WPI/200000/43/114/2018 - Brak obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego z tytułu pełnienia na podstawie powołania funkcji członka zarządu spółki.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 lutego 2018 r. przez spółkę: (...) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłacanego z tytułu pełnienia na podstawie powołania funkcji członka zarządu Spółki.

W dniu 6 lutego 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek złożony przez spółkę: (...) reprezentowaną przez radcę prawnego (...) o wydanie w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej pisemnej interpretacji przepisów w przedmiocie obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia członków zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością powołanych do pełnienia funkcji uchwała nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników.

Wnioskodawca poinformował, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie organizacji turystyki - biuro podróży. Udziałowcami Wnioskodawcy są dwie osoby: (...) posiadająca (...) udziałów stanowiących (...) wszystkich udziałów oraz posiadająca (...) udziałów stanowiących (...) wszystkich udziałów spółki. Udziałowcy są jednocześnie członkami zarządu spółki (...) jest Prezesem Zarządu (...), jest wice Prezesem Zarządu.

(...) w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego rozwiązała ze spółką stosunek pracy i złożyła wniosek o przyznanie emerytury.

Udziałowcy będący jednocześnie członkami zarządu podczas nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników zamierzają podjąć w trybie art. 201 § 4 k.s.h. uchwałę przyznająca prezesowi zarządu - która jednocześnie będzie pobierała emeryturę, wynagrodzenie za

wykonywanie przez nią obowiązków prezesa zarządu spółki od dnia lutego 2018 r. do dnia odwołania jej z pełnionej funkcji prezesa zarządu. Nadzwyczajne zgromadzenie wspólników zamierza ustalić wysokość przyznanego wynagrodzenia w wysokości nie wyższej niż brutto za każdy miesiąc.

Wnioskodawca (...) pełnienia funkcji prezesa zarządu przez (...) nie będzie łączył ją ze Spółką żaden stosunek prawny, poza powołaniem do pełnienia funkcji w rozumieniu Kodeksu Spółek Handlowych.

Prezesa zarządu z Wnioskodawcą nie będą łączyły umowy pracę, umowy zlecenia, umowy dzieło ani żadne inne umowy cywilnoprawne. Wynagrodzenie i sposób jego ustalania będą wynikały tylko i wyłącznie z uchwały będącej aktem powołania i podjętej na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników.

W związku z powyższym Wnioskodawca zwraca się o odpowiedź na pytanie, czy przyznanie, a w konsekwencji wypłata wyżej określonego wynagrodzenia za wykonywanie obowiązków prezesa zarządu będą tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń Społecznych, a w konsekwencji wiązać się będą z obowiązkiem odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i rodzić będą po stronie Wnioskodawcy jako płatnika składek obowiązek odprowadzania składek w imieniu własnym, oraz prezesa zarządu.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie:

Zdaniem Wnioskodawcy przyznanie i wypłata prezesowi zarządu określonego wynagrodzenia za wykonywane przez niego obowiązki prezesa zarządu nie będą tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, co w konsekwencji, nie będzie powodowało obowiązku odprowadzania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Wnioskodawca wskazuje, że jako płatnik nie będzie miał obowiązku odprowadzania składek na powyższe ubezpieczenia i fundusze zarówno w imieniu prezesa, zarządu jak też i swoim. Jednocześnie Wnioskodawca wskazuje, iż przepis art. 6 ust. l ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie określa powołania na stanowisko członka zarządu spółki jako odrębnego tytułu do ubezpieczeń społecznych.

W opinii Wnioskodawcy na uzasadnienie powyższego wskazać należy, iż stosunek korporacyjny, jaki wiąże członka zarządu ze spółką od stosunku pracy lub innej umowy, która może być zawarta obok aktu powołania pomiędzy spółką, a członkiem zarządu. Powołanie danej osoby do zarządu spółki i przyznanie jej oraz wypłata z tytułu pełnienia tej funkcji wynagrodzenia na podstawie wspomnianej uchwały nie powoduje nawiązania stosunku pracy członka zarządu na podstawie powołania (por. wyr. SN z 14 lutego 2001 r. I PKN 258/00, OSNAPiUS 2002, Nr 23, poz. 565).

