WPI/200000/43/1076/2016 - Opłacanie preferencyjnej składki na ubezpieczenia społeczne przez stomatologa wykonującego czynności na rzecz byłego pracodawcy.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 963 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 6 października 2016 r., uzupełnionym w dniu 27 października 2016 r. przez przedsiębiorcę: (...) w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej jednak niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W dniu 6 października 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek przedsiębiorcy: (...) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Powyższy wniosek został przez Wnioskodawczynię uzupełniony pismem z dnia 20 października 2016 r., doręczonym w dniu 27 października 2016 r.

Wnioskodawczyni zwróciła się do Oddziału z uprzejmą prośbą o wydanie pisemnej interpretacji w sprawie preferencyjnej składki (30% najniższego wynagrodzenia) przeznaczonej dla osoby rozpoczynającej działalność.

Wnioskodawczyni kończy staż lekarsko-dentystyczny. Ma umowę o pracę na czas określony - 1 rok. Placówka w której odbywa staż została przydzielona Wnioskodawczyni przez (...) Izbę Lekarską, zaś wynagrodzenie jest wypłacane przez obecnego pracodawcę, natomiast pracodawca otrzymuje je z Urzędu Województwa (...).

Na stażu Wnioskodawczyni ma ograniczone prawo zawodu, pracuje pod nadzorem innego lekarza, zakres obowiązków Wnioskodawczyni jest zmniejszony.

Zaproponowano Wnioskodawczyni współpracę po ukończeniu stażu (1/2 etatu), w tej samej placówce, ale z tą różnicą, że Wnioskodawczyni będzie posiadać pełne prawo wykonywania zawodu, ponosić pełną odpowiedzialność i zakres obowiązków Wnioskodawczyni zwiększy się. Wg. Ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty (art. 53 ustawy z 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty tekst jedn.: Dz. U. Nr 136, poz. 857 z 2008 r. z późn. zm.), nie może być zatrudniona przez innego stomatologa na umowę o pracę (z wyjątkiem stażu i szkolenia specjalizacyjnego). Stąd konieczność otworzenia własnej działalności i pracy na umowę o udzielanie świadczeń zdrowotnych.

Jednocześnie Wnioskodawczyni informuje, że po ukończeniu stażu planuje pracę dodatkowo w dwóch innych gabinetach.

Wnioskodawczyni zadaje pytanie, czy w związku z powyższym będzie mogła skorzystać z preferencyjnej składki?

Pismem z dnia 10 października 2016 r. Wnioskodawczyni została wezwana o uzupełnienie wniosku o wydanie interpretacji poprzez:

W piśmie z dnia 20 października 2016 r., doręczonym w dniu 27 października 2016 r. Wnioskodawczyni przedstawiła własne stanowisko w sprawie. Wnioskodawczyni uważa, że powinna przysługiwać jej preferencyjna składka ZUS, gdyż wcześniej nie prowadziła działalności gospodarczej a praca podejmowana wobec byłego pracodawcy odbywała się w ramach stażu podyplomowego, podczas którego nie posiadała pełnego prawa wykonywania zawodu, zakres obowiązków był ograniczony a środki na pensję, którą wypłacał pracodawca były przekazywane przez Urząd Wojewódzki. Wnioskodawczyni jest na początku drogi zawodowej, ulga z pewnością pomogłaby Wnioskodawczyni w rozwoju działalności tym bardziej, że początkowe dochody z pewnością nie będą duże. W pracy lekarza stomatologa ważne jest pozyskanie pacjentów. Aby to było możliwe Wnioskodawczyni musi zainwestować w kursy i szkolenia. W klinice w której odbywała staż cieszyła się dobrą opinią i mogłaby się dalej kształcić i pracując już jako samodzielny lekarz. Wnioskodawczyni przyznaje, że ten przepis, dla młodego człowieka na początku drogi zawodowej jest niezrozumiały i w odczuciu Wnioskodawczyni krzywdzący (u jednego pracodawcy nie przysługuje ulga, ale u innego już tak).

Wnioskodawczyni również poinformowała, że:

- nie prowadziła działalności gospodarczej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych,

- nie wykonywała działalności twórczej lub artystycznej,

- nie wykonywała działalności gospodarczej w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,

- nie pozostawała wspólnikiem jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek jawnych, komandytowych lub partnerskich, a także nie prowadziła publicznej lub niepublicznej szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub ich zespołu, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ustępu 5 powołanego powyżej artykułu w związku z art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązującym od dnia 1 stycznia 2013 r., udzielenie interpretacji dotyczącej ustalania podstawy wymiaru składek następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

W myśl art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Stosownie do ustępu 2 pkt 1 i 2 tego artykułu, z opłacania składek od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą skorzystać osoby, które:

- prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność,

- wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

Powyższe oznacza, iż składek na ubezpieczenia społeczne od zadeklarowanej kwoty, nie niższej jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia nie mogą opłacać osoby, które już prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej prowadziły działalność pozarolniczą czyli: pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, działalność twórczą lub artystyczną, działalność gospodarczą w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne bądź z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, pozostawanie wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o., spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej, a także prowadzenie publicznej lub niepublicznej szkoły, innej formy wychowania przedszkolnego, placówki lub ich zespołu, na podstawie przepisów o systemie oświaty.

Ponadto z treści art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, iż aby osoba rozpoczynająca prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej miała prawo do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe od podstawy wymiaru składek nie niższej niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, niezbędne jest, aby nie wykonywała tożsamych czynności na rzecz byłego pracodawcy w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym.

Powyższe oznacza, iż zakres wykonywanych czynności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy na rzecz którego będzie wykonywana działalność nie może pokrywać się z zakresem czynności wykonywanych w ramach stosunku pracy.

Z treści wniosku o wydanie pisemnej interpretacji złożonego w dniu 6 października 2016 r., uzupełnionego w dniu 27 października 2016 r. wynika, że Wnioskodawczyni odbywała roczny staż u pracodawcy, z którym również będzie współpracować w ramach prowadzonej przez siebie pozarolniczej działalności gospodarczej. Przy obecnej współpracy będzie zwiększony zakres obowiązków, Wnioskodawczyni będzie ponosić pełną odpowiedzialność z uwagi na posiadanie pełnego prawa wykonywania zawodu.

W świetle powyższego, uwzględniając linię orzeczniczą, w sytuacji przedstawionej we wniosku z dnia 6 października 2016 r., uzupełnionym w dniu 27 października 2016 r. Wnioskodawczyni nie spełnia warunków określonych w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a zatem nie jest uprawniona do deklarowania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w wysokości nie niższej niż 30% obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę przez okres 24 miesięcy.

Powyższe potwierdza również wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt I UK 323/09, który stwierdził, że (...) wykonywanie, przez lekarza prowadzącego indywidualną praktykę lekarską działalności gospodarczej (zawodowej) na rzecz byłego pracodawcy, w postaci świadczenia usług zdrowotnych nie może być uznane, z powodu uzyskania kwalifikacji do samodzielnego wykonywania tych czynności, za nieodpowiadające czynnościom wykonywanym przez tego lekarza w ramach stosunku pracy, w sytuacji, gdy zakres obowiązków wynikających z umowy cywilnoprawnej i wcześniej wykonywanej umowy o pracę są tożsame. Dopiero ustalenie, że świadczone w ten sposób usługi na rzecz byłego pracodawcy, nie odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy, umożliwia skorzystanie z preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne (...).

(...) Usługi zdrowotne świadczone przez lekarza prowadzącego działalność gospodarczą (zawodową) w formie indywidualnej praktyki lekarskiej na rzecz podmiotu, w którym był zatrudniony jako stażysta, wyłącza możliwość preferencyjnego ustalenia wysokości składki na zasadach opisanych w art. 18a ustawy systemowej wówczas, gdy usługi te odpowiadają czynnościom wykonywanym w ramach istniejącego stosunku pracy, a więc obowiązkom wynikającym z łączącego lekarza jako pracownika i zakład opieki zdrowotnej jako pracodawcę umowy o pracę (...).

W konsekwencji, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie stwierdza, że stanowisko wyrażone przez Wnioskodawczynię we wniosku o wydanie interpretacji złożonym w dniu 6 października 2016 r., uzupełnionym w dniu 27 października 2016 r. - w sprawie prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej od podstawy wymiaru w wysokości zadeklarowanej kwoty nie niższej niż 30% minimalnego wynagrodzenia za pracę - uznać należy za nieprawidłowe.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do Sądu Okręgowego we.

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydala decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.