WPI/200000/43/1193/2018

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 31 października 2018 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/1193/2018

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie w związku z wnioskiem przedsiębiorcy (...) złożonym w dniu 26 października 2018 r. uznaje za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości finansowanych przez Wnioskodawcę pracownikom Kart w przypadku, gdy pracodawca nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy.

UZASADNIENIE

W dniu 26 października 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów złożony na podstawie art. 34 ust. 1 Prawa Przedsiębiorców o wydanie indywidualnej interpretacji przez przedsiębiorcę: (...)

Zdarzenie przyszłe:

Przed przedstawieniem stanu faktycznego, na wstępie Wnioskodawca wyjaśnia, że niniejszy wniosek jest już drugim wnioskiem Spółki o wydanie przez ZUS interpretacji indywidualnej, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów prawa, w tej samej sprawie. W odpowiedzi na pierwszy wniosek Spółki z dnia 17 sierpnia 2018 r., ZUS Oddział w Lublinie Decyzją nr 968/2018 z dnia 6 września 2018 r., odmówił wydania interpretacji indywidualnej, uzasadniając to tym, że w jego ocenie - na wezwanie do uzupełnienia wniosku, poprzez wskazanie, czy wartość finansowanych przez Spółkę kart przedpłaconych na posiłki profilaktyczne i napoje stanowić będzie dla pracowników Spółki przychód ze stosunku pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.) - Spółka nie udzieliła jednoznacznej odpowiedzi oraz poinformowała ZUS, że w celu potwierdzenia prawidłowości jej stanowiska w zakresie kwalifikacji przychodu, wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.

W tym miejscu Wnioskodawca informuje, że na wniosek Spółki Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną (decyzja (...) z dnia (...) 10.2018 r.), w której potwierdził prawidłowość stanowiska Spółki, że wartość finansowanych przez Spółkę kart przedpłaconych, przekazywanych pracownikom celem wywiązania się przez Spółkę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów - stanowić będzie dla pracowników Spółki przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.), przy czym przychód - na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11b) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony będzie z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

I. Stan faktyczny (istniejący)

1.

(...) jest przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą polegającą na wydobywaniu węgla kamiennego i zatrudnia około (...) pracowników, którzy świadczą pracę w warunkach szczególnie uciążliwych, w rozumieniu art. 232 Kodeksu pracy. Spółka na mocy art. 232 kodeksu pracy oraz przepisów Rozporządzenia RM zobowiązana jest do nieodpłatnego zapewnienia pracownikom zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych, posiłków profilaktycznych oraz napojów;

2.

Działalność Spółki prowadzona jest w trzech różnych miejscach (lokalizacjach), oddalonych od siebie o kilka kilometrów, w których świadczą pracę pracownicy, to jest: w (...), w (...) oraz w (...). Pracownicy Spółki świadczą pracę w systemie pracy zmianowej, co do zasady według następującego harmonogramu: I zmiana w godzinach od 6:00 do 14:00; II zmiana w godzinach od 14:00 do 22:00; III zmiana w godzinach od 22:00 do 6:00.

3.

W (...) (na terenie Spółki) funkcjonuje lokal gastronomiczny prowadzony przez podmiot zewnętrzny, a nadto na terenie Spółki w (...), oraz w (...) działają małopowierzchniowe sklepy spożywcze, prowadzone przez podmiot zewnętrzny, przy czym zarówno lokal gastronomiczny jak i sklepy czynne są w godzinach od 5:40 do 15:00.

4.

Z uwagi na rodzaj wykonywanej pracy przez pracowników Spółki zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych - w zdecydowanej większości są to górnicy świadczący pracę w podziemnych wyrobiskach górniczych, znajdujących się pod ziemią na głębokości około 860-1000 metrów, których łączna długość wynosi ok 170 km oraz ze względów organizacyjnych - bardzo duża liczba uprawnionych pracowników (około (...) osób), w zdecydowanej większości zatrudnionych w systemie zmianowym, świadczących pracę pod ziemią w różnych oddalonych od siebie lokalizacjach i w bardzo dużym rozproszeniu - Spółka nie ma możliwości zapewnienia w czasie pracy, pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, posiłków profilaktycznych w formie jednego dania gorącego i napojów (w naturze).

5.

