WPI/200000/43/1203/2018 - Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 28 listopada 2018 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/1203/2018 Preferencyjna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) oraz w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 30 października 2018 r. przez Przedsiębiorcę (...) uznaje za prawidłowe w sprawie ustalenia prawa do stosowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w zadeklarowanej kwocie, nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej.

UZASADNIENIE

W dniu 30 października 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Przedsiębiorcy (...) o wydanie interpretacji indywidualnej na podstawie art. 34 Prawa przedsiębiorców. Powyższy wniosek został uzupełnionym pismem z dnia 20.11.2018 r. (wpływ do ZUS Oddział w Lublinie w dniu 22.11.2018 r.).

Wnioskodawca przedstawił opis stanu faktycznego:

W okresie od 10 stycznia 2010 r. do 31 sierpnia 2018 r. był zatrudniony w firmie (...), zwanej dalej (...). Ostatnim stanowiskiem w jego pracy było stanowisko Głównego Specjalisty ds. Warunków Kontraktowych. Umowę o pracę rozwiązał za porozumieniem stron. Przez czas trwania umowy o pracę (w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r.) Wnioskodawca był aplikantem adwokackim.

Do głównych zadań na wyżej wymienionym stanowisku należało: obsługa przydzielonych przez przełożonego kontraktów w zakresie roszczeń, analiza warunków kontraktowych, sytuacji faktycznych w przyszłości, które mogłoby być podstawą do złożenia roszczeń, oraz inicjowanie w ramach spółki i organizacja czynności mających na celu wypracowanie, sporządzenie i złożenie roszczeń lub innych dokumentów, sporządzanie pism kontraktowych w zakresie roszczeń, potencjalnych roszczeń i okoliczności, które mogłyby być podstawą do złożenie tychże, a także w zakresie odpierania przyszłych roszczeń. Ponadto weryfikowanie i kontrolowanie danych i dokumentów gromadzonych na kontraktach w zakresie roszczeń, w tym doradzanie w sprawach dokumentacji jaka winna być gromadzona, dbałość o kompletowane dokumentacji kontraktowej w obszarze roszczeń, monitorowanie w sprawie gromadzenia dokumentacji pod względem jej kompletności i przydatności, samodzielne gromadzenie potrzebnej dokumentacji w zakresie roszczeń, prowadzenie rejestru roszczeń, doradzanie kierownictwu kontraktów ws. roszczeń oraz propagowanie wiedzy w zakresie roszczeń wśród pracowników spółki odpowiedzialnych za realizację kontraktów. Opracowywanie końcowych wersji dokumentów do złożenia przez spółkę w sądzie oraz reagowanie na potrzeby wynikające ze stanu prowadzonych spraw, a także udział w czynnościach formalno-prawnych przy postępowaniach sądowych. Koordynowanie pracy zewnętrznych ekspertów, rzeczoznawców w zakresie doradztwa w przygotowaniu roszczeń lub pozwów na tle roszczeń. Bieżąca współpraca z innymi jednostkami organizacyjnymi spółki w zakresie zadań stanowiących podstawę do złożenia powiadomienia o roszczeniach, procedowaniem roszczeń, wdrażania najlepszych na prowadzonych kontraktach. Wnioskodawca nadmienia, że w czasie trwania umowy swoich zadań nie wykonywał samodzielnie, nie mógł podejmować decyzji merytorycznych, ponadto musiał konsultować się z innymi przedstawicielami pracodawcy w zakresie czynności i sporządzonych pism, tj. dyrektor, członek zarządu, radca prawny.

W dniu 2 września 2018 r. założył działalność gospodarczą w zakresie działalności prawniczej.

