WPI/200000/43/1247/2018 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 13 listopada 2018 r. przez Pana prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą pod firmą: (...) w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia od dnia objęcia tymi ubezpieczeniami.

W dniu 13 listopada 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców, reprezentowanego przez pełnomocnika: Panią (...). Powyższy wniosek został uzupełniony przez (...)

Wnioskodawcę pismem z 26 listopada 2018 r. (doręczonym do Oddziału w dniu 29 listopada 2018 r.).

Wnioskodawca poinformował, że sierpnia 2017 r. zawarł umowę o pracę na stanowisku (...) z podmiotem (...) z dniem obowiązywania od (...)listopada 2017 r. Do zakresu obowiązków Pracownika zgodnie z powołaną umową należał rozwój oprogramowania zgodnie z ustalonymi zasadami. Praca polegała na analizie błędów zgłoszonych na platformę klienta oraz dział testowania jednego z największych dostawców sieci (...). Błędy zgłaszane były przez wewnętrzny dział testowania oraz klientów odbiorcy. Kod programu był napisany w wysokopoziomowym języku programowania Wnioskodawca zajmował się analizą dostarczanych logów pobranych z urządzenia na którym wystąpił błąd na postawie których dokonywał odpowiedniej Interpretacji oraz w razie potrzeby ewentualnej naprawy programu. Wszelkie czynności Wnioskodawca wykonywał na oprogramowaniu stacji bazowej napisanym w języku wysokopoziomowym Od listopada 2018 r. z chęci osobistego rozwoju Wnioskodawca założył jednoosobową indywidualną działalność gospodarczą zgodnie z zakresem prowadzonej działalności gospodarczej sklasyfikowanej w dziale 62.01.Z jako działalność związana z oprogramowaniem. 58.29.Z Działalność wydawnicza w zakresie pozostałego oprogramowania oraz 62.09.Z - Pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych. Wnioskodawca będzie w głównej mierze świadczył usługi na rzecz swojego byłego pracodawcy jednak w innym zakresie niż dokonywał tego w ramach zawartego stosunku pracy oraz na rzecz osób fizycznych jak i innych podmiotów gospodarczych pomagając rozwiązywać problemy oraz błędy pojawiające się w pracy przy sprzęcie wykorzystywanym w branży IT. Zakres prac Wnioskodawcy względem byłego pracodawcy został uregulowany zawartą umową współpracy, w szczególności § 2, na podstawie którego w ramach prac wykonywanych dla powołanego kontrahenta Przedsiębiorca będzie wykonywał analizę oraz projektowanie oprogramowania wbudowanego, analizę i naprawę błędów oprogramowania oraz integracji komponentów oprogramowania pochodzących od dostawcy lub klientów. Świadczone usługi będą dotyczyły nowego oprogramowania na urządzeniach (...) zgodnie z wymogami klienta. Usługi świadczone na rzecz podmiotów gospodarczych i jak osób prywatnych będą polegały na stworzeniu oprogramowania na zupełnie nowe urządzenie (...) poprzez integrację różnych komponentów, odpowiednie ich powiązanie oraz dopisanie kodu w języku niskopoziomowym pomiędzy nimi by zapewnić działanie oprogramowania zgodnie z wymogami klienta.

Dodatkowo w piśmie z 26 listopada 2018 r. Wnioskodawca wskazał, że czynności wchodzące w zakres prowadzonej działalności są inne niż te wykonywane w ramach stosunku pracy gdyż odbywają się na dwóch oprogramowanych pisanych w odmiennych językach. Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym wskazanym we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej kod programu, na którym Wnioskodawca pracował będąc pracownikiem był napisany w wysokopoziomowym języku programowania natomiast w zakresie działalności gospodarczej usługi będą dotyczyły nowego oprogramowania na urządzeniach (...).

Usługi świadczone na rzecz podmiotów gospodarczych jak i osób prywatnych będą polegały na stworzeniu oprogramowania na zupełnie nowe urządzenie (...) poprzez integrację różnych komponentów, odpowiednie ich powiązanie oraz dopisanie kodu w języku niskopoziomowym W ramach stosunku pracy do zadań Wnioskodawcy należała analiza dostarczanych logów pobranych z urządzenia, na którym wystąpił błąd, na podstawie których dokonywał odpowiedniej interpretacji oraz w razie potrzeby ewentualnej naprawie programu. Natomiast w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca będzie świadczył usługi polegające na projektowaniu nowego oprogramowania wbudowanego do urządzeń analizie jego błędów oraz integracji komponentów oprogramowania. Przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz stanowisko w sprawie jest zgodne, nie uległo zmianie.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazał, że nie prowadzi i nie prowadził w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, innej niż opisana we wniosku działalności pozarolniczej w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwrócił się o wydanie interpretacji czy przedstawiony stan faktyczny uprawniałby go do korzystania z preferencyjnego opłacania składek ZUS na pierwszym etapie prowadzonej działalności gospodarczej. W piśmie z 26 listopada 2018 r. Wnioskodawca doprecyzował, iż wskazana we wniosku wątpliwość dotyczy wyłącznie prawa do opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia (preferencyjna podstawa wymiaru).