Wypełniając obowiązek określony w § 5 Rozporządzenia RM, Spółka oraz działające u niej zakładowe organizacje związkowe - uwzględniając brak możliwości zapewnienia przez Spółkę pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, w czasie pracy, posiłków profilaktycznych (w naturze) - ustaliły w Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy możliwość wydawania przez Spółkę uprawnionym pracownikom bezpłatnych talonów (bonów) żywieniowych (pierwotnie w postaci papierowej), uprawiających do otrzymania na ich podstawie posiłków profilaktycznych, produktów spożywczych do przyrządzania posiłków we własnym zakresie oraz napojów. Na podstawie powyższych ustaleń, Spółka wydawała uprawnionym pracownikom wyżej wskazane talony (bony) żywieniowe. Obecnie talony (bony żywieniowe), mają postać imiennych, przypisanych do poszczególnych uprawnionych pracowników elektronicznych kart żywieniowych, które doładowywane są co miesiąc przez Spółkę określoną liczbą punktów. W zamian za punkty załadowane na ww. kartach, uprawnionym pracownikom w lokalu gastronomicznym oraz sklepach spożywczych, o których mowa w ppkt 3 powyżej, wydawane są posiłki profilaktyczne lub produkty spożywcze służące do przyrządzania tych posiłków we własnym zakresie oraz napoje bezalkoholowe.

II. Opis Zdarzenia przyszłego - planowanego przez Spółkę sposobu wywiązywania się z obowiązku określonego w art. 232 Kodeksu pracy.

1.

W celu zmniejszenia dla uprawnionych pracowników uciążliwości związanych z aktualnym sposobem wywiązywania się przez Spółkę z obowiązku zapewnienia uprawnionym pracowników posiłków profilaktycznych i napojów, polegających na ograniczonej do kilku (pięciu) punktów (jeden lokal gastronomiczny oraz 4 sklepy spożywcze), w których uprawnionym pracownikom wydawane są posiłki profilaktyczne, produkty spożywcze służące do przyrządzenia tych posiłków we własnym zakresie oraz napoje bezalkoholowe), a także ograniczonym czasem otwarcia tych punktów (godz. od 5.40 do 15.00), jak również w celu umożliwienia uprawnionym pracownikom dostępu do szerszego asortymentu posiłków, produktów spożywczych i napojów, od tego, który oferuje ww. lokal gastronomiczny i sklepy - Spółka rozważa możliwość zastąpienia dotychczasowego sposobu realizacji powyższego obowiązku poprzez nawiązanie współpracy z wyspecjalizowanym podmiotem zewnętrznym, świadczącym usługi w zakresie dostarczania kart przedpłaconych (tzw. kart pre-paid), który będzie wystawcą tych kart i we współpracy z tym podmiotem, zastąpienie dotychczasowych kart doładowywanych punktami, kartami przedpłaconymi, które byłyby zasilane przez Spółkę środkami pieniężnymi, przy użyciu, których to kart uprawnieni pracownicy mieliby możliwość otrzymania zarówno posiłków, jak i produktów spożywczych oraz napojów, w wielokrotnie większej niż obecnie liczbie sklepów i lokali gastronomicznych, które ponadto czynne są znacznie dłużej niż te z których mogą korzystać obecnie oraz, w których oferowany asortyment posiłków, produktów spożywczych oraz napojów byłby znacznie szerszy od tego, który oferuje ww. lokal gastronomiczny i sklepy.

2.

Powyższe karty przedpłacone na posiłki profilaktyczne i napoje, które byłyby wydawane uprawnionym pracownikom, byłyby kartami imiennymi (każda oznaczona byłaby imieniem i nazwiskiem konkretnego uprawnionego pracownika). Na kartach tych znajdowałaby się informacja, że karta uprawnia jedynie do nabycia posiłków, artykułów spożywczych do ich przyrządzenia we własnym zakresie oraz napojów bezalkoholowych. Ponadto zostałyby wprowadzone przez Spółkę zasady korzystania z powyższych kart przez uprawnionych pracowników. Uprawnieni pracownicy zobowiązani zostaliby do zaakceptowania tych zasad oraz do stosowania się do nich.

Miałyby one okres ważności od 24 do 36 miesięcy. Spółka raz w każdym miesiącu przekazywałaby na specjalnie utworzony rachunek bankowy Spółki, prowadzony przez ww. podmiot zewnętrzny środki finansowe, którymi to środkami - w wysokości określonej w zestawieniu sporządzonym przez Spółkę i przekazywanym podmiotowi zewnętrznemu - podmiot ten zasilałby poszczególne karty.

