

Reasumując powyższe, w przypadku nieobecności pracownika w przyjętym okresie rozliczeniowym (miesiąc) trwającej nie dłużej niż 24 godziny robocze, po spełnieniu kryteriów warunkujących przyznanie premii regulaminowej, pracownik zachowuje prawo do takiej premii, a wymiar nieobecności skutkuje jedynie obniżeniem jej wysokości. Natomiast w przypadku, gdy nieobecność pracownika jest dłuższa niż 24 godziny robocze, ale nie dłuższa niż połowa godzin roboczych wynikających z harmonogramu czasu pracy pracownika, pracodawca może podjąć decyzję o wypłacie premii. W takim wypadku jednak premia będzie miała charakter uznaniowy.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się z zapytaniem w następujących kwestiach:

1.

Czy wartość wypłaconej pracownikowi premii regulaminowej powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres kiedy pracownik pobierał będzie zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz za okres, kiedy przebywał będzie na urlopie wychowawczym?

2.

Czy wartość wypłaconej pracownikowi premii regulaminowej powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres niezdolności pracownika do pracy oraz za okres pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego?

3.

Czy wartość wypłaconej pracownikowi premii uznaniowej w wysokość od 0% do 3% wynagrodzenia zasadniczego powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres kiedy pracownik pobierał będzie zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz za okres, kiedy przebywał będzie na urlopie wychowawczym?

4.

Czy wartość wypłaconej pracownikowi premii uznaniowej w wysokości od 0% do (...) % wynagrodzenia zasadniczego w przypadku nieobecności planowanej, powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres niezdolności pracownika do pracy oraz za okres pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego?

5.

Czy wartość premii uznaniowej wypłaconej pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu tj. na podstawie decyzji pracodawcy, powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres niezdolności pracownika do pracy oraz za okres pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego?

6.

Czy wartość premii uznaniowej wypłaconej pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu tj. na podstawie decyzji pracodawcy, powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne za okres kiedy pracownik pobierał będzie zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz za okres, kiedy przebywał będzie na urlopie wychowawczym?

W zakresie pytania 1 Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie jest zobowiązany uwzględnić wartości wypłaconej pracownikowi premii regulaminowej do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres kiedy pracownik będzie pobierał zasiłek macierzyński, zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, jak również za okres, kiedy pracownik będzie przebywał na urlopie wychowawczym.

Uzasadniając powyższe stanowisko Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Zgodnie z art. 18 ust. 1 tejże ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi przychód w rozumieniu art. 4 pkt 9 i 10 ustawy. Wskazany przepis odwołuje się do definicji przychodu określonej w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Powyższe ustalenia mają również zastosowanie dla określenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe. Zgodnie bowiem z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jednocześnie składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, pobiera się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W świetle zaś art. 11 i art. 12 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby pobierające zasiłek macierzyński, zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz przebywające na urlopie wychowawczym nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu i wypadkowemu.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Oznacza to, że w stosunku do osób przebywających na urlopach wychowawczych lub pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego zachodzi odrębny tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia. W myśl art. 18 ust. 6 wskazanej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi kwota tego zasiłku. Tym samym podstawę wymiaru składek stanowi w tym przypadku kwota zasiłku, a nie przychód ze stosunku pracy.

Wobec tego Wnioskodawca przyjmuje, iż premia regulaminowa wypłacona pracownikowi pobierającemu zasiłek macierzyński, zasiłek w wysokości macierzyńskiego na podstawie § 3 Regulaminu nie podlega oskładkowaniu, ponieważ podstawę naliczania składek stanowi w tym wypadku nie przychód pracownika ze stosunku pracy, lecz wysokość zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości macierzyńskiego.

Jak wynika z art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, również przebywanie na urlopie wychowawczym stanowi odrębny od stosunku pracy tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych. Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osoby przebywające na urlopie wychowawczym ustalane są wyłącznie od podstawy wynikającej z art. 18 ust. 5b i ust. 15 tej ustawy. Zgodnie z art. 18 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w przypadku osób przebywających na urlopie wychowawczym, podstawę wymiaru składek stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 ustawy na dany rok kalendarzowy. Zatem premia regulaminowa wypłacona pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym zgodnie z treścią § 3 Regulaminu, również nie będzie podlegać oskładkowaniu, z uwagi na fakt, iż podstawę naliczenia składek, jak wskazano powyżej, stanowi kwota wyliczana w trybie art. 18 ust. 5b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a nie przychód ze stosunku pracy.

