WPI/200000/43/1085/2017 - Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu kontraktu menedżerskiego zawartego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji uzyskiwania przez zarządzającego oprócz przychodów z kontraktu innych przychodów z tejże działalności.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 28 września 2017 r. Centrala Zakładu Ubezpieczeń Społecznych WPI/200000/43/1085/2017 Brak obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu kontraktu menedżerskiego zawartego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji uzyskiwania przez zarządzającego oprócz przychodów z kontraktu innych przychodów z tejże działalności.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko przedsiębiorcy (...) przedstawione we wniosku złożonym w dniu (...) sprawie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu Kontraktu menedżerskiego - Umowy o świadczenia usług zarządzania, zawartego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji uzyskiwania przez Zarządzającego oprócz przychodów z Kontraktu innych przychodów z tejże działalności.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2017 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej interpretacji indywidualnej z powodu możliwego zbiegu tytułów do ubezpieczeń Zarządzającego w związku z jego świadczeniem dla Wnioskodawcy usług zarządzania na podstawie Kontraktu menadżerskiego zawartego w ramach działalności gospodarczej, przy jednoczesnym wykonywaniu przez niego innych czynności w ramach działalności (poza Kontraktem) oraz zadeklarowaniu odprowadzania z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej składek na ubezpieczenia społeczne w wysokości minimum 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.

Przedstawiając stan faktyczny Wnioskodawca poinformował, że Zarządzający jest członkiem Zarządu Spółki, Pomiędzy

Zarządzającym a Wnioskodawcą w czerwcu br. został zawarty Kontrakt menedżerski - Umowa o świadczenie usług zarządzania na czas pełnienia funkcji Członka Zarządu (dalej: Kontrakt). Kontrakt został podpisany z Zarządzającym prowadzącym działalność gospodarczą. Zarządzający jest wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Przedmiot Kontraktu pokrywa się z przedmiotem działalności, określonym w PKO Zarządzający ma wpisane również następujące kody PKD;

Kontrakt został podpisany czerwca 2017 r. Zgodnie z jego zapisami warunki wynikające z Kontraktu znajdują zastosowanie do usług świadczonych przez Zarządzającego od dnia czerwca 2017 r.

Zgodnie z postanowieniami Kontraktu Zarządzający legitymuje się kwalifikacjami, doświadczeniem oraz predyspozycjami niezbędnymi do zarządzania Spółką.

W Kontrakcie Wnioskodawca powierzył Zarządzającemu świadczenie usług zarządzania polegających na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki przypisanymi do funkcji Wiceprezesa Zarządu oraz do reprezentowania Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów trzecich. Zarządzający zobowiązał się do wykonywania usług w czasie oraz w sposób zapewniający należytą realizację Kontraktu oraz prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki. Zarządzający zobowiązał się do wykonywania swoich obowiązków osobiście w siedzibie Spółki oraz w zależności od potrzeb Spółki w innych miejscach na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i poza jej granicami, przy czym świadczenie usług poza siedzibą Spółki nie może zakłócać jej płynnego funkcjonowania. Zarządzający nie może zlecić wykonywania usług osobie trzeciej.

Zarządzający w terminie do 2-go dnia każdego miesiąca następującego po miesiącu, za który należy się wynagrodzenie stałe, przedkłada Spółce fakturę VAT wraz z oświadczeniem o liczbie godzin pracy wykonywanych w ramach Kontraktu oraz o liczbie dni przerwy w świadczeniu usług.

