WPI/200000/43/1189/2018

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 ze. zm.) oraz w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 25 października 2018 r. przez Przedsiębiorcę (...) w sprawie ustalenia obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne za członka rady nadzorczej w sytuacji przebywania na urlopie macierzyńskiego lub wychowawczym z innego tytułu.

W dniu 25 października 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek (...) o wydanie interpretacji indywidualnej.

Wnioskodawca powziął wątpliwość czy istnieje obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia członka rady nadzorczej spółki w sytuacji, gdy członek ten przebywa na urlopie macierzyńskim i na kim spoczywa obowiązek uiszczenia tych składek.

Wnioskodawca wskazał, iż jest spółką z o. o, w której jednym z organów jest rada nadzorcza. Członkowie rady nadzorczej z tytułu pełnienia swej funkcji otrzymują wynagrodzenie przyznane uchwałą Zgromadzenia Wspólników. Jednym z członków rady, którego dotyczy wniosek o interpretację, objęty jest jeszcze innym tytułem ubezpieczenia - wykonywanie wolnego zawodu. Członek ten (kobieta )przebywa obecnie z tytułu tego innego źródła przychodów na urlopie macierzyńskim. Jednocześnie członek ten nadal otrzymuje wynagrodzenie z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej. W związku z tym powstaje pytanie postawione na wstępie.

Wnioskodawca wskazał, iż art. 9 ust. 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, ze członkowie rad nadzorczych spełniający warunki do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlegają ubezpieczeniu również z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej. Istnieje pogląd (Izabela Nowacka: Czy w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego w jednym zakładzie pracy, wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej w innym zakładzie podlega oskładkowaniu legalis, dostęp 15 10.2018 r.), że z tytułu pełnienia odpłatnie funkcji członka rady nadzorczej osoba podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu i rentowym), a zdrowotnemu jeśli jej miesiące zamieszkania znajduje się na terenie RP. Oznacza to, że w przypadku pobierania zasiłku macierzyńskiego oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej (na podstawie powołania nie występuje zbieg tytułów do ubezpieczeń, w przypadku którego można byłoby rozstrzygnąć, który z nich sanowi tytuł obowiązkowy, a który dobrowolny. W przypadku łączenia pobierania zasiłku macierzyńskiego z zasiadaniem w radzie nadzorczej za wynagrodzeniem, ona tytuły są obowiązkowe".

Wnioskodawca ogólnie zgadza się z przywołanym poglądem. Jednakże art. 16 ust. 8 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, że składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym, (...) lub osób pobierających zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego (...) finansuje w całości budżet państwa za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oznaczałoby to zaś, że istnieje co prawda obowiązek oskładkowania wynagrodzenia członka rady nadzorczej przebywającego na urlopie macierzyński, jednak składkę tę winien zapłacić budżet państwa. Do takiego poglądu przychyla się Wnioskodawca. Sugerowana zatem odpowiedź brzmiałaby: "Członek rady nadzorczej spółki z o.o. pobierający wynagrodzenie z tytułu zasiadania w radzie nadzorczej tej spółki i podlegający ubezpieczeniom społecznym z innych tytułów, przebywający na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym, podlega ubezpieczeniu społecznemu także z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, lecz obowiązek zapłaty składek ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczeń społecznych z obu tytułów obciąża budżet państwa".

Wnioskodawca wyraża swoją wątpliwość, co do obu zaprezentowanych możliwości.

Interpretacja zaprezentowana przez Wnioskodawcę (ponoszenie ciężaru opłacania składek przez budżet państwa) zdaniem Wnioskodawcy wynika wprost z zaprezentowanych przepisów prawa. Jest także niewątpliwe zgodna z konstytucyjną zasadą ochrony rodziny, rodzicielstwa i macierzyństwa (art. 71 ust. 1 i 2 Konstytucji RP), realizowaną przez ponoszenie przez Państwo ciężarów opieki (w tym opłacania składek - ogólnie - ubezpieczeniowych w zakresie ubezpieczeń społecznych) nad matką i dzieckiem. Co więcej, art. 9 ust. 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi jedynie, że członek rady nadzorczej pobierający z tego tytułu wynagrodzenie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, nie stanowi natomiast o wyłączeniu takiego członka z zakresu ogólnych przepisów o zasadach płatności składek przez poszczególnych płatników tych składek.

