WPI/200000/43/1139/2017

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 września 2017 r. przez przedsiębiorcą (...) w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wartości wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę w związku z zapewnieniem noclegów dla pracowników wykonujących pracę poza miejscem zamieszkania i poza siedzibą pracodawcy.

W dniu 27 września 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, iż firma (...) (dalej jako "Spółka" albo "Wnioskodawca") jest firmą budowlaną prowadzącą działalność w branży kolejowej, która zajmuje się między innymi spawaniem torów kolejowych oraz świadczy usługi w zakresie podbicia torów kolejowych specjalistycznymi maszynami kolejowymi (podbijarkami torowymi). Działalność gospodarcza jest wykonywana przy pomocy zatrudnionych pracowników fizycznych oraz pracowników nadzoru. W umowach o pracę pracownicy Spółki mają wskazane, jako miejsce świadczenia pracy, teren całej Polski. Swoje usługi świadczą oni w kilku do kilkunastu lokalizacjach na terenie kraju, przy czym w jednym miejscu prace trwają od kilku do kilkunastu tygodni. Nie jest możliwe, aby każdego dnia pracownicy powracali do miejsca zamieszkania albo siedziby Wnioskodawcy. W celu uczynienia procesu produkcyjnego jak najbardziej efektywnym Spółka będzie zapewniać pracownikom noclegi w miejscu aktualnie prowadzonych prac w ten sposób, że pracownicy będą otrzymywali przed wyjazdem z siedziby Spółki zaliczkę na poczet kosztów noclegu, z której będą się rozliczać po powrocie (zakończeniu prac w danej lokalizacji), przedkładając fakturę VAT wystawioną przez Spółkę przez podmiot świadczący usługi noclegowe dla pracowników. Zdaniem Wnioskodawcy, zapewnienie noclegów pracownikom w miejscu wykonywania prac stanowi dla Spółki konieczność, gdyż ich brak uniemożliwi terminowe zakończenie prac, co w konsekwencji prowadziłoby do utraty kontraktów przez Wnioskodawcę.

Zgodnie z interpretacją indywidualną, wydaną Spółce na jej wniosek przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 września 2017 r. (znak: 0112-KDIL3- 1.4011,165.2017.l.AMN), w powyżej przedstawionym stanie faktycznym, zapewnienie pracownikowi nieodpłatnego noclegu w związku ze świadczeniem przez pracownika pracy w miejscu znacznie oddalonym od miejsca zamieszkania i siedziby Spółki, jest obowiązkiem pracodawcy i nie prowadzi do powstania dla pracownika przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca powziął wątpliwość czy wartość finansowanych pracownikom noclegów przez Spółkę, z których korzystać będą wyłącznie w związku z wykonywaną pracą w miejscu wyznaczonym, oddalonym od miejsca zamieszkania i siedziby Spółki, stanowić będzie dla ww. pracowników podstawę do naliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jeżeli świadczenie to nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie jest opodatkowane.

W ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym, wartość pokrywanych przez Spółkę jako pracodawcę, kosztów nieodpłatnie udostępnionego pracownikom noclegu w miejscu świadczenia przez nich pracy, oddalonego od ich miejsca zamieszkania oraz siedziby Spółki, nie stanowi podstawy wymiaru składek tych pracowników na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe i chorobowe), ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zdaniem Wnioskodawcy, podkreślenia wymaga, że wartość pokrytych przez Spółkę kosztów noclegu pracowników w opisanym stanie faktycznym nie stanowi dla tych pracowników przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, co potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w pisemnej interpretacji indywidualnej wydanej na wniosek Spółki.

W opinii Wnioskodawcy, składki na ubezpieczenia społeczne odprowadza się po ustaleniu takiego obowiązku w sytuacji istnienia tytułu podlegania tym ubezpieczeniom od podstawy wymiaru składek. W przypadku osób będących pracownikami, stosownie do treści art. 18 ust. 1 i ust. 2, art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 rozporządzenia Ministra Pracy o Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Z treści powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników od zakwalifikowania go jako przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy zatem stwierdzić, że dla rozstrzygnięcia, czy dane świadczenie stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w konsekwencji czy powstaje obowiązek opłacania składek przez Spółkę, jako pracodawcy, z tytułu nieodpłatnego świadczenia na rzecz pracowników, decydujące znaczenie ma, czy dla celów podatkowych świadczenie to zostanie zakwalifikowane jako przychód pracownika w ramach stosunku pracy. W związku z tym, skoro w przywołanej powyżej i wydanej na wniosek Spółki indywidualnej interpretacji Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, iż wartość pokrytych przez Spółkę kosztów nieodpłatnie udostępnionego pracownikom noclegu nie stanowi ich przychodu z tytułu stosunku pracy, to tym samym nie mogą one stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne tychże pracowników.