Powyższe potwierdza Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydanych, (...), interpretacjach - decyzje nr 1241/2015 i nr 1243/2015 z dnia 20 listopada 2015 r.

Ponadto zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Zgodnie zaś z art. 47 ustawy, powyższy przepis ma zastosowanie również odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego.

Niezależnie od powyższego Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, nie stanowią podstawy wymiaru składek składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, zgodnie z § 5 ust. 1 oraz § 5 ust. 2 Regulaminu, pracownicy zachowują prawo do premii regulaminowej również w okresie pobierania m.in. zasiłku macierzyńskiego (z uwzględnieniem postanowienia § 5 ust. 2 Regulaminu, na podstawie którego premia zostaje obniżona stosownie do okresu absencji pracownika). Tym samym jeśli premia regulaminowa zostanie wypłacona pracownikowi za okres pobierania zasiłku, to nie uwzględnia się jej w podstawie wymiaru składek.

Reasumując powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż premia regulaminowa wypłacona pracownikowi pobierającemu zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości macierzyńskiego albo przebywającemu na urlopie wychowawczym nie powinna zostać zaliczona do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne.

W zakresie pytania 2 Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie jest zobowiązany uwzględnić wartości wypłaconej pracownikowi premii regulaminowej do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres niezdolności pracownika do pracy oraz pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego.

Uzasadniając powyższe Wnioskodawca wskazuje, że w odniesieniu do zaliczenia wartości przyznanej pracownikowi premii regulaminowej do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres niezdolności pracownika do pracy bądź pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego, zastosowanie w przedmiotowym stanie faktycznym znajduje wyłączenie z podstawy wymiaru składek przewidziane w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Zgodnie z treścią § 1 wskazanego rozporządzenia, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, osiągany przez pracowników u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Z kolei w § 2 rozporządzenia określono katalog przychodów, które są wyłączone z podstawy wymiaru składek. Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia nie stanowią podstawy wymiaru składek składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku. Zgodnie z powyższym przepisem, premia regulaminowa wypłacona pracownikowi w okresie jego niezdolności do pracy albo pracownikowi pobierającemu zasiłek chorobowy, nie stanowi przychodu, ponieważ prawo do premii przysługuje pracownikowi także w okresach niezdolności do pracy i pobierania zasiłku chorobowego, co zostało zagwarantowane w przepisach płacowych tj. w § 3 oraz § 5 ust. 1 Regulaminu. Wyłączenie ustanowione w § 2 ust. 1 pkt 24 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stosuje się bowiem do takich składników wynagrodzenia, które przysługują pracownikowi za okres pobierania świadczeń chorobowych, a ich niewypłacenie przez pracodawcę powoduje, że pracownik ma prawo wystąpić do pracodawcy z roszczeniem o ich wypłatę. Zatem przyznana za okres pobierania wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego premia regulaminowa ma charakter roszczeniowy, a jej wypłata następuje na zasadach przewidzianych w przepisach płacowych.

Tym samym wartość premii regulaminowej wypłaconej pracownikowi w okresie jego niezdolności do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego nie powinna być zaliczana do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, chorobowe i wypadkowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ prawo do tej premii w okresie niezdolności do pracy lub choroby pracownika zostało zapewnione w Regulaminie premiowania. Jak bowiem wynika z § 5 ust. 1 i 2 Regulaminu, premia regulaminowa będzie wypłacana także za okres niezdolności pracownika do pracy, przy czym zostanie ona obniżona stosownie do okresu absencji pracownika.

Ponadto zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

W świetle powyższego, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że premii regulaminowej wypłaconej pracownikowi w okresie niezdolności pracownika do pracy, bądź pobierania przez niego zasiłku chorobowego, nie zalicza się do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, gdyż jest to premia uregulowana w przepisach płacowych, do której pracownik zachowuje prawo w okresie jego nieobecności,

W zakresie pytania 3 Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie jest zobowiązany uwzględnić wartości wypłaconej pracownikowi premii uznaniowej w wysokości od 0% do (...) % wynagrodzenia zasadniczego do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres kiedy pracownik będzie pobierał zasiłek macierzyński, zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, jak również za okres, kiedy pracownik będzie przebywał na urlopie wychowawczym.

W omawianym zakresie aktualna pozostaje w ocenie Wnioskodawcy również argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu stanowiska dotyczącego pytania nr 1.

Analogicznie należy przyjąć, że w stosunku do osób pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości macierzyńskiego, a także przebywających na urlopie wychowawczym, zachodzi odrębny tytuł do obowiązkowego ubezpieczenia. W myśl art. 18 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi kwota tego zasiłku. Tym samym, podstawę wymiaru składek stanowi w tym przypadku kwota zasiłku a nie przychód ze stosunku pracy. Natomiast w przypadku osób przebywających na urlopie wychowawczym, podstawę wymiaru składek stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy składek.

W przypadku premii przyznanych pracownikom pobiej premii, tj. czy przyznano premię regulaminową czy też preerającym zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego albo przebywającym na urlopie wychowawczym, nie ma natomiast znaczenia charakter przedmiotowmię uznaniową, bowiem aktualny pozostaje pogląd, iż podstawę naliczania składek stanowi nie przychód pracownika ze stosunku pracy, lecz wysokość zasiłku macierzyńskiego albo zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego albo kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy składek.

Ponadto zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Zgodnie zaś z art. 47 wskazanej ustawy, powyższy przepis ma zastosowanie również odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego.

Wobec powyższego Wnioskodawca stoi na stanowisku, że premii uznaniowej w wysokości od 0% do 3% wynagrodzenia zasadniczego wypłaconej pracownikowi pobierającemu zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego albo przebywającemu na urlopie wychowawczym, nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy. Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne.

W zakresie pytania 4 Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie jest zobowiązany uwzględnić wartości wypłaconej pracownikowi premii uznaniowej w wysokości od 0% do (...) % wynagrodzenia zasadniczego do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres niezdolności pracownika do pracy oraz pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego.

W omawianym zakresie aktualna pozostaje również argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu stanowiska dotyczącego pytania nr 2.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

Na tle powyższej regulacji wyróżnić można w ocenie Wnioskodawcy trzy zasadnicze przypadki:

1.

Jeśli regulacje płacowe obowiązujące u pracodawcy przewidują, że określony składnik wynagrodzenia (np. premia) przysługuje pracownikowi w okresie pobierania zasiłku, składnika tego nie uwzględnia się podstawie wymiaru zasiłku.

2.

Jeśli regulacje płacowe obowiązujące u pracodawcy nie przewidują (lub brak jest takich regulacji), że określony składnik wynagrodzenia (np. premia) przysługuje pracownikowi w okresie pobierania zasiłku, składnik taki uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku.

3.

Jeśli regulacje placowe obowiązujące u pracodawcy nie przewidują (lub brak jest takich regulacji), że określony składnik wynagrodzenia (np. premia) przysługuje pracownikowi w okresie pobierania zasiłku, ale składnik ten jest faktycznie wypłacany pracownikowi w okresie pobierania zasiłku, to składnika tego nie uwzględnia się w podstawie wymiaru zasiłku.

W świetle powyższego Wnioskodawca przyjmuje, że to czy dany składnik wynagrodzenia powinien zostać uwzględniony w podstawie wymiaru uzależnione jest nie tylko od przepisów placowych obowiązujących u pracodawcy, ale również od rzeczywistego stanu faktycznego, a tym samym od praktyki stosowania postanowień regulaminowych.

Powyższe stanowisko potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 lipca 2005 r. (sygn. akt III UK 76/05), który stwierdził, że "Nie może budzić wątpliwości, że niezależnie od charakterystyki prawnej tak zwanej premii uznaniowej - że nie ma ona charakteru roszczeniowego - to wchodzi ona w skład wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, z tym jednak warunkiem, że w każdym przypadku w rachubę wchodzi tu tylko wynagrodzenie (w tym premia) wypłacane. Nie przyczyna świadczenia (uznanie pracodawcy), lecz sytuacja faktyczna świadczenia wypłaconego ma tu prawne znaczenie."

Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 września 2006 r. (sygn. akt III UK 48/06), w którym stwierdził: Przy ustaleniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, jeżeli postanowienia układów zbiorowych pracy lub przepisy o wynagradzaniu nie przewidują ich zmniejszenia za okres pobierania zasiłku chorobowego (art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 267 ze zm,), co w odniesieniu do nagród oznacza, że można wyłączyć je z podstawy wymiaru zasiłku chorobowego dopiero po podjęciu decyzji o ich przyznaniu w okresie zasiłkowym oraz faktycznym wypłaceniu obok i niezależnie od uzyskanych świadczeń chorobowych.

Stanowisko takie jest ugruntowane również w doktrynie. Prof. Małgorzata Gersdorf, w komentarzu do art. 41 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Komentarz, wyd. C.H. Beck, 2012) wskazuje, że "Wyłączeniu podlegają także składniki wynagrodzenia, które mimo braku regulacji płacowych, są wypłacane za okres pobierania zasiłku."

W konsekwencji powyższego, należy przyjąć, że w przypadku przyznania i wypłacenia pracownikowi premii uznaniowej w wysokości od 0% do (...) % wynagrodzenia zasadniczego, za okres niezdolności do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego, wartości wypłaconej premii nie uwzględnia się do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne.

W zakresie pytania 5 Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie jest zobowiązany uwzględnić wartości wypłaconej pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu premii uznaniowej do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres niezdolności pracownika do pracy oraz pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego.

W omawianym zakresie aktualna pozostaje w ocenie Wnioskodawcy również argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu stanowiska dotyczącego pytania nr 2 i 4.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

W świetle powyższego, w przypadku gdy Wnioskodawca przyzna i wypłaci pracownikowi premię na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu, wartość premii nie powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres niezdolności pracownika do pracy oraz pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego.

W zakresie pytania 6 Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie jest zobowiązany uwzględnić wartości wypłaconej pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu premii uznaniowej do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres kiedy pracownik będzie pobierał zasiłek macierzyński, zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego, jak również za okres, kiedy pracownik będzie przebywał na urlopie wychowawczym.

W omawianym zakresie aktualna zostaje w ocenie Wnioskodawcy argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu stanowiska dotyczącego pytania nr 1 i 4.

Ponadto zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku. Zgodnie zaś z art. 47 wskazanej ustawy, powyższy przepis ma zastosowanie również odpowiednio przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego i zasiłku opiekuńczego.

W świetle powyższego, w przypadku gdy Wnioskodawca przyzna i wypłaci pracownikowi premię na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu, wartość premii nie powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wypadkowe i chorobowe. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych oraz ubezpieczenie zdrowotne, za okres kiedy pracownik pobierał będzie zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz za okres, kiedy przebywał będzie na urlopie wychowawczym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 powołanej powyżej ustawy, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład wskazuje przy tym, że w powyższym trybie nie ma możliwości wypowiadania sie co do podstawy wymiaru świadczeń przysługujących pracownikowi z tytułu choroby lub urodzenia dziecka, a tym samym nie jest właściwy do dokonywania interpretacji przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia chorobowego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 159 z późn. zm.), przywołanej przez Wnioskodawcę.

Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Ponadto zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 581 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Jednocześnie w myśl art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 149 z późn. zm.) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 272 z późn. zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy 7 dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 24 zapis mówiący, że podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników nie stanowią składniki wynagrodzenia, do których pracownik ma prawo w okresie pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, w myśl postanowień układów zbiorowych pracy lub przepisów o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego wynagrodzenia lub zasiłku. Należy zauważyć, że przychody, które w okresie pobierania wynagrodzenia za czas choroby oraz zasiłków uzyskuje pracownik są wyłączone z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tylko wtedy, gdy z przepisów płacowych wyraźnie wynika prawo pracownika do tych świadczeń za ten okres.