Do wniosku załączono następujące załączniki: pełnomocnictwo wraz z dowodem uiszczenia opłaty skarbowej, wydruk KRS-Wnioskodawcy, dowód uiszczenia opłaty od wniosku.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Stanowisko wyrażone przez wnioskodawcę we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie braku obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych od wynagrodzenia członków zarządu spółki z ograniczona odpowiedzialnością powołanych do pełnienia funkcji uchwała nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, uznać należy za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu) oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst. Jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.).

Katalog osób podlegających obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym określono w art. 6 wskazanej ustawy. Ponadto stosownie do art. 11 i 12 tejże ustawy ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu mogą podlegać wyłącznie niektóre z osób wskazanych w art. 6 ustawy. W rezultacie dla rozstrzygnięcia obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne istotne jest czy dana osoba posiada jeden z tytułów do ubezpieczenia określonych wskazanym przepisem. Jednocześnie wyliczenie tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zawarte w powyższym artykule ma charakter katalogu wyczerpującego, zamkniętego i nie podlega wykładni rozszerzającej.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1577), spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlową o kapitałowym charakterze, mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały i ponoszącą odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Zdolność do czynności prawnych spółki z o.o. realizuje zarząd spółki a jego kompetencje określone są generalnie jako prowadzenie spraw i reprezentacja. W myśl art. 201 § 4 Kodeksu spółek handlowych - członek zarządu (...) powoływany i odwoływany jest uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego, jako czynność prawna stanowi bowiem oświadczenie woli spółki, mocą którego ustanawiany jest jeden z jej organów, a konkretnie jego członek bądź członkowie. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego może być nawiązanie stosunku obligacyjnego tj. podpisanie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. Jednakże to od woli spółki zależy czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu oraz czy będzie się wiązał z wynagrodzeniem czy nie. Podstawą pełnienia funkcji członka zarządu może być w rezultacie zarówno zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej o świadczenie usług jak też jedynie powołanie uchwałą zgromadzenia wspólników.

Wskazany powyżej katalog osób podlegających obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zawarty art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, uzależnia zaistnienie tegoż obowiązku nie od finansowego wymiaru pełnionej funkcji a od formy, w jakiej został mianowany na stanowisko członek zarządu. Powołane przepisy nie zaliczają do ubezpieczonych osoby pełniącej funkcję członka zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie. W konsekwencji, samo powołanie - na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych - na stanowisko członka zarządu spółki, jak również osiąganie z tego tytułu wynagrodzenia, nie skutkuje jeszcze powstaniem obowiązku ubezpieczeń społecznych, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych wskazanego w art. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że dla ustalania obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, a w konsekwencji obowiązku odprowadzania składek na te ubezpieczenia od wynagrodzenia wypłacanego z tytułu pełnionej na podstawie powołania w rozumieniu przepisów k.s.h. funkcji członka zarządu, bez znaczenia prawnego jest fakt posiadania przez członka zarządu prawa do emerytury.

Odnosząc się do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazuje, iż obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy reguluje ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1065 z późn. zm.), z kolei składki na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1265 z późn. zm.). Zgodnie z art. 104 ww. ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 29 ust. 1 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, powołanych powyżej - obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 11 o systemie ubezpieczeń społecznych.

W świetle powyższego dla osoby pełniącej funkcją członka zarządu wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego jakim jest powołanie w rozumieniu przepisu Kodeksu spółek handlowych pomimo, iż pobiera z tego tytułu wynagrodzenie, powyższe powołanie nie stanowi tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, w konsekwencji pobierane wynagrodzenie z tytułu pełnienia tej funkcji nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, co jest równoznaczne z brakiem obowiązku naliczania i odprowadzania tych składek od wypłacanego wynagrodzenia.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcą i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art, 83 ust, 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.