WPI/200000/43/115/2020 - Możliwość nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników benefitu w postaci zakupu akcji jednostki dominującej nad przedsiębiorcą, który to benefit ma być przewidziany w zapisach regulaminu wynagradzania oraz współfinansowany przez pracownika i przedsiębiorcę.

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 ze zm.) w związku z art. 83d ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.), Zakład Ubezpieczeń Społecznych w związku z wnioskiem złożonym 14 lutego 2020 r. przez przedsiębiorcę: (...) uznaje stanowisko za nieprawidłowe w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników benefitu w postaci zakupu akcji jednostki dominującej nad Przedsiębiorcą, który to benefit ma być przewidziany w zapisach regulaminu wynagradzania oraz współfinansowany przez pracownika i Przedsiębiorcę

Wnioskiem złożonym 14 lutego 2020 r., (...) (zwana dalej "Przedsiębiorcą") wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (zwanego dalej "Zakładem") o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Przedsiębiorca w ramach systemu benefitów przeznacza na każdego pracownika zatrudnionego na umowę o pracę (poza umową na okres próbny) kwotę ok. (...) zł miesięcznie. Kwotę tę pracownik może przeznaczyć na: - zakup pakietu medycznego (kwota ta stanowi wartość pakietu dla pracownika i jednego członka rodziny pracownika), - zakup akcji pracodawcy ( (...) spółka akcyjna będąca jednostką dominującą w odniesieniu do Przedsiębiorcy w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości. (...) są notowane na giełdzie papierów wartościowych w (...) ), - podzielić kwotę na oba programy kupując pakiet medyczny dla siebie i akcje pracodawcy. Wartość benefitu jest w całości finansowana przez pracodawcę, stanowi przychód ze stosunku pracy w myśl przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podstawę do naliczenia składek na ubezpieczenia społeczne. W taki też sposób jest opisana w regulaminie wynagradzania. Za kwoty przeznaczone przez pracowników na pakiet medyczny (...) co miesiąc wykupuje opieką medyczną zgodnie z podpisaną w tym zakresie umową. Kwoty przeznaczone na zakup akcji zbierane są na wirtualnych indywidualnych kontach pracowników (pracownicy nie mają do nich dostępu). Dwa razy do roku za zgromadzone środki (...) dokonuje w imieniu pracowników zakupu akcji (...) Akcje kupowane s ą po cenie rynkowej i po zakupie stanowią

wyłączną własność pracownika. Program zakupu akcji został utworzony na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy (...) . Podstawowym celem tego programu jest zmotywowanie pracowników uczestniczących w programie do zwiększenia wydajności oraz efektywności pracy przy jednoczesnym braku ingerencji w obowiązujące zasady wynagradzania za pracę. planuje wprowadzić częściową partycypację pracownika w kosztach zakupu benefitów. Nie zmienią się pozostałe warunki systemu benefitów - tj. pracownik nadal będzie decydował o przeznaczeniu kwoty benefitu n a zakup pakietu medycznego, akcji, (...) lub podzieleniu ww. kwoty na oba programy. Zmiany zostaną zapisane w regulaminie wynagradzania.

Spółka stoi na stanowisku, że po wprowadzeniu częściowej partycypacji pracowników w kosztach nabycia akcji właściciela i dokonaniu odpowiednich zapisów w regulaminie wynagradzania wartość benefitu nie będzie stanowiła podstawy do naliczania składek na ubezpieczenia społeczne pracowników. Uzasadnienie: katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, ż e podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji. Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje, że jeżeli dana korzyść stanowi przychód pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, a prawo do uzyskania tej korzyści wynika z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, przewidujących partycypację pracownika w poniesieniu kosztów nabycia tych świadczeń, ponadto dana korzyść ma formę niepieniężną - formę zakupu przez pracownika po cenach niższych niż detaliczne artykuł u lub usługi, wówczas korzysta ze zwolnienia opisanego w § 2 ust. 1 pkt 26 ww. rozporządzenia. Po wprowadzeniu opisanych zmian zostaną spełnione wszystkie warunki wskazanego artykułu.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład zważył, co następuje:

Zakład wydał w dniu 14 lutego 2020 r. decyzję znak WPI/200000/43/59/2020 (doręczoną elektronicznie w dniu 14 lutego 2020 r.) odnośnie pierwszego opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego tj. w sprawie współfinansowanie wartości pakietów medycznych na rzecz pracowników to obecnie rozpatrzeniu podlega drugie opisane we wniosku zdarzenie przyszłe tj. współfinansowanie zakupu akcji pracodawcy.

Zagadnienia dotyczące obowiązku opłacania i ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949).Stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 powołanego rozporządzenia, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe) pracowników stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem przychodów wymienionych w § 2 ww. rozporządzenia, jak również wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z choroba zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych.