W kontrakcie Zarządzający zobowiązał się do prowadzenia spraw Spółki i jej reprezentowania z najwyższą starannością i sumiennością ocenianą przy uwzględnieniu profesjonalnego charakteru działalności Zarządzającego oraz charakteru i zakresu działalności Spółki z zachowaniem lojalności wobec Spółki i troski o jej materialne i niematerialne interesy, przy przyjęciu zasady podejmowania ryzyka uzasadnionego gospodarczo i z uwzględnieniem ryzyka uzasadnionego z punktu widzenia realizowanych przez Spółkę zadań. Wykonując Kontrakt Zarządzający zobowiązuje się w zakresie niezbędnym współdziałać z pozostałymi członkami Zarządu i organami Spółki. W celu należytego wykonywania obowiązków Zarządzający zobowiązał się do uczestnictwa w konferencjach, seminariach lub spotkaniach o charakterze biznesowym korzystnych dla Spółki oraz odbywania podróży w kraju i za granicą.

W Kontrakcie określono, że Zarządzający ponosi odpowiedzialność wobec Spółki lub osób trzecich za szkody wyrządzone w czasie wykonywania przez niego przedmiotu Kontraktu, będące następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków Zarządzającego wynikających z Kontraktu.

Spółka zobowiązała się udostępnić Zarządzającemu wyposażenie, urządzenia techniczne, stanowiące mienie Spółki, niezbędne do wykonywania funkcji Wiceprezesa Zarządu takie jak: samochód służbowy, telefon komórkowy, komputer przenośny, mieszkanie służbowe. Wynagrodzenie całkowite Zarządzającego składa się z części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe oraz części zmiennej, stanowiącej wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki. Wynagrodzenie stałe określono jako krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłoszonego przez Prezesa GUS netto miesięcznie. Wynagrodzenie stałe za dany miesiąc będzie wypłacane przez Spółkę z dołu w terminie do 10. dnia doręczenia Spółce prawidłowego rachunku/faktury VAT oraz prawidłowo wystawionego zestawienia godzin pracy. Wynagrodzenie zmienne uzależnione jest od poziomu realizacji celów zarządczych i przysługuje po zatwierdzeniu sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy, udzieleniu Zarządzającemu absolutorium z wykonania przez niego obowiązków, zatwierdzeniu przez Radę Nadzorczą stopnia realizacji celów zarządczych oraz podjęciu przez Radę Nadzorczą uchwały w sprawie wykonania celów zarządczych i ustalenia wysokości należnej wypłaty wynagrodzenia zmiennego. Wynagrodzenie zmienne wypłacane jest w terminie 10 dni od przedstawienia Spółce prawidłowo wystawionej faktury VAT.

Zgodnie z Kontraktem wszelkie opłaty publicznoprawne oraz obciążenia podatkowe i składki na ubezpieczenie społeczne, które wg polskiego prawa obciążają Zarządzającego, będzie ponosił Zarządzający, Spółka nie jest zobowiązana do płatności z tego tytułu. Zarządzający ma prawo do przerw w wykonaniu kontraktu w wymiarze 26 dni roboczych w każdym roku kalendarzowym. Po przedstawieniu odpowiednich dokumentów Zarządzającemu przysługuje zwrot uzasadnionych i niezbędnych kosztów poniesionych w związku z reprezentacją Spółki.

Zarządzający złożył Wnioskodawcy "Oświadczenie Menadżera dla celów ustalania obowiązków ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, podatkowych i ewidencyjnych z tytułu wykonywania umowy menadżerskiej zawartej w dniu 29 czerwca 2017 r", w którym oświadczył, że prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości minimum 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia oraz że usługi świadczone na podstawie umowy cywilnoprawnej są wykonywane w ramach działalności gospodarczej. Ponadto, zgodnie z Oświadczeniem, nie jest on nigdzie zatrudniony na podstawie umowy o pracę; nie jest emerytem, rencistą, uczniem ani studentem; nie jest zarejestrowany jako bezrobotny; nie wykonuje pracy na podstawie umowy zlecenia; nie przebywa na urlopie bezpłatnym, wychowawczym, rodzicielskim; nie podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników; nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności ani ustalonego prawa do renty lub emerytury. Dostarczył on także kopie złożonych do ZUS-u dokumentów w związku z prowadzoną działalnością i zadeklarowanymi z tego tytułu składkami.

Z informacji uzyskanych od Zarządzającego wynika, że wykonuje on również inne czynności w ramach prowadzonej działalności (oprócz Kontraktu) i z tego tytułu uzyskuje przychody. Zarządzający nie wykonuje innych usług na rzecz Wnioskodawcy poza Kontraktem.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Stosownie do dyspozycji art. 6 ust. 1 ustawy systemowej, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są zarówno: osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej "zleceniobiorcami" oraz osobami z nimi współpracującymi, z zastrzeżeniem ust. 4 (art. 6 ust. 1 pkt 4), jak i osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi (art. 6 ust. 1 pkt 5),

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy systemowej zbieg tytułów do ubezpieczeń zachodzi wówczas, gdy jedna osoba wykonuje kilka rodzajów działalności (posiada kilka tytułów), z którymi wiąże się obowiązek ubezpieczenia społecznego. W takich sytuacjach ustawodawca wskazuje, który tytuł ma pierwszeństwo, czyli z którego z tych tytułów podlega się ubezpieczeniu z wyłączeniem obowiązku z pozostałych tytułów. Zgodnie z art. 9 ust. 2 Ustawy osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4-6 i 10, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 2c i 7. Zgodnie z art. 9 ust. 2c Ustawy osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 (tj. np. zleceniobiorca), której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, lub z innych tytułów, osiąga kwotę określoną w art. 18 ust. 4 pkt 5a.

Do zbiegu podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu umowy zlecenia (do Kontraktu stosuje się przepisy dot. umowy zlecenia) i prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, ma zastosowanie art. 9 ust. 2a ustawy systemowej. Zgodnie z nim osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 (np. zleceniobiorca), prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tych umów podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8. Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, dla której właściwa jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o której mowa w art. 18a, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z obu tytułów, z zastrzeżeniem ust. 2c.

Zgodnie z art. 12 Ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Zgodnie z art. 13 pkt 2 Ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne w następujących okresach: 2) osoby wykonujące pracę nakładczą oraz zleceniobiorcy - od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy; 4) osoby prowadzące pozarolniczą działalność - od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej

Kontrakt menedżerski może mieć charakter umowy o pracę lub umowy zlecenia. Jeżeli Kontrakt menedżerski ma charakter umowy o pracę, to osoba wykonująca tę umowę podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak pracownik. Częściej jednakże - co ma miejsce w tym wypadku - Kontrakt menedżerski występuje jako umowa o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego o umowie zlecenia, a tym samym osoba wykonująca taką umowę podlega ubezpieczeniom społecznym na zasadach przewidzianych dla zleceniobiorców.

Co do zasady w sytuacji, gdy osoba prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, a następnie w ramach tej działalności zawiera umowę zlecenia, której przedmiot jest taki sam jak przedmiot prowadzonej działalności, podlega ona ubezpieczeniom społecznym tylko z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Z tytułu wykonywania umowy zlecenia nie jest obejmowania ubezpieczeniami - ani obowiązkowo, ani dobrowolnie. Aby jednak umowa zlecenia mogła być traktowana jako wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, warunkiem jest, aby przychód z niej uzyskiwany był opodatkowany jako przychód z działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 5b ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1)

odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2)

są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,

3)

wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego prowadzoną działalnością.

W sytuacji gdy organ podatkowy uzna, iż czynności wykonywane w ramach umowy zlecenia są dla celów podatkowych działalnością wykonywaną osobiście (nie są czynnościami wykonywanymi w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej), wówczas osoba wykonująca tylko taką umowę podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca.

Za przychody z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 17 czerwca 2015 r., sygn. akt III UZP 2/15, tytułem do podlegania ubezpieczeniom społecznym przez członka zarządu spółki akcyjnej, który zawarł z tą spółką umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania w ramach prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej, jest umowa o świadczenie usług (art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

W konsekwencji jeżeli:

- Zarządzający jest wpisany do CEIDG jako osoba prowadząca działalność gospodarczą;

- Zarządzający zawarł ze Spółką Kontrakt menedżerski na świadczenie usług zarządzania w ramach prowadzonej działalności gospodarczej;

to umowa Kontraktu menedżerskiego jest traktowana jako tytuł do ubezpieczeń społecznych. Zarządzający podlega wówczas ubezpieczeniom jako zleceniobiorca (wykonywanie kontraktu menedżerskiego o charakterze umowy o świadczenie usług). Obowiązkowe są dla niej ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz ubezpieczenie wypadkowe. Ubezpieczenie chorobowe jest dla niej dobrowolne.

W przypadku natomiast, gdy osoba wykonująca umowę zlecenia w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje również inne czynności w ramach tej działalności, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym jako zleceniobiorca lub osoba prowadząca działalność (następuje wówczas zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych - rozstrzygany na zasadach ogólnych).

Jak wspomniano powyżej, gdy w ramach posiadanego wpisu do CEIDG Zarządzający osiąga przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów podatkowych) i równocześnie osiąga przychody na podstawie Kontraktu menedżerskiego (przychody z działalności wykonywanej osobiście) następuje zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych. Aby stwierdzić, z którego tytułu taka osoba będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym, w pierwszej kolejności należy stwierdzić jaką podstawę wymiaru składek z działalności gospodarczej zadeklarowała oraz jaka jest podstawa wymiaru składek z tytułu Kontraktu menadżerskiego.

Osoba prowadząca pozarolniczą działalność, dla której minimalną podstawę wymiaru składek z tytułu działalności stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, podlegać będzie obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania Kontraktu menadżerskiego (traktowanego jako umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia) podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, w 2017 r. - 2 557,80 zł). Może ona dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania Kontraktu menadżerskiego.

W przypadku, jeśli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z Kontraktu będzie wynosiła co najmniej tyle ile najniższa podstawa, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy, to jest 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, ubezpieczonemu przysługiwał będzie wybór tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Nie stosuje się w tym przypadku sumowania podstaw wymiaru składek - brak odesłania do art. 9 ust. 2c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Odnosząc się natomiast do ubezpieczenia zdrowotnego, Wnioskodawca wskazał, że jeżeli osoba prowadząca pozarolniczą działalność wykonuje jednocześnie pracę na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, podlega obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu z obu tych tytułów.

Podsumowując złożony wniosek, biorąc pod uwagę następujące, opisane szczegółowo powyżej przesłanki:

1.

Zarządzający podpisał z Wnioskodawcą Kontrakt jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, wpisana do CEiDG;

2.

Przedmiot Kontraktu pokrywa się z przedmiotem działalności, określonym w PKD;

3.

Zarządzający zadeklarował, że wykonuje również inne czynności w ramach prowadzonej działalności, z których uzyskuje przychód;

4.

Przychody uzyskiwane przez Zarządzającego na podstawie Kontraktu menedżerskiego traktowane są jako przychody z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu przepisów podatkowych;

5.

Zarządzający uzyskuje miesięczny przychód z Kontraktu, stanowiący podstawę wymiaru składek, wynoszący powyżej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego; Wnioskodawca stwierdził, że zachodzi zbieg tytułów do ubezpieczeń.

Zdaniem Wnioskodawcy Zarządzającemu przysługuje wybór, z jakiego tytułu podlegać będzie składkom na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i wypadkowe, natomiast ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegać będzie z obu tytułów.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie natomiast do zapisów art. 10 ust. 5 tejże ustawy udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Doprecyzowanie natomiast zakresu przedmiotowego spraw, w których przedsiębiorca może żądać od Zakładu wydania pisemnej interpretacji nastąpiło w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z tym przepisem Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w art. 10 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlega osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym uregulowane zostały w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W art. 6 ust. 1 tej ustawy ustawodawca wskazał katalog podmiotów objętych obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Wyliczenie zawarte we wskazanym przepisie jest wyczerpujące i ma charakter zamknięty.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są m.in. osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osoby prowadzące pozarolniczą działalność. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy za osobę prowadzącą pozarolnicza działalność uważa się osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

W tym miejscu należy wskazać, iż co do zasady umowa o zarządzanie spółką (kontrakt menedżerski) jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Osoba zarządzająca z tytułu wykonywania kontraktu menedżerskiego stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz art. 12 ust. 1 w zw. z art. 13 pkt 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w okresie od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia wykonywania zarządu do dnia jej rozwiązania lub wygaśnięcia, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dla tej osoby dobrowolne, o czym stanowi art. 11 ust. 2 wskazanej ustawy.

W sytuacji natomiast, gdy w ramach posiadanego wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej dana osoba osiąga przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej (w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i równocześnie osiąga przychody na podstawie kontraktu menedżerskiego (przychody z działalności wykonywanej osobiście), to wówczas następuje zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych uprawniających tę osobę do dokonania wyboru tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (działalność gospodarcza lub kontrakt menedżerski).

Zgodnie z treścią obowiązującego w dniu wydania niniejszej interpretacji art. 9 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, prowadzącą jednocześnie pozarolnicza działalność gospodarczą, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tych umów podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolnicza działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8. Może ona dobrowolnie na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4. Osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, dla której właściwa jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, o której mowa w art. 18a, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z obu tytułów, z zastrzeżeniem ust. 2c.

Brzmienie art. 9 ust. 2c ww. ustawy wskazuje, że osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, lub z innych tytułów osiąga kwotę określoną w art. 18 ust. 4 pkt 5a.

Z powyższych przepisów wynika, ze osoba świadcząca usługi kontraktu menedżerskiego w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej i uzyskująca dodatkowe przychody z tego tytułu będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania umowy o zarządzanie w danym miesiącu będzie niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, czyli niższa od 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek.

Natomiast w przypadku, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu będzie wynosiła co najmniej tyle ile najniższa podstawa, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczonemu przysługuje wybór tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (emerytalnego, rentowych oraz wypadkowych).

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca w czerwcu br. zawarł z osobą fizyczną (Zarządzającym) Kontrakt menedżerski - Umowę o świadczenie usług zarzadzania na czas pełnienia funkcji Członka Zarządu Spółki Wnioskodawcy w ramach prowadzonej przez Zarządzającego działalności gospodarczej. Przedmiotem zawartej Umowy jest świadczenie usług zarzadzania polegających na osobistym zarządzaniu powierzonymi obszarami działalności Spółki wobec organów państwowych, organów samorządu terytorialnego i innych podmiotów trzecich. Zarządzający zobowiązał się do wykonywania usług w czasie oraz w sposób zapewniający należytą realizację Kontraktu oraz prawidłowe i nieprzerwane funkcjonowanie Spółki. Zarządzający zobowiązał się do wykonywania swoich obowiązków osobiście w siedzibie Spółki oraz w zależności od potrzeb Spółki w innych miejscach na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i poza jej granicami, przy czym świadczenie usług poza siedzibą Spółki nie może zakłócać jej płynnego funkcjonowania. Spółka zobowiązała się do zapłaty na rzecz Zarządzającego wynagrodzenia na zasadach określonych w Umowie - opisanych we wniosku. Wynagrodzenie całkowite Zarządzającego składa się z części stałej, stanowiącej wynagrodzenie miesięczne podstawowe oraz części zmiennej, stanowiącej, wynagrodzenie uzupełniające za rok obrotowy Spółki. Przy czym wynagrodzenie stałe określono jako krotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego ogłoszonego przez Prezesa GUS netto miesięcznie.

Podkreślić należy, iż z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej złożonego 15 września 2017 r., zarówno z treści opisanego stanu faktycznego jak również przedstawionego przez Wnioskodawcę stanowiska w sprawie wynika, iż umową o świadczenie usług zarządczych tzw. Kontraktem menedżerskim został zawarty w ramach prowadzonej przez Zarządzającego działalności gospodarczej, a jego przedmiot pokrywa się z przedmiotem tejże działalności. Jednocześnie zgodnie ze złożonym Wnioskodawcy oświadczeniem "..wykonuje on również inne czynności w ramach prowadzonej działalności (oprócz kontraktu) i z tego tytułu uzyskuje przychody. Zarządzający nie wykonuje innych usług na rzecz Wnioskodawcy poza Kontraktem". Ponadto Zarządzający oświadczył, że "prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu odprowadza składki na ubezpieczenie społeczne w wysokości minimum 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia oraz za usługi świadczone na podstawie umowy cywilnoprawnej są wykonywane w ramach działalności gospodarczej" oraz, iż poza zawartą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Zarządzający nie posiada innych tytułów rodzących obowiązek podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednocześnie zgodnie ze złożonym Wnioskodawcy oświadczeniem "..wykonuje on również inne czynności w ramach prowadzonej działalności (oprócz kontraktu) i z tego tytułu uzyskuje przychody. Zarządzający nie wykonuje innych usług na rzecz Wnioskodawcy poza Kontraktem".

Reasumując, w sytuacji przedstawionej we wniosku o indywidualną interpretację, osoba (Zarządzający) z którą Wnioskodawca zawarł umowę tzw. kontraktu menedżerskiego w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej oprócz przychodów z tytułu zawartej umowy o świadczeni usług zarządzania (kontraktu menedżerskiego), także przychody z działalności gospodarczej, zaś podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu Kontraktu menedżerskiego jest wyższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność.

Zatem osoba ta (Zarządzający), zgodnie z powołanymi powyżej przepisami prawa, może dokonać wyboru tytułu do obowiązkowych społecznych (działalność gospodarcza lub umowa o zarządzanie Spółką). W związku z dokonanym przez Zarządzającego wyborem jako tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych prowadzonej działalności gospodarczej (w ramach, której zawarł kontrakt menedżerski), nie będzie on podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym oraz wypadkowemu) z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług zarządzania tzw. Kontraktu menedżerskiego.

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zwraca uwagę, iż jednoznacznie ujęty w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - powyżej powołanym, zakres przedmiotowy wniosków o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uniemożliwia Zakładowi dokonanie kwalifikacji prawnej przychodu jako przychodu z działalności wykonywanej osobiście.

Jak wynika z art. 10a ust. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zasady i tryb udzielania interpretacji przepisów prawa podatkowego reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 201 z późn. zm.).

Dlatego też. Zakład wydając interpretację w niniejszej sprawie poprzestaje na informacji Wnioskodawcy, iż przychody uzyskane przez Zarządzającego z tytułu umowy o świadczenie usług zarządzania kwalifikowane są jako przychody z działalności wykonywanej osobiście.

Równocześnie biorąc pod uwagę treść przywołanego wyżej art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych zawiadamia, iż nie wydaje interpretacji indywidualnych w zakresie obowiązku lub braku obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, gdyż ustawodawca nie przyznał mu kompetencji w tym zakresie, w związku z czym w oparciu o art. 66 § 1 i 2 Kodeksu postępowania administracyjnego zawiadamia, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca jest uprawniony do wniesienia podania do dyrektora właściwego terytorialnie oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Takie podanie złożone zgodnie z niniejszym zawiadomieniem, w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia uważa się za złożone w dniu wniesienia pierwszego podania.

Mając na uwadze treść wniosku z 12 września 2017 r., jak również obowiązujące przepisy prawa Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie braku obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu Kontraktu menedżerskiego -Umowy o świadczenia usług zarządzania, zawartego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w sytuacji uzyskiwania przez Zarządzającego oprócz przychodów z Kontraktu innych przychodów z tejże działalności.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Opublikowano: www.zus.gov.pl