Karty na posiłki profilaktyczne i napoje miałyby ograniczoną funkcjonalność. Mianowicie przy ich użyciu możliwe byłoby otrzymanie wyłącznie posiłków, produktów spożywczych do ich przyrządzania we własnym zakresie oraz napojów bezalkoholowych, czyli bardzo ograniczonego katalogu towarów, a nadto w określonej grupie (sieci) punktów sprzedaży - oferujących sprzedaż gotowych posiłków, artykułów spożywczych do przyrządzania tych posiłków oraz napojów bezalkoholowych. Ograniczenie do określonej grupy punktów sprzedaży odbywać się będzie przy wykorzystaniu kodu, to jest oznaczenia przypisanego określonemu podmiotowi (przedsiębiorcy) prowadzącemu punkty sprzedaży. Ponadto wprowadzone zostałyby zasady korzystania z tych kart, wyłączające możliwość otrzymania przez pracowników innych towarów niż produkty spożywcze, posiłki i napoje bezalkoholowe.

Przedmiotowe karty na posiłki i napoje nie dawałyby pracownikom prawa własności do środków finansowych, którymi byłyby zasilane. Środki te pozostawałyby zawsze własności Spółki jako pracodawcy. Przy użyciu tych kart nie byłaby możliwa wypłata środków pieniężnych, którymi zostały zasilone, czy to w bankomatach, czy też w ramach usługi cash-back. Oprócz tego, Spółka w każdym czasie miałaby - za pośrednictwem ww. podmiotu zewnętrznego - możliwość zablokowania poszczególnych kart, np. w sytuacji zaprzestania wykonywania przez danego pracownika pracy w warunkach szczególnie uciążliwych, czy też w sytuacji rozwiązania z danym pracownikiem umowy o pracę.

Dodatkowo, niewykorzystane przez poszczególnych pracowników w okresie ważności karty środki pieniężne, którymi zostały zasilone ich karty, wracałyby na rachunek bankowy Spółki, z którego karty te zostały zasilone.

Wprowadzenie tego nowego sposobu wypełniania przez Spółkę obowiązku określonego w art. 232 Kodeksu pracy, oczywiście nastąpiłoby w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, działającymi u Wnioskodawcy.

WŁASNE STANOWISKO WNIOSKODAWCY W SPRAWIE:

Mając na uwadze planowane wprowadzenie powyżej przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego zmiany zasad wywiązywania się przez Spółkę z ciążącego na niej na podstawie przepisów o BHP obowiązku zapewnienia uprawnionym pracownikom posiłków profilaktycznych oraz napojów bezalkoholowych, Spółka wskazuje, że w jej ocenie w przypadku wydania pracownikom kart przedpłaconych, jako formy wywiązania się przez Spółkę z powyższego obowiązku, w sytuacji gdy Spółka jako pracodawca nie ma możliwości wydawania tym pracownikom, w czasie ich pracy, posiłków profilaktycznych i napojów (w naturze) - wartość finansowanych przez Spółkę kart przedpłaconych na posiłki profilaktyczne i napoje nie będzie stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Za prawidłowością takiego stanowiska przemawiają następujące argumenty prawne.

Przepis art. 18 ust. 1 z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm., dalej: "USUS") stanowi, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika, stanowi jego przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu Wnioskodawca podkreśla, o czym już była mowa na wstępie niniejszego wniosku, że Spółka stoi na stanowisku, że wartość finansowanych przez Spółkę kart przedpłaconych, przekazywanych pracownikom celem wywiązania się przez Spółkę z obowiązku zapewnienia posiłków profilaktycznych oraz napojów - stanowić będzie dla pracowników Spółki przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.), przy czym przychód ten na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1lb) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Prawidłowość powyższego stanowiska Spółki potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej na wniosek naszej Spółki interpretacji indywidualnej (decyzja z dnia (...) 10.2018 r.).

Zgodnie natomiast z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1949) podstawy wymiaru składek nie stanowią: "wartość świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia wypłacane zgodnie z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych". Prawidłowa w ocenie Wnioskodawcy wykładnia przytoczonego wyżej przepisu § 2 pkt 6 ww. rozporządzenia prowadzi do wniosku, że przepis ten zawiera otwarty katalog dowodów wydawanych pracownikom, które uprawniają tych pracowników do otrzymania posiłków profilaktycznych, produktów (artykułów) spożywczych, służących do przyrządzania posiłków we własnym zakresie oraz napojów bezalkoholowych. Za prawidłowością tego stanowiska przemawia użyte w analizowanym przepisie sformułowanie "lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych".

W ocenie Spółki przyczyną zastosowania przez prawodawcę w przytoczonym przepisie rozporządzenia katalogu otwartego "dowodów uprawniających do otrzymania była świadomość prawodawcy dynamiki postępu technologicznego, w zakresie dotyczącym wprowadzania nowych rodzajów dowodów (instrumentów, znaków) uprawniających do wymiany ich na towary lub usługi. Ten postęp technologiczny polega na zastępowaniu pierwotnie występujących w formie papierowej bonów, kuponów, talonów, które po ich realizacji stają się bezużyteczne, nowymi instrumentami, które z uwagi na ich trwałość, mogą być wielokrotnie wykorzystywane do przeprowadzania określonych operacji (w tym do otrzymywania posiłków profilaktycznych).

W ocenie Wnioskodawcy w omawianym przypadku, spełniony również będzie drugi z warunków, od którego spełnienia uzależniona jest możliwość skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w przytoczonym wyżej § 2 pkt 6 ww. rozporządzenia, polegający na tym, że Spółka mimo ciążącego na niej obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy nie ma możliwości wydawania pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów, w naturze. Szczegółowo argumentacja w tym zakresie zawarta została w pkt I ppkt 3 niniejszego pisma.

Ponadto, w omawianym przypadku, w ocenie Wnioskodawcy spełniony będzie także - wynikający z ustalonej praktyki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (interpretacja ZUS z dnia 7 sierpnia 2015 r., sygn. WPI/20000/43/840/2015, interpretacja ZUS z dnia 7 maja 2014 r., sygn. DI/100000/43/510/2014, interpretacja ZUS z dnia 12 lutego 2018 r., sygn. WPI/20000/43/100/2018) i organów administracji skarbowej (interpretacja indywidulana Dyrektora Izby Skarbowej w z dnia (...) 01.2010 r. sygn. (...) warunek, że karty przedpłacone, które mają być wykorzystywane jako sposób realizacji przez Spółkę obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie będą dawać pracownikom prawa własności do środków finansowych, którymi będą zasilane i środki te pozostawać będą zawsze własnością Spółki jako pracodawcy. Szczegółowa argumentacja potwierdzającą spełnienie powyższego warunku w omawianym przypadku, przedstawiona została przez Wnioskodawcę w pkt II ppkt 2 niniejszego pisma.

Mając na uwadze przedstawiony w opisie zdarzenia przyszłego, planowany przez Wnioskodawcę sposób wywiązywania się z ciążącego na nim obowiązku - na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy - zapewnienia dla uprawnionych pracowników (zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych w rozumieniu art. 232 Kodeksu pracy), posiłków profilaktycznych oraz napojów, polegający na wydaniu tym pracownikom kart przedpłaconych i ich zasilaniu w środki finansowe, w sytuacji, w której Wnioskodawca nie ma możliwości wydawania tym pracownikom, w czasie pracy posiłków profilaktycznych i napojów (w naturze), w ocenie Wnioskodawcy na gruncie obowiązujących przepisów prawa, wartość finansowanych przez Wnioskodawcę kart na posiłki profilaktyczne i napoje, nie będzie podlegała uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Dlatego też, Wnioskodawca ponownie wnosi o uznanie przez Organ za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy przedstawionego we wniosku i o wydanie interpretacji indywidualnej, zgodnej ze stanowiskiem Wnioskodawcy.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zwraca uwagę, że wydając interpretację organ nie ustanawia żadnej normy indywidualnej, lecz jedynie przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy indywidualnej, której zakres przedmiotowy jest zakreślony stanem opisem zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę. Pełną wiedzę o zdarzeniu przyszłym/stanie faktycznym czerpie wyłącznie z wniosku Wnioskodawcy nie posiadając kompetencji do jego weryfikowania w oparciu o posiadane informacje. W toku tego postępowania organ nie pełni roli kontrolnej, nie dokonuje oceny zachowania lub zaniechania przedsiębiorcy pod kątem jego prawidłowości. Celem interpretacji jest umożliwienie przedsiębiorcy uzyskania informacji w przedmiocie obowiązków wiążących się z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne i chronienie w ten sposób takiego przedsiębiorcy przed ryzykiem błędnego zastosowania przez niego danego przepisu. z przepisami wydanymi przez Radę Ministrów lub właściwego ministra, a także ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego oraz wartość otrzymanych przez pracowników bonów, talonów, kuponów lub innych dowodów uprawniających do otrzymania na ich podstawie napojów bezalkoholowych, posiłków oraz artykułów spożywczych, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych.