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z opisanym stanem faktycznym chciałby zaznaczyć, iż cel utworzenia działalności gospodarczej oznaczał dla niego rozwój osobisty oraz możliwość podejmowania prac zleconych przez inne podmioty oraz osoby indywidualne. Dzięki temu rozwiązaniu indywidualną pracą Wnioskodawca ma możliwość kreowania swojej jakości oraz marki. Mimo, iż w ramach jednoosobowej działalności Wnioskodawca będzie nadal współpracował ze swoim byłym pracodawcą będzie wykonywał prace w innym zakresie, niż te do których był zobowiązany w ramach zawartego stosunku pracy. Będąc osobą zatrudnioną Wnioskodawca pracował jedynie nad rozwojem oprogramowania w postaci analizowania zgłaszanych błędów, Interpretacji oraz ich usuwania. Prace swoje wykonywał na oprogramowaniu stacji bazowej napisanej w języku wysokopoziomowym Od dnia rozpoczęcia indywidualnej działalności gospodarczej, zgodnie z zawartą umową współpracy, zlecone prace wykonywane przez Wnioskodawcę dotyczą czynności w postaci analizowania i naprawy oprogramowania oraz integracji komponentów oprogramowania w celu unikania defektów w interakcjach pomiędzy modułami oraz systemami. Zarówno część analizy, projektowania czy naprawiania błędów jak również integracji Wnioskodawca będzie dokonywał na oprogramowaniu z użyciem języka niskopoziomowego jest to oprogramowanie definitywnie inne niż powierzone mu w ramach stosunku pracy, który wiąże się z wdrażaniem nowego programu rozwojowego. Zgodnie z powyższym Wnioskodawca uznał, iż mimo świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy, wykonywane czynności nie wykluczają go ze skorzystania z preferencyjnych składek odprowadzanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż zakres czynności jest zupełnie inny od tych realizowanych wcześniej na etacie. Przedmiot prac nie pokrywa się nawet w zakresie analizowania, interpretacji oraz naprawy błędów oprogramowania, w ramach nowo podjętej współpracy Przedsiębiorca świadczy usługi na nowo stworzonym oprogramowaniu, który swoim zakresem obejmuje

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Dodatkowo Zakład wskazuje, że wydając decyzję interpretacyjną dokonuje wyłącznie interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne, nigdy zaś w ramach tego postępowania nie rozstrzyga konkretnej sprawy administracyjnej, w szczególności sprawy spornej ani też nie ustanawia praw i obowiązków. Organ w tym trybie dokonuje jedynie analizy opisanego we wniosku stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa w zakresie wskazanym w treści art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej. Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, opierając się na treści złożonego wniosku. Wobec powyższego, w sytuacji gdy przedstawione przez Wnioskodawcę w treści wniosku okoliczności nie są prawdziwe, wydana interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 4 tej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. Natomiast zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, na swój wniosek.

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które: prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność a także wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Jednocześnie zgodnie z art. 18aa ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, przepis art. 18a ust. 1 stosuje się również do przedsiębiorców będących osobami fizycznymi, którzy kontynuują działalność gospodarczą po upływie okresu, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców. W takim przypadku okres 24 miesięcy kalendarzowych liczy się od dnia objęcia ubezpieczeniami na zasadach określonych w art. 18a ust. 1 i art. 36.

Zapisy art. 18a ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych powodują, iż składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Ponadto aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest również aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych do uprzednio (w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy. Zakres czynności świadczonych na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność nie może choćby w części pokrywać się z zakresem obowiązków wykonywanych w ramach stosunku pracy. Przez zwrot "czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności" należy rozumieć czynności powierzone przez pracodawcę i wykonywane przez pracownika w ramach stosunku pracy. W konsekwencji, w sytuacji gdy zakres wykonywanych czynności na rzecz byłego pracodawcy na rzecz którego wykonywana jest działalność choćby w części pokrywa się z zakresem czynności wykonywanych uprzednio przez pracownika, warunek braku tożsamości czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy i działalności gospodarczej nie zostanie spełniony.

Jednocześnie Zakład zaznacza, że w trybie wydawania decyzji z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie posiada kompetencji do rozstrzygania czy czynności wchodzące w zakres wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej i świadczone na rzecz byłego pracodawcy są całkowicie odmienne od czynności, które ww. wykonywał uprzednio w ramach umowy o pracę. Wobec powyższego dokonując w ramach niniejszej decyzji oceny przepisów z zakresu ubezpieczenia społecznego Zakład oparł się na wskazaniu Wnioskodawcy zawartym w piśmie z 26 listopada 2018 r. przyjmując je jako element opisu zdarzenia przyszłego.

Zgodnie z zawartymi w treści wniosku i pisma stanowiącego jego uzupełnienie wskazaniami Wnioskodawcy, Przedsiębiorca nie prowadzi i w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadził innej niż opisana działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ponadto w ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca będzie wykonywał na rzecz byłego pracodawcy czynności inne niż wykonywane uprzednio w ramach stosunku pracy. Wobec powyższego, w sytuacji wykonywania na rzecz byłego pracodawcy usług o odmiennym charakterze niż świadczone w ramach umowy o pracę, Wnioskodawca będzie uprawniony do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru ustalonej zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. w wysokości nie niższej niż 30% obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę) przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia tej działalności (lub od dnia objęcia tymi ubezpieczeniami).

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę uznać należy za prawidłowe.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.