Interpretacja odmienna od zaprezentowanej przez Wnioskodawcę natomiast znajduje oparcie co najwyżej w rozumowaniu, ze członek rady nadzorczej przebywający na urlopie macierzyńskim w zakresie tego innego tytułu ubezpieczenia, pobierając wynagrodzenie z tytułu członkostwa w radzie nadzorczej, w tej radzie nie powstrzymuje się od wypełniania swych obowiązków (a zatem nie "przebywa" na urlopie macierzyńskim) Co więcej, członek taki uzyskiwałby dodatkową korzyść w porównaniu do innego ("zwykłego"), albowiem pobierałby wynagrodzenie z członkostwa w radzie nadzorczej w pełnej wysokości, bez obciążenia składkami na ubezpieczenia społeczne, w sytuacji gdy składki byłyby za niego opłacane przez budżet państwa.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek Świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie, stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r., o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje Indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana jest wyłącznie pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawarty w treści wniosku o wydanie interpretacji Indywidualnej Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie Interpretacji indywidualnej, Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji Indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Z treści przedstawionego w opisie stanu faktycznego złożonego w dniu 25 października 2018 r. wniosku wynika, ze wątpliwości Wnioskodawcy dotyczy obowiązków płatnika składek w zakresie opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za członka rady nadzorczej, który równocześnie jest osobą przebywającą na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym z innego tytułu.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W myśl obowiązującego od dnia 1 stycznia 2015 r. art. 6 ust. 1 pkt 22 oraz art. 13 pkt 17 powołanej powyżej ustawy, członkowie rady nadzorczej wynagradzani z tytułu pełnionej funkcji podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, od dnia powołania do dnia zaprzestania pełnienia tej funkcji.

Jednocześnie, w myśl art. 9 ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, członkowie rad nadzorczych spełniający warunki do objęcia ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlegają ubezpieczeniom również z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej. Ponadto, z art. 6 ust. 1 pkt 19 powołanej ustawy wynika, iż ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolite) Polskiej są osobami przebywającymi na urlopach wychowawczych lub pobierającymi zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego Stosownie do przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r., Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 917 z późn. zm.) za okres urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego oraz urlopu ojcowskiego przysługuje zasiłek macierzyński na zasadach określonych w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1368 z późn. zm.).

Powyższe oznacza, że w sytuacji pobierania zasiłku macierzyńskiego oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej nie występuje zbieg tytułów do ubezpieczeń, w przypadku którego można byłoby rozstrzygnąć, który z nich stanowi tytuł obowiązkowy, a który dobrowolny W konsekwencji, w przypadku łączenia pobierania zasiłku macierzyńskiego z zasiadaniem w radzie nadzorczej za wynagrodzeniem, obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe powstaje z obu tytułów.

Jednakże, płatnikiem składek w stosunku do członków rad nadzorczych jest w myśl art. 4 ust. 2 pkt 2b podmiot, w którym działa rada nadzorcza. Powyższe oznacza, że Wnioskodawca realizując zadania płatnika składek, jest obowiązany co miesiąc do Zakładu w całości obliczyć, rozliczyć i przekazać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za ww. ubezpieczonego, niezależnie od pobierania przez członka rady nadzorczej zasiłku macierzyńskiego w tym samym okresie.

Mając na uwadze powyższe, Zakład Ubezpieczeń Społecznych uznał za nieprawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy (...) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 25 października 2018 r. w sprawie ustalenia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne za członka rady nadzorczej w sytuacji gdy ww. osoba przebywa na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym z Innego tytułu do ubezpieczeń.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS (...) która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.