Powyższe ma również zastosowanie w odniesieniu do składek na ubezpieczenie zdrowotne, składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jako że zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób. Jednocześnie, w myśl art. 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych, obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Powyższe stanowisko, zgodne jest z poglądem prezentowanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w wydawanych interpretacjach indywidualnych na wniosek innych podmiotów, obejmujące tożsamy stan faktyczny i w sytuacji posiadania przez te podmioty indywidualnej interpretacji podatkowej m.in. decyzja ZUS z dnia 30 listopada 2015 r. znak: DI/100000/43/1213/2015, z dnia 16 grudnia 2015 r. znak: DI/100000/43/1405/2015 oraz z dnia 13 stycznia 2016 r., znak: DI/100000/43/1345/2015.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana jest wyłącznie pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcą wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawarty w treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie pisemnej interpretacji Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie pisemnej interpretacji, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych - na gruncie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej - zobligowany jest jedynie do oceny przedstawionego przez przedsiębiorcę stanowiska oraz dokonanej przez przedsiębiorcę oceny przepisów prawa, z których wynika obowiązek świadczenia składek na ubezpieczenia społeczne mających zastosowanie na tle zaistniałego stanu faktycznego tak, by umożliwić przedsiębiorcy prawidłowe wypełnianie spoczywających na nim obowiązków nałożonych prawnie w tym zakresie.

Zagadnienia dotyczące ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na ubezpieczenia społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. W myśl art. 3 ust. 1 pkt 4 zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych - określone cytowaną ustawą - wykonują płatnicy składek, którym w stosunku do pracowników jest pracodawca. Na podstawie art. 17 ust. 1, składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych będących pracownikami oblicza, rozlicza i przekazuje co miesiąc do Zakładu w całości płatnik składek.

Zgodnie z treścią art. 18 ust. 1 i 2, art. 20 w zw. z art. 4 pkt 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 2236), podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r" poz. 2032 z późn. zm.) z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy, z wyłączeniem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną oraz zasiłków z ubezpieczeń społecznych. Natomiast, zgodnie z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1793 z późn. zm.) do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne pracowników stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób.

Ponadto, w myśl art, 104 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r., o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1065) oraz art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016. poz. 1256 z późn. zm.) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w przypadku zaistnienia obowiązku ich opłacania, ustala się od wypłat stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Za przychody ze stosunku pracy, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uważa się: wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wskazać należy przy tym, że w myśl powołanego powyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w ściśle zakreślonym katalogu spraw. Kwestia kwalifikacji określonego świadczenia jako przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazania źródła takiego przychodu, nie mieści się w ustawowo określonym zakresie, gdyż sprawy te, w myśl przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201) należą do wyłącznej kompetencji organów podatkowych. W konsekwencji, w niniejszej decyzji Zakład dokonał interpretacji przepisów sfery ubezpieczeń społecznych, opierając się na wskazaniu Wnioskodawcy, że opisane świadczenie, nie stanowi dla pracowników przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego przez Przedsiębiorcę stanu faktycznego wynika, że pracodawca zapewnia pracownikom noclegi w miejscu aktualnie prowadzonych prac w ten sposób, że pracownicy będą otrzymywali przed wyjazdem zaliczkę na poczet kosztów noclegów, z której będą rozliczać się po powrocie, przedkładając fakturę VAT wystawioną na Spółkę przez podmiot świadczący usługi noclegowe.

Wnioskodawca poinformował, iż w oparciu o opisany we wniosku stan faktyczny otrzymał indywidualną interpretację podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 7 września 2017 r. znak: 0112-KDIB3-1.4011.165.2017.l,AMN, która wprost rozstrzyga, iż wartość noclegów finansowanych pracownikom przez Spółkę, podlega wyłączeniu z opodatkowania tego przychodu u pracowników na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r, o podatku dochodowym od osób fizycznych, a uzyskane przez pracowników przysporzenie nie stanowi przychodów ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 w związku z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powyższe oznacza, iż Wnioskodawca jako płatnik składek w rozumieniu art. 4 pkt 2 lit. a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie będzie zobowiązany do uwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - wartości noclegów przekazanych pracownikom przez Spółkę, zatem nie powstanie obowiązek opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 27 września 2017 r. przez w sprawie nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wartości wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę w związku zapewnieniem pracownikom noclegu w miejscu wykonywania przez nich pracy, w sytuacji gdy ich wartość nie stanowi przychodu pracownika uzyskanego z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.