Zaznaczyć należy również, że w myśl powołanego art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści sią w powyższym zakresie przedmiotowym. Zakład dokonuje wykładni (interpretacji przepisów) dotyczących ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne opierając sią na oświadczeniach złożonych przez Przedsiębiorców w treści zdarzenia przyszłego lub stanu faktycznego przedstawionego we wniosku. We wniosku złożonym 14 lutego 2020 r przedsiębiorca stwierdził, iż benefit na rzecz pracowników w postaci zakupu dla nich akcji jednostki dominującej w stosunku do Przedsiębiorcy w całości finansowana przez niego stanowi przychód ze stosunku pracy w myśl przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl zaś § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.

Z literalnego brzmienia § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika, iż wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe korzystają jedynie te przychody, które:

- wynikają z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu,

- przybierają postać niepieniężną (formę zakupu po cenach niższych, niż detaliczne lub formę usługi).

W świetle powyższego składki na ubezpieczenia społeczne nie powinny być naliczone od przychodu pracownika z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy stanowiącego korzyść materialną wynikającą z układów zbiorowych, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegającą na umożliwieniu pracownikowi skorzystania z artykułów, przedmiotów lub usług jedynie za częściową odpłatnością. Częściowa odpłatność polega w tym przypadku na partycypowaniu pracownika (choćby symbolicznym) w pokryciu kosztów zakupu niektórych artykułów, przedmiotów lub usług.

W praktyce oznacza to, że wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne będzie podlegała wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia usługi, a ponoszoną przez pracownika odpłatnością. Jest to równoznaczne z brakiem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od ww. wartości.

Z konstrukcji tego przepisu wynika, że aby móc zastosować wskazane wyłączenie korzyść uzyskana przez pracownika musi mieć formę niepieniężną.

W złożonym w dniu 14 lutego 2020 r. wniosku o interpretację Przedsiębiorca wskazał, iż planuje w ramach systemu benefitów przeznaczyć dla każdego pracownika zatrudnionego na umowę o pracę kwotę ok. zł miesięcznie na zakup akcji pracodawcy (jednostki dominującej w stosunku do wnioskodawcy w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy o rachunkowości). Akcje te są notowane na giełdzie papierów wartościowych w j. Kwoty przeznaczone na zakup akcji zbierane są na wirtualnych indywidualnych kontach pracowników, do których ww. nie maja dostępu. Dwa razy do roku za zgromadzone środki Przedsiębiorca dokonuje w imieniu pracowników zakupu akcji. Akcje kupowane są po cenie rynkowej i po zakupie stanowią wyłączną własność pracownika. Program zakupu akacji dla pracowników Przedsiębiorcy utworzony został na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy. Przedsiębiorca ma zamiar wprowadzić częściową partycypację pracownika w kosztach zakupu benefitu a zapisy partycypacji ma zamiar umieścić w regulaminie wynagradzania.

Z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wynika jednoznacznie, iż nie stanowi podstawy wymiaru składek korzyść materialna w postaci niepieniężnej, która musi być przewidziana przez układ zbiorowy pracy, regulamin wynagradzania lub przepisy o wynagradzaniu. Otóż należy podkreślić, iż akcja nie mieści się w pojęciu korzyści materialnej w rozumieniu § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r. Akcja to papier wartościowy stwierdzający prawo uczestnictwa w spółce, ogół praw i obowiązków oraz udział w kapitale zakładowym. Akcja to dokument, który inkorporuje w sobie prawa majątkowe i korporacyjne wspólników. Akcja jako papier wartościowy jest dopuszczona do obrotu giełdowego i nie istnieje samodzielnie. Jest to instrument finansowy związany z ryzykiem inwestycyjnym, ma formę pieniężną i nie mieści się w pojęciu korzyści materialnej z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r.

W związku z powyższym pomimo tego, iż Przedsiębiorca w opisie zdarzenia przyszłego dokonał kwalifikacji zakupu akcji na rzecz pracowników jako przychód z tytułu stosunku pracy, który może podlegać wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r., Zakład nie podziela stanowiska Przedsiębiorcy w tym zakresie, argumentując jak powyżej.

W konsekwencji, uwzględniając przedstawiony we wniosku złożonym 14 lutego 2020 r. opis zdarzenia przyszłego, własne stanowisko Przedsiębiorcy oraz obowiązujące przepisy prawa uznać należy za nieprawidłowe stanowisko w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników benefitu w postaci zakupu akcji jednostki dominującej nad Przedsiębiorcą, który to benefit ma być przewidziany w zapisach regulaminu wynagradzania oraz współfinansowany przez pracownika i Przedsiębiorcę.

Decyzja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Przedsiębiorcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu jej wydania.

Wydana decyzja wiąże Zakład wyłącznie w sprawie Przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla Przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...) Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.