Po rozwiązaniu stosunku pracy nawiązał w dniu 3 września 2018 r. z firmą (...) umowę współpracy na własny rachunek już jako adwokat w ramach prowadzonej kancelarii adwokackiej. Przedmiotem umowy współpracy będzie: sporządzeniu opinii i ekspertyz prawnych, umów, aneksów, pism kontraktowych w zakresie roszczeń, potencjalnych roszczeń i okoliczności, które mogłyby być podstawą do złożenia tychże, reprezentowanie zleceniodawcy przed organami wymiaru sprawiedliwości oraz innymi podmiotami, obsługa przydzielonych kontraktów w zakresie roszczeń i udzielania w ramach tej obsługi porad prawnych, analizie i opiniowaniu warunków kontraktowych, sytuacji faktycznych i potencjalnie możliwych w przyszłości oraz inicjowanie działań w ramach Zleceniodawcy i organizacji czynności mających na celu wypracowanie, sporządzenie i złożenie roszczeń lub innych dokumentów, ukierunkowanych na zapewnienie korzystnej pozycji procesowej Spółki, a także w zakresie odpierania otrzymywanych roszczeń, weryfikowaniu i kontrolowaniu danych i dokumentów gromadzonych na kontraktach w zakresie roszczeń, w tym doradzaniu w sprawach dokumentacji jaka winna być gromadzona, dbałość o kompletowanie dokumentacji kontraktowej w obszarze roszczeń, monitorowanie w sprawie gromadzenia dokumentacji pod względem jej kompletności i przydatności, samodzielne gromadzenie potrzebnej dokumentacji w zakresie roszczeń, koordynowaniu przy prowadzeniu rejestru roszczeń na przydzielonych kontraktach, doradztwo kierownictwu ws. roszczeń, opracowanie końcowych wersji dokumentów do złożenia przez spółkę w sądzie oraz współdziałanie z innymi pełnomocnikami i pracownikami spółki w prowadzonych przez nich sprawach sądowych w tym redagowaniu na potrzeby wynikające ze stanu prowadzonych spraw, a także udział w czynnościach formalno-prawnych przy postępowaniach sądowych, koordynowaniu pracy zewnętrznych ekspertów, rzeczoznawców w zakresie doradztwa w przygotowaniu roszczeń lub pozwów na tle roszczeń, bieżącej współpracy z innymi jednostkami organizacyjnymi spółki w zakresie zdarzeń stanowiących podstawę do złożenia powiadomienia o roszczeniach, procedowaniem roszczeń, wdrażania najlepszych praktyk na prowadzonych kontraktach, udziału w negocjacjach z kontrahentami Spółki, wykonywanie innych zadań powierzonych przez kierownika działu zarządzania roszczeniami zleceniodawcy związanych z posiadanymi kwalifikacjami i doświadczeniem zawodowym.

W ramach nawiąże współpracę nie tylko z firmą, a tym

samym będzie świadczyć usługi prawne nie tylko na rzecz wymienionej firmy.

Własne stanowisko wnioskodawcy w sprawie:

W opinii Wnioskodawcy do przedstawionego przez niego stanu faktycznego należy zastosować art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. zgodnie, z którym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe ubezpieczonych w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia wykonywania działalności gospodarczej stanowić powinna zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Nie występują bowiem podstawy do zastosowania wyłączenia z ust. 2 art. 18a.

W ramach zawartej umowy z byłym pracodawcą zakres czynności będzie się znacząco różnił niż w ramach stosunku pracy. Jako adwokat jest uprawniony do samodzielnego podejmowania decyzji co do sposobu prowadzenia spraw, udzielania porad prawnych. Nadmienić należy nadto, że sporządzając pisma procesowe jako adwokat Wnioskodawca bierze za nie całkowitą odpowiedzialność i działa samodzielnie. Kwestia odpowiedzialności zawodowej i wymóg zawarcia umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej również została uregulowana w umowie z dnia 3 września 2018 r., a takie elementy są obce stosunkowi pracy. Wymiar oraz zakres wykonywanych przeze niego czynności w ramach prowadzenia działalności gospodarczej będzie w zakresie merytorycznym znacznie różnił się od tych wykonywanych w czasie okresu zatrudnienia.