Ponadto należy zauważyć, że w przypadku, gdy pracownik chorował przez część miesiąca, to podstawy wymiaru składek może nie stanowić wyłącznie ta cześć składnika wynagrodzenia, która przysługuje proporcjonalnie za okres choroby oraz pobierania zasiłków. Natomiast część składnika wypłacana za okres, w którym praca była świadczona powinna zostać uwzględniona w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Z treści wniosku z dnia 1 lutego 2016 r. wynika, iż Wnioskodawca wypłaca pracownikom trzy rodzaje świadczeń: premię regulaminową w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego, premię uznaniową w sytuacji braku prawa do premii regulaminowej oraz premię uznaniową w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego. Pracownicy mogą otrzymać powyższe świadczenia pieniężne również w okresie niezdolności do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego.

Opisana we wniosku premia regulaminowa przysługuje pracownikowi w związku ze spełnieniem celów wyznaczanych grupowo dla danej komórki organizacyjnej. Z treści Regulaminu wynika również, że w sytuacji nieobecności pracownika w pracy premia jest pomniejszana o 1/3, 2/3 kwoty, a w przypadku nieobecności powyżej 24 godzin roboczych - pracownik traci do niej prawo. W świetle powyższego, należy uznać, że brak jest podstaw do przyjęcia, że przedstawione przez Wnioskodawcę świadczenie przysługuje pracownikowi również za okres nieobecności w pracy wynikającej z choroby. W rezultacie, wypłacona pracownikowi w okresie niezdolności do pracy lub w okresie pobierania zasiłku chorobowego premia regulaminowa będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy, a w konsekwencji również na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Mając powyższe na uwadze Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie nieuwzględnienia premii regulaminowej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego.

Z treści wniosku wynika również, iż pracodawca, w sytuacji braku prawa pracownika do premii regulaminowej ze względu na niespełnienie wymogów regulaminowych - może przyznać pracownikowi prawo do tej premii na zasadzie uznania. W konsekwencji, wskazana premia wypłacana na mocy § 5 ust. 3 Regulaminu będzie miała charakter podobny do premii uznaniowej wypłacanej na mocy § 2 ust. 2 Regulaminu. Oba świadczenia mogą zostać przyznane pracownikowi w wyniku decyzji Wnioskodawcy, a więc stanowią formę dobrowolnie przyznanej przez pracodawcę nagrody. Brak jest obiektywnych kryteriów zawartych w przepisach wewnątrzzakładowych, których spełnienie powodowałoby powstanie po stronie pracodawcy obowiązku wypłaty premii w określonej kwocie, a pracownik mógłby wystąpić z roszczeniem o jej wypłatę. Można więc przyjąć, że absencja chorobowa nie będzie miała bezpośredniego wpływu na przyznanie i wypłatę pracownikowi premii uznaniowej, a jej wypłata i wysokość zależeć będzie wyłącznie od decyzji pracodawcy.

W rezultacie powyższego, wskazana we wniosku premia wypłacana pracownikom na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu będzie w całości stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe z tytułu stosunku pracy za okres niezdolności pracownika do pracy oraz okres pobierania przez pracownika zasiłku chorobowego.

W przypadku premii uznaniowej wypłacanej pracownikowi w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego na podstawie decyzji pracodawcy należy zastosować tożsamą argumentację. Biorąc pod uwagę charakter świadczenia należy zauważyć, że brak jest możliwości ustalenia, że wskazana premia przysługuje pracownikowi za okres choroby czy też pobierania zasiłku, gdyż wypłata nagrody jak i jej wysokość zależy wyłącznie od decyzji pracodawcy. Dodatkowo, należy wskazać, że wśród kryteriów warunkujących przyznanie ww. premii uznaniowej wnioskodawca wskazał istotne przyczynianie się do wykonywania zadań Spółki czy też sumienne wykonywanie obowiązków. W świetle powyższego brak jest możliwości przyjęcia, iż wskazane świadczenie będzie przysługiwało pracownikowi za okres niezdolności do pracy z powodu choroby czy pobierania zasiłku (a w konsekwencji okres nieobecności w pracy z powyższych przyczyn).

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie nieuwzględnienia premii uznaniowej w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego.

Mając powyższe na uwadze, Zakład uznał również za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie nieuwzględnienia premii uznaniowej wypłaconej pracownikowi na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres niezdolności pracownika do pracy lub pobierania zasiłku chorobowego.

Wnioskodawca zwrócił się również z zapytaniem w zakresie uwzględnienia opisanych premii w podstawie wymiaru składek za okres kiedy pracownik będzie pobierał zasiłek macierzyński, zasiłek wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz za okres kiedy będzie przebywał na urlopie wychowawczym.

Jak słusznie zauważył Wnioskodawca, z art. 6 ust. 1 pkt 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, iż pobieranie zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywanie na urlopie wychowawczym stanowi odrębny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Z treści art. 18 ust. 6 wskazanej ustawy wynika, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego stanowi kwota tego zasiłku. Natomiast art. 18 ust. 5b i ust. 14 tejże ustawy wskazują, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi kwota 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy, z zastrzeżeniem, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym nie może być wyższa niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy i nie może być niższa niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia.

W świetle powyższego, należy uznać że składki na ubezpieczenia społeczne za osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński są opłacane od powyżej wskazanych podstaw wymiaru, za wyjątkiem przychodów ze stosunku pracy należnych za wcześniejszy okres świadczenia pracy, a jedynie wypłacanych w okresie urlopu wychowawczego lub pobierania zasiłku macierzyńskiego. W tym wypadku przychody pracownika stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, gdyż należne są one za okres wykonywania pracy, a nie za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym.

Z treści wniosku z dnia 1 lutego 2016 r. wynika, że przyznanie i wysokość premii regulaminowej jest uzależniona od realizacji przez pracownika celów wyznaczonych grupowo dla danej komórki organizacyjnej. W świetle powyższego, brak jest możliwości przyjęcia, iż wskazana premia będzie przysługiwać pracownikowi za okres jego przebywania na urlopie wychowawczym lub pobierania zasiłku macierzyńskiego / zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Premia otrzymana w powyższym okresie będzie w rzeczywistości świadczeniem pieniężnym należnym za wcześniejszy okres świadczenia pracy przez pracownika.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, że opisana premia regulaminowa będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) z tytułu stosunku pracy, a w konsekwencji również na ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

W świetle powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia premii regulaminowej w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub przebywania na urlopie wychowawczym.

Odnosząc się natomiast do stanowiska Wnioskodawcy w zakresie braku obowiązku uwzględnienia w podstawie wymiaru składek premii uznaniowej przysługującej pracownikowi w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego oraz premii uznaniowej przyznawanej na podstawie § 5 ust. 3 Regulaminu, organ wskazuje, iż uznaniowy charakter świadczeń wynikających z decyzji pracodawcy uniemożliwia ustalenia, jaka część nagrody przysługuje za okres pobierania zasiłków czy też przebywania na urlopie wychowawczym, skoro pracownik może je otrzymać również we wskazanym okresie. W konsekwencji, brak jest możliwości stwierdzenia, iż zarówno premia uznaniowa w wysokości do 3% wynagrodzenia zasadniczego, jak i premia uznaniowa przyznawana pracownikom nieuprawnionym do premii regulaminowej, przysługuje pracownikom za okres nieświadczenia pracy ze względu na pobieranie zasiłku macierzyńskiego / zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego czy też przebywania na urlopie wychowawczym. W rezultacie, wskazane premie wypłacane pracownikom w okresie przebywania na urlopie wychowawczym, czy też pobierania zasiłku macierzyńskiego będą rodzić obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy.

Mając powyższe na uwadze, Zakład uznał za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia wartości premii uznaniowej w wysokości do (...) % wynagrodzenia zasadniczego w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz przebywania na urlopie wychowawczym.

Biorąc pod uwagę tożsame przesłanki, Zakład uznał również za nieprawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie nieuwzględnienia wartości premii uznaniowej wypłacanej pracownikowi na podstawie decyzji pracodawcy w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych z tytułu stosunku pracy za okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego oraz przebywania na urlopie wychowawczym.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanów faktycznych przedstawionych przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie ich zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r., o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzje lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl