WPI/200000/43/1162/2014 - Brak obowiązku naliczenia i odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne od umowy zlecenia zawartej z emerytem lub rencistą zatrudnionym jednocześnie na podstawie umowy o pracę w innym podmiocie.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 października 2014 r. przez (...) w sprawie braku obowiązku naliczenia i odprowadzenia składek na ubezpieczenie społeczne od umowy zlecenia zawartej z emerytem lub rencistą zatrudnionym jednocześnie na podstawie umowy o pracę w innym podmiocie oraz obowiązku naliczenia i odprowadzenia składek na ubezpieczenie zdrowotne od tejże umowy.

W dniu 6 października 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, że zamierza zawrzeć umowę zlecenia z osobą nie będącą jej pracownikiem. Osoba ta będzie miała ustalone prawo do emerytury lub renty. Jednocześnie osoba ta będzie zatrudniona na podstawie umowy o pracę w innym podmiocie i z tego tytułu osiągać będzie wynagrodzenie niższe od obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Praca świadczona w ramach umowy zlecenia nie będzie wykonywana na rzecz własnego pracodawcy.

Wnioskodawca powziął wątpliwości czy z tytułu zawartej umowy zlecenia Spółka będzie zobowiązana do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne?

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowa ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące (o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkól ponadpodstawowych oraz studentami do ukończenia 26 roku życia).

Wnioskodawca podnosi, że zgodnie z art. 9 ust. 4a ww. ustawy osoby wykonujące umowę zlecenia, mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli nic pozostają równocześnie w stosunku pracy. Jeśli więc dana osoba będąca emerytem lub rencistą nawiązała stosunek pracy z innym podmiotem niż zleceniodawca i umowy zlecenia nie wykonuje na rzecz własnego pracodawcy, to z umowy zlecenia nie podlega obowiązkowa ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, a jedynie może im podlegać dobrowolnie na swój wniosek.

Wnioskodawca podkreśla, że ustalając obowiązek ubezpieczeń społecznych zleceniobiorcy uprawnionego do emerytury lub renty, który jednocześnie wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę na podstawie umowy o pracę zawartej z innym podmiotem niż zleceniodawca, nie ma znaczenia wysokość osiąganego ze stosunku pracy wynagrodzenia. Zatem gdy przychód ze stosunku pracy takiego zleceniobiorcy jest niższy od obowiązującego minimalnego wynagrodzenia, zleceniodawca nie ma obowiązku rozliczania składek emerytalnych i rentowych od zawartej z nim umowy zlecenia.

Zdaniem Wnioskodawcy Spółka z tytułu zawartej umowy zlecenia będzie zobowiązana do rozliczenia składki na ubezpieczenia zdrowotne. Jak wynika z art. 82 ust. 1 ustawy zdrowotnej, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu objęcie obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

W opinii Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, w przypadku zawarcia przez Spółkę umowy zlecenia z emerytem lub rencistą zatrudnionym jednocześnie na podstawie umowy o pracę w innym podmiocie z wynagrodzeniem niższym niż obowiązujące minimalne wynagrodzenie z pracę, Spółka nie będzie zobowiązana do naliczenia składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, będzie natomiast zobowiązana do rozliczenia składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie.

Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., Zakład wydaje w drodze decyzji interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek. Natomiast Zakład nie wydaje decyzji w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym.

Jak słusznie wskazał Wnioskodawca, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na terenie Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Z kolei w myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 wyżej cytowanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby z nimi współpracujące, z zastrzeżeniem ust. 4 tegoż artykułu - tj. o ile nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych oraz studentami do ukończenia 26 roku życia.

Z treści art. 9 ust. 1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę, spełniająca jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów (inny niż umowa o pracę) - w przedstawionym przypadku z umowy zlecenia zawartej z innym podmiotem niż pracodawca i która nie jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy-jest obejmowana obowiązkowo tymi ubezpieczeniami wyłącznie ze stosunku pracy, jeżeli wynagrodzenie ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, jest wyższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym również z innych tytułów.

Stosownie do treści powołanego przez Wnioskodawcę art. 9 ust. 4a ww. ustawy - osoby wykonujące prace na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nic pozostają w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 4b - tj. z zastrzeżeniem, że umowy cywilnoprawnej nie zawarły z pracodawcą, z którym pozostają równocześnie w stosunku pracy oraz w ramach tejże umowy nie wykonują pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostają w stosunku pracy. Z powyższego wynika, że dla rozstrzygnięcia obowiązku ubezpieczeń społecznych bez znaczenia jest wysokość osiąganego przychodu ze stosunku pracy.

Natomiast zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst. jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze. zm.) w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

Powyższe oznacza, iż w przypadku gdy umowa zlecenia zawarta jest z osoba mającą ustalone prawo do emerytury lub renty, która równocześnie jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w innym podmiocie niż zleceniodawca, w ramach zawartej umowy zlecenia nie wykonuje pracy na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy i nie złożyła wniosku o objęcie jej dobrowolnymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z tytułu tejże umowy - Zleceniodawca nie ma obowiązku naliczania składek na ubezpieczenia społeczne ma natomiast obowiązek naliczać i odprowadzać składkę zdrowotną.

Biorąc powyższe pod uwagę, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie obowiązków płatnika składek w zakresie naliczenia i odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne od umowy zlecenia zawartej z emerytem lub rencistą zatrudnionym jednocześnie na podstawie umowy o pracę w innym podmiocie z wynagrodzeniem niższym niż obowiązujące minimalne wynagrodzenie z pracę.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznic w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.