W świetle prawa o adwokaturze z dnia 26 maja 1982 r. art. 1 ust. 3 stanowi, że adwokat w wykonywaniu swojego zawodu jest niezależny i podlega wyłącznie ustawą, a art. 4b ust. 1 pkt 1 wprowadza zakaz pozostawania przez adwokata w stosunku pracy.

Przyczyną wprowadzenia przesłanki wyłączającej zastosowanie obniżonej składki określonej w art. 18a. ust. 2 pkt 2 ustawy systemowej jest przeciwdziałanie wymuszonemu samozatrudnieniu w miejsce umowy o pracę. W odniesieniu do adwokatów podejmujących działalność gospodarczą w formie prowadzenia kancelarii, mając umowę zlecenia na prowadzenie spraw z pracodawcą nie zachodzi przesłanka wyłączająca prawo do zastosowania obniżonej składki. Adwokat bowiem nie wykonuje tożsamych czynności z poprzednio wykonywanymi w ramach stosunku pracy.

Ponadto należy mieć na względzie stanowisko Sądu Najwyższego, który w uchwale z dnia 10 kwietnia 2013 r. o sygn. akt II UZP 2/13 stwierdzające że "Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe adwokata wykonującego działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 z późn. zm.) w okresie pierwszych 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności może stanowić zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (art. 18a ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - jednolity tekst (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.) także wówczas gdy działalność tę wykonuje na rzecz byłego pracodawcy, u którego był zatrudniony (art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczać społecznych). Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 lutego 2013 r. w II UK 184/12 w odniesieniu do aplikanta radcowskiego, który następnie podjął współpracę z byłym pracodawcą jako radca prawny, gdzie stwierdził " (...) art. 18a (ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) nie może mieć jedynie zastosowania w sytuacji, gdy doszło do celowego rozwiązania stosunku pracy przede wszystkim w interesie pracodawcy, który mając zabezpieczone wykonanie tego samego zakresu czynności uwalniałby się od płacenia składki na ubezpieczenie społeczne pracownika (...), także zapobieżeniu wymuszaniu na pracownikach rozwiązanie stosunku pracy i przejście na tzw. samozatrudnienie, tj. rozpoczęcie działalności gospodarczej i prowadzenie jej w oparciu o obowiązki realizowane w ramach stosunku pracy.

Także należy mieć na względzie decyzję Zakładu Ubezpieczeń w Lublinie, który w podobnej do sytuacji Wnioskodawcy sprawie o Nr 1555/13 wydał decyzję o możliwości opłacania składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Mając powyższe na uwadze należy uznać, iż w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i przez okres 24 miesięcy będę uprawniony do płatności obniżonej składki.

W dniu 7 listopada 2018 r. Zakład wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie braków formalnych złożonego wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji złożonego w dniu 30 października 2018 r. wniosku poprzez:

* wskazanie czy wnioskodawca prowadzi lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadził pozarolniczą działalność w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy o sus tj.:

a)

czy prowadził działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych

b)

czy wykonywał działalność jako twórca i artysta

c)

czy prowadził działalność w zakresie wolnego zawodu

d)

czy był wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczona odpowiedzialnością oraz wspólnikiem spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej

e)

czy był osobą prowadząca publiczną lub niepubliczną szkołę, inna formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.

*

wskazanie, czy czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach stosunku pracy wchodzą w zakres wykonywanej obecnie działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy.