Zgodnie z art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 917) pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Zakres obowiązków pracodawcy związany z zapewnieniem tego rodzaju świadczeń, który został uzależniony od uciążliwości pracy pracownika (np. wielkości wysiłku fizycznego, temperatury czy miejsca wykonywania pracy), jak również rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania, zostały określone w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. z 60 r., poz. 279). W § 2 ust. 2 powołanego rozporządzenia w przypadku, gdy pracodawca nie ma możliwości wydawania posiłków ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika lub ze względów organizacyjnych, może zapewnić w czasie pracy:

1.

korzystanie z takich posiłków w punktach gastronomicznych,

2.

przyrządzania posiłków przez pracownika we własnym zakresie z otrzymanych produktów.

Należy również podkreślić, że stosownie do zapisów § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r., pracownikom nie przysługuje ekwiwalent pieniężny za posiłki i napoje. W świetle powyższego, jeżeli profilaktyczne posiłki i napoje przyznane są pracownikom na podstawie omawianego rozporządzenia, wartości tych świadczeń nie należy uwzględniać w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Nie stanowią również podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przyznane pracownikom bony, talony, kupony lub inne dowody uprawniające do otrzymania tych świadczeń, w przypadku gdy pracodawca, mimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków i napojów bezalkoholowych. W przypadku jednak, gdy pracodawca wypłaci pracownikom ekwiwalenty pieniężne z tego tytułu, obowiązany jest doliczyć wypłacone pracownikom kwoty do ich podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Z treści wniosku z dnia 26 października 2018 r. wynika, że Spółka zatrudnia pracowników, którzy świadczą pracę w warunkach szczególnie uciążliwych w rozumieniu art. 232 Kodeksu pracy. Wnioskodawca na mocy art. 232 k.p. oraz przepisów Rozporządzenia RM zobowiązana jest do nieodpłatnego zapewniania pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych posiłków profilaktycznych oraz napojów. Wnioskodawca podkreślił, że z uwagi na rodzaj wykonywanej pracy przez pracowników spółki zatrudnionych w szczególnie uciążliwych (około osób) w zdecydowanej większości zatrudnionych w systemie zmianowym świadczących pracę w pod ziemią w różnych oddalonych od siebie lokalizacjach i w dużym rozproszeniu, nie ma możliwości zapewnienia w czasie pracy posiłków profilaktycznych w formie jednego dania gorącego i napojów w naturze. W związku z powyższym Spółka i działające u niej organizacje związkowe ustaliły w Zakładowym Układzie zbiorowym Pracy możliwość wydawania przez Spółkę uprawnionym pracownikom bezpłatnych talonów (bonów) żywieniowych pierwotnie w formie papierowej, a obecnie Spółka rozważa możliwość zastąpienia dotychczasowego sposobu realizacji powyższego obowiązku poprzez nawiązanie współpracy z wyspecjalizowanym podmiotem zewnętrznym świadczącym usługi w zakresie dostarczania kart przedpłaconych który będzie wystawca tych kart i we współpracy z tym podmiotem zastąpienie tych dotychczasowych kart kartami doładowywanymi punktami, które byłyby przez Spółkę zasilane środkami pieniężnymi. Za pomocą tych kart uprawnieni pracownicy mieliby możliwość otrzymania posiłków, produktów spożywczych oraz napojów sklepach i lokalach gastronomicznych. Karty te byłyby imienne, na kartach byłaby informacja, iż karta uprawnia jedynie do zakupu posiłków i artykułów spożywczych oraz napojów bezalkoholowych. Ponadto spółka wprowadziłaby zasady korzystania z kart, które pracownicy musieliby zaakceptować. Karty byłby ważne od 24 do 36 miesięcy. Nie dawałyby one prawa własności do środków finansowych którymi byłby zasilane, nie możliwa byłaby wypłata środków pieniężnych, którymi karty byłby zasilane a niewykorzystane środki pieniężne wracałby na rachunek bankowy Spółki. Wprowadzenie nowego sposobu realizacji obowiązku z art. 232 k.p. nastąpiłoby w porozumieniu z organizacjami związkowymi. Ponadto Wnioskodawca jest w posiadaniu indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej na jego wniosek, z której wynika, iż wartość finansowanych prze Spółkę kart przedpłaconych na posiłki profilaktyczne i napoje stanowi przychód pracowników Spółki ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.), przy czym przychód ten podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz obowiązujące przepisy prawa, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał stanowisko Przedsiębiorcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 26 października 2018 r., w sprawne nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości finansowanych przez przedsiębiorcę: Kart w sytuacji, gdy pracodawca nie ma możliwości wydania pracownikom posiłków profilaktycznych i napojów bezalkoholowych, pomimo ciążącego na nim obowiązku wynikającego z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy na podstawie § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - uznał za prawidłowe.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania decyzji.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl