WPI/200000/43/1100/2014 - Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez członka rodziny z tytułu zawartej z nim umowy o pracę..

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1442 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 17 września 2014 r. przez przedsiębiorcę Pana (...) prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (...) w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez córkę wnioskodawcy z tytułu zawartej z nim umowy o pracę.

W dniu 17 września 2014 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy Pana (...) prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w przedmiocie podlegania ubezpieczeniom społecznym przez córkę wnioskodawcy zatrudnionej przy prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą typu odśnieżanie i usługi ziemne i potrzebuje pracownika do prowadzenia dokumentacji firmy i obsługi klienta. W tym celach wnioskodawca chciałby zatrudnić swoją córkę od dnia 1 października 2014 r. na umowę o pracę na pełny etat, gdyż posiada odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe (certyfikat samodzielnego księgowego i 2 letnie doświadczenie kontaktu z klientem). Córka wprawdzie mieszka z wnioskodawcą pod jednym adresem - w domu wolnostojącym, dwupiętrowym, wnioskodawca zajmuje jedną kondygnację, a córka z rodziną drugą. Wnioskodawca wskazał, że córka jest dorosła ma 30 lat, posiada własną rodzinę (męża i syna) i prowadzi własne gospodarstwo domowe. Córka wnioskodawca pomimo, że mieszka z wnioskodawcą pod jednym adresem to nie podejmuje decyzji w sprawie prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazał, ze gdy zatrudni córkę, będzie miała obowiązkowe godziny pracy oraz zakres czynności jaki wiąże się z tym stanowiskiem.

Zdaniem wnioskodawcy może zatrudnić córkę na podstawie umowy o pracę i córka podlegać będzie ubezpieczeniom ZUS jako pracownik a nie jako osoba współpracująca, gdyż prowadzi własne gospodarstwo domowe i będzie miała wyznaczone godziny pracy i obowiązki - pozostały czas ma dla swojej rodziny. Wnioskodawca poinformował, że o losach firmy decyduje on - jako właściciel i nikt inny, a córka ma obowiązki zwykłego pracownika, który ma wykonywać pracę zgodnie z obowiązującymi przepisami np. Kodeks pracy. Wnioskodawca ma jednak wątpliwość czy przyjęte stanowisko jest prawidłowe. Wnioskodawca prosi o wydanie interpretacji indywidualnej w tej sprawie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 związku z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami; za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Potwierdzeniem powyższego jest zapis zawarty w art. 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), który stanowi, iż pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - jeżeli pracownik spełnia kryteria określone dla osób współpracujących, dla celów ubezpieczeń społecznych jest traktowany jako osoba współpracując. Jednocześnie stosownie do ustępu 11 powyższego artykułu, za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nim we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności. Nie dotyczy to osób, z którymi została zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Należy przyjąć, że o statusie osoby współpracującej decyduje współpraca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej oraz prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego. Jednocześnie o prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego decyduje łącznie wspólne zamieszkiwanie i zaspokajanie potrzeb. Wspólnota gospodarstwa domowego oznacza, że pozostające w niej osoby mają zaspokajane potrzeby ze środków w dyspozycji wspólnoty (rodziny). Powyższe oznacza, iż jest nie tylko adres zamieszkania (zamieszkania), lecz także okoliczności takie jak prowadzenie budżetu domowego oraz współpraca w załatwianiu codziennych spraw życiowych.

Można więc stwierdzić, ze osoby współpracujące to członkowie najbliższej rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym z osoba prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, przyczyniający się do prowadzenia działalności, działający na rzecz i w imieniu osoby prowadzącej działalność, korzystający z zysków jakie przynosi ta działalność, jak i ponoszący skutki ewentualnych błędów w jej prowadzeniu. Jednakże fakt, iż osoby dorosłe, jak i pracujące dzieci wraz ze swoimi rodzicami, nie może być automatycznie uznany za pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym, co potwierdza orzeczenie SN z dnia 2 lutego 1996 r. (sygn. akt II URN 56/95). Często inne są bowiem w swej istocie cele odrębnych rodzin, a więc nie można wyłączyć możliwości zawarcia z takimi osobami umowy o pracę.

Uwzględniając przedstawione przez wnioskodawcę zdarzenie przyszłe oraz obowiązujące przepisy prawne w sytuacji nie posiadania przez przedsiębiorcę i zatrudnionego członka rodziny (córkę wnioskodawcy) wspólnego gospodarstwa domowego, osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik, a nie jako osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Biorąc pod uwagę powyższe. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 17 września 2014 r. w sprawie podlegania córki zatrudnionej na podstawie umowy o pracę jako pracownik, a nie jako osoba współpracująca przy prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe Oddział stwierdził jak w sentencji.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego w (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.