W dniu 22 listopada 2018 r. Wnioskodawca złożył odpowiedź na wezwanie, w której wskazał, że w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadził pozarolniczej działalności w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy o sus. - w kwestii zakresu czynności wykonywanych przez adwokata w ramach wykonywania zawodu zakres czynności jest określony w ustawie z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 z późn. zm. - zwana dalej PoA). Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy PoA zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, oraz występowaniu przed sądami i urzędami. Zgodnie z art. 4a ust. 1 PoA adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, natomiast art. 4b ust. 1 pkt 1 PoA stanowi, że adwokat nie może wykonywać zawodu, jeżeli pozostaje w stosunku pracy. Zgodnie z art. 70 PoA adwokat jest zobowiązany zawiadomić okręgową radę adwokacką o podjęciu wykonywania zawodu i wyznaczeniu siedziby zawodowej. Natomiast w myśl art. 16 ust. 1 PoA wynagrodzenie adwokata oraz sposób jej wykonywania określa ustawa z klientem. Należy podkreślić, że adwokat wykonuje swój zawód samodzielnie. Wyrazem samodzielności są przepisy POA (art. 1 ust. 3 art. 78d ust. 1) zgodnie z którym adwokat w wykonywaniu swoich obowiązków zawodowych podlega tylko ustawom, zaś celem egzaminu adwokackiego jest weryfikacja czy egzaminowany kandydat jest zdolny do samodzielnego wykonywania zawodu adwokata. Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić że czynności wchodzące w zakres czynności wykonywanych przez adwokata nie odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach poprzedniego stosunku pracy.

Ponadto Wnioskodawca sprecyzował wniosek z dnia 25 października 2018 r. w ten sposób, ze pytanie w kwestii interpretacji brzmi:

Czy możliwe jest opłacanie składek na ubezpieczenia rentowe i emerytalne przez wnioskodawcę przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych to według zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska Przedsiębiorcy dokonywana jest pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Wnioskodawcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Dyspozycja treści art. 13 pkt 4 ustawy wskazuje, iż osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2

Ponadto Wnioskodawca sprecyzował wniosek z dnia 25 października 2018 r. w ten sposób, ze pytanie w kwestii interpretacji brzmi:

Czy możliwe jest opłacanie składek na ubezpieczenia rentowe i emerytalne przez wnioskodawcę przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności gospodarczej zgodnie z art. 18a ust.l ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych to według zadeklarowanej kwoty, nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Nadmienić w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek. Mocą niniejszej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Ocena stanowiska Przedsiębiorcy dokonywana jest pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Wnioskodawcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawartego w treści wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga, iż granice sprawy wszczętej wniesieniem wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Wydając indywidualną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenia, zwracając jednocześnie uwagę na fakt, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Dyspozycja treści art. 13 pkt 4 ustawy wskazuje, iż osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie art. 36aa oraz przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Natomiast, zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Ponadto, w myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ust. 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które:

1) prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia

wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność.

2) wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed

dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Zgodnie z przesłanką przedstawioną w pkt 1, prawa do opłacania składek od podstawy nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia nie posiadają osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu wskazanej ustawy czyli:

* pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych,

* działalność twórczą lub artystyczną, działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* pozostawały wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej lub

