WPI/200000/43/118/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 646 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 28 stycznia 2019 r. przez przedsiębiorcę: (...) uznaje za prawidłowe w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia przyznanego Prezesowi Zarządu spółki kapitałowej pełniącemu tę funkcję na podstawie powołania w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych.

W dniu 28 stycznia 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek o wydanie w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców indywidualnej interpretację przepisów złożonych przez (...).Wnioskodawca na wstępie złożonego wniosku poinformował, iż jest spółką kapitałową prawa handlowego zajmującą się głównie organizacją imprez integracyjnych oraz szkoleń. Zarząd wnioskodawcy jest jednoosobowy, tworzy go wyłącznie Prezes.

Wnioskodawca przedstawiając stan faktyczny wskazał, że w dniu 30 września 2018 r. została podjęta uchwała, na mocy której jedynemu członkowi zarządu - Prezesowi Zarządu, zostało przyznane wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji w zarządzie wnioskodawcy (z tytułu powołania). Od chwili podjęcia tej uchwały Prezes Zarządu, z tytułu pełnienia swoich funkcji menadżerskich w spółce nie pobiera innego wynagrodzenia. Nie obowiązuje go kontrakt menadżerski, jak również nie została z nim podpisana jakakolwiek umowa dokumentująca pobieranie przez niego wynagrodzenia jako Członka Zarządu wnioskodawcy. Wnioskodawca poinformował, ze wysokość i zasady przyznawania wynagrodzenia jedynemu Członkowi Zarządu wnioskodawcy określone są wyłącznie Uchwałą Wspólników. Mając to na względzie wnioskodawca uznając, że wypłata wynagrodzenia dla Członka Zarządu w sposób wyżej opisany nie powoduje podlegania obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, nie odprowadza z tego tytułu składek ubezpieczeniowych.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem wnioskodawcy, z tytułu wynagrodzenia jakie jest wypłacane Prezesowi Zarządu z tytułu pełnienia przez niego funkcji w zarządzie, a które przyznane mu zostało wyłącznie Uchwałą Wspólników i nie dokumentuje je żadna umowa czy kontrakt, wnioskodawca słusznie nie odprowadza składek na ubezpieczenie społeczne, albowiem przyznanie wynagrodzenia Członkowi Zarządu wyłącznie w formie uchwały nie jest żadnym z tytułów ubezpieczenia wymienionych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych. Wnioskodawca wskazuje, że ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, w art. 6, art. 6a i art. 6b, zawiera zamknięty katalog tytułów powstania obowiązku ubezpieczenia społecznego, z którym wiąże się obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne (samodzielnie lub za pośrednictwem płatnika).

Jednocześnie Wnioskodawca podnosi, że żaden z tych przepisów nie wymienia przypadku opisanego w pkt II powyżej, a mianowicie sytuacji, gdy Członek Zarządu Spółki kapitałowej otrzymuje wynagrodzenie z tytułu pełnienia swojej funkcji w Zarządzie, przyznane mu wyłącznie na mocy stosownej Uchwały Wspólników i ponadto nie łączy go ze Spółką żadna umowa czy kontrakt regulujący jego wynagrodzenie, a nawet zakres czynności, jakie winien on wykonywać jako menadżer - Członek Zarządu. Według Wnioskodawcy taka osoba może, co najwyżej, podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu, zgodnie z art. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska Wnioskodawcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów, z których wynika obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Mocą przedmiotowej decyzji Zakład nie przyznaje natomiast jakiegokolwiek prawa ani nie stwierdza jakiegokolwiek obowiązku ubezpieczeniowego. Niniejsza interpretacja dotyczy tylko i wyłącznie indywidualnej sprawy Wnioskodawcy będącego przedsiębiorcą.

W myśl art. l § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1577 z późn. zm.), zasady i tryb tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązywania, łączenia, podziału i przekształcania spółek handlowych regulują przepisy powołanej powyżej ustawy. Natomiast z § 2 ww. art. l wynika, że spółkami handlowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.

Zgodnie z art. 201 § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Art. 201¹. § 1 i § 2 stanowi, iż. uchwała wspólników lub umowa spółki może określać, że członek zarządu jest powoływany przez radę nadzorczą po przeprowadzeniu postępowania kwalifikacyjnego, może także określać szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego na stanowisko członka zarząd. Natomiast zgodnie z art. 203¹ uchwała wspólników może ustalać zasady wynagradzania członków zarządu, w szczególności maksymalną wysokość wynagrodzenia, przyznawania członkom zarządu prawa do świadczeń dodatkowych lub maksymalną wartość takich świadczeń. Wynagrodzenie członków zarządu zatrudnionych na podstawie umowy o pracę lub innej umowy określa organ albo osoba powołana uchwałą zgromadzenia wspólników do zawarcia umowy z członkiem zarządu.

Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego np.: podpisanie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu oraz czy będzie się wiązał z wynagrodzeniem czy też nie. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że osoba powołana na członka zarządu, aby otrzymywać wynagrodzenie nie musi być zatrudniona jedynie na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia czy innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się przepisy o zleceniu.

W konsekwencji podstawą pełnienia funkcji członka zarządu może być w rezultacie zarówno zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej o świadczenie usług jak też jedynie powołanie uchwałą wspólników.

Przenosząc powyższe na grunt przedstawionego przez Przedsiębiorcę stanu faktycznego wskazać należy, iż obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zagadnienia dotyczące podlegania ubezpieczeniom społecznym i obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia regulowane są za pośrednictwem ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych.

Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty. Treść przepisu art. 6 ust. 1 oraz powiązanych art. 11 i art. 12 powyżej powołanej ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych pozwala uznać, iż powołanie w znaczeniu bezumownego powierzenia funkcji organu spółki - członka zarządu (na podstawie przepisów k.s.h.) nie stanowi samoistnego tytułu podlegania ubezpieczeniom. Poprzez samo powołanie w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych członek zarządu spółki kapitałowej nie staje się więc pracownikiem czy zleceniobiorcą. Tym samym wynagrodzenie wypłacone członkowi zarządu z tytułu pełnionej funkcji (w tym przypadku prezesa) na podstawie samego powołania nie będzie podlegało obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

Powołane przepisy nie obejmują obowiązkiem zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne wypłat (wynagrodzenia, premii) uzyskiwanych przez osoby pełniące funkcję członka zarządu m.in. prezesa, pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tych przepisach (np. umowy o pracę, umowy zlecenia).

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w rzeczonej sprawie powołanie do pełnienia funkcji jedynego członka zarządu - Prezesa Zarządu Wnioskodawcy działającego w formie Spółki z ograniczona odpowiedzialnością nastąpiło na podstawie uchwały wspólników (tj. w trybie określonym ustawą z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych), która określa również wysokość i zasady przyznawania wynagrodzenia przysługującego członkowi zarządu z tytułu pełnionej funkcji. Zaznaczyć należy, że powołanego członka zarządu z Wnioskodawcą nie łączy "...kontrakt menedżerski, jak również jakakolwiek umowa dokumentująca pobieranie przez niego wynagrodzenia jako Członka Zarządu Wnioskodawcy". Natomiast powołany powyżej przepis art. 5 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w którym ustawodawca wskazał wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych nie zalicza do ubezpieczonych osób pełniących funkcję członka zarządu pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie np.: umowy o pracę, umowy zlecenia czy też innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia.

Treść tego przepisu pozwala uznać, iż takie powołanie - bezumowne powierzenie pełnienia funkcji członka zarządu nie stanowi samoistnego tytułu rodzącego obowiązek ubezpieczenia. Dlatego też, w sytuacji przedstawionej we wniosku, należy stwierdzić, że dla osoby pełniącej funkcję członka zarządu (tu: prezesa) wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego, jakim jest powołanie w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych, fakt uzyskiwania z tego tytułu wynagrodzenia, nie będzie skutkował zaistnieniem obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne tj. ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe od tegoż wynagrodzenia uzyskanego z tytułu pełnionej funkcji.

Uwzględniając przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny i stanowisko w sprawie oraz obowiązujący stan prawny, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowiska przedstawione we wniosku złożonym w dniu 28 stycznia 2019 r. przez przedsiębiorcę.

Jednocześnie należy wskazać, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych związany jest dokonaną interpretacja wyłącznie w przypadku, gdy rzeczywisty stan faktyczny odpowiada w pełni stanowi przyszłemu przedstawionemu we wniosku. W trybie wydawania interpretacji z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej organ nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani postępowania dowodowego, opierając się jedynie na treści wniosku, co nie wyklucza takiego postępowania w toku procedowania na zasadach ogólnych, nawet w przypadku, gdy interpretacja została już wydana. Powyższe oznacza, iż to Wnioskodawca ponosi odpowiedzialność za wskazanie stanu faktycznego w sposób odmienny od rzeczywistego.

Dodatkowo, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie informuje, że w wydanej decyzji interpretacyjnej nie odniósł się do tej części stanowiska Wnioskodawcy (drugi akapit na stronie 2 złożonego wniosku), w którym stwierdza, iż członek zarządu pełniący funkcję na podstawie powołania w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych "...może, co najwyżej, podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu, zgodnie z art. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych".

Nadmienić w tym miejscu należy, iż z brzmienia art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców powołanego na wstępie uzasadnienia przedmiotowej decyzji, jednoznacznie wynika, iż niezbędną przesłanką do wydania indywidualnej interpretacji jest posiadanie statusu przedsiębiorcy w rozumieniu art. 4 tejże ustawy jak również konieczność indywidualnego charakteru sprawy przedstawionej we wniosku. W konsekwencji, z uwagi na niewypełnienie przez Wnioskodawcę przesłanek ustawowych, brak jest możliwości odniesienia się do powyższego stwardzenia Wnioskodawca, bowiem nie dotyczy ono obowiązków Wnioskodawcy w zakresie ubezpieczeń społecznych ale potencjalnych obowiązków innego płatnika składek (będącego równocześnie ubezpieczonym).

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. i i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.