* prowadziły publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespołu, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Zakład podkreśla, że wyłącznie fakt nie prowadzenia działalności pozarolniczej w żadnej z określonych w art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych form, w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej wskazanej w art. 8 ust. 6 pkt 1 tejże ustawy, umożliwia przedsiębiorcy skorzystanie z prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne na zasadach określonych w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Natomiast w kwestii określenia czy czynności wykonywane w ramach stosunku pracy przez aplikantów adwokackich są tożsame z czynnościami wykonywanymi na rzecz tego samego podmiotu przez osoby posiadające uprawnienia adwokatów wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z 10 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II UZP 2/13), uznając, iż "podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe adwokata wykonującego działalność gospodarcza na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (...) w okresie pierwszych 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia wykonywania tej działalności może stanowić zadeklarowana kwota, nie niższa niż 39% kwoty minimalnego wynagrodzenia (...), także wówczas gdy działalność tę wykonuje na rzecz byłego pracodawcy, u którego był zatrudniony jako aplikant adwokacki." Sąd Najwyższy mając na uwadze przyczynę wprowadzenia przesłanki wyłączającej zastosowanie obniżonej składki określonej w art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych t.j. przeciwdziałanie wymuszonemu samozatrudnieniu w miejsce umowy o pracę, uznał że w odniesieniu do adwokatów podejmujących działalność gospodarczą w formie prowadzenia kancelarii we współpracy z dotychczasowym pracodawcą, nie zachodzi przesłanka wyłączająca prawo do zastosowania obniżonej składki. Sam fakt zatrudnienia na etacie pracownika (aplikanta adwokackiego)a następnie wykonywanie, między innymi, na rzecz tego podmiotu, ale już przez adwokata różnych czynności w żadnym przypadku nie może zostać uznane za odpowiadające czynnościom wcześniej wykonywanym przez tę osobę w ramach stosunku pracy.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w kwestii prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez 24 miesiące kalendarzowe od podstawy wymiaru nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę, należy zauważyć, że składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Ponadto, aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest również aby nie wykonywała na rzecz byłego pracodawcy w ramach działalności gospodarczej czynności tożsamych czynności tożsamych do uprzednio (tzn. w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym) wykonywanych w ramach stosunku pracy.

Ze stanu faktycznego wniosku o interpretację wynika, iż Wnioskodawca od 10 stycznia 2010 r. do dnia 31 sierpnia 2018 r. był zatrudniony w firmie na

stanowisku Głównego Specjalisty ds. warunków kontraktowych. Przez czas trwania umowy o pracę w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2012 r. Wnioskodawca był aplikantem adwokackim. W dniu 2 września 2018 r. Wnioskodawca założył działalność gospodarcza w zakresie działalności prawniczej. W dniu 3 września 2018 r. Wnioskodawca nawiązał z byłym pracodawca umowę współpracy na własny rachunek już jako adwokat w ramach prowadzonej kancelarii adwokackiej. W ramach kancelarii adwokackiej Wnioskodawca nawiąże współpracę nie tylko z byłym pracodawca ale tez z innymi firmami i będzie świadczył usługi prawne. W odpowiedzi na wezwanie Zakładu Wnioskodawca poinformował, ze w okresie 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadził działalności w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy o sus. Ponadto Wnioskodawca odniósł się do kwestii przesłanki z art. 18a ust. 2 pkt 2 ustawy o sus. Podniósł, ze zgodnie z art. 4a ust. 1 Prawa o adwokaturze adwokat wykonuje zawód w kancelarii adwokackiej, natomiast art. 4b ust. 1 pkt 1 Prawa o adwokaturze stanowi, ze adwokat nie może wykonywać zawodu, jeżeli pozostaje w stosunku pracy. Wnioskodawca podkreślił, że adwokat wykonuje swój zawód samodzielnie. Wyrazem tego są przepisy art. 1 ust. 3, art. 78d ust. 1) zgodnie z którym adwokat w wykonywaniu swoich obowiązków zawodowych podlega tylko ustawom, zaś celem egzaminu adwokackiego jest weryfikacja, czy egzaminowany kandydat jest zdolny do samodzielnego wykonywania zawodu adwokata. Wnioskodawca stwierdził, że czynności wchodzące w zakres czynności wykonywanych przez adwokata nie odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach poprzedniego stosunku pracy. W konsekwencji biorąc pod uwagę obowiązujące przepisy prawne, opisany stan faktyczny uzupełniony odpowiedzią na wezwanie Zakładu oraz wskazane orzecznictwo sadowe należy przyjąć, że Wnioskodawca jako osoba rozpoczynająca po raz pierwszy prowadzenie działalności gospodarczej, a przy tym świadczący w jej ramach usługi prawne na rzecz byłego pracodawcy jako adwokat w ramach kancelarii adwokackiej gdy czynności wykonywane uprzednio w ramach stosunku pracy jako aplikant adwokacki spełnia przesłanki do deklarowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę przez okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia jej rozpoczęcia.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki

organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl