WPI/200000/43/10/2019

Na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. S ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2018 r. poz. 650 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 stycznia 2019 r. przez Przedsiębiorcę (...) w sprawie niepodlegania przez pracownika ubezpieczeniom społecznym z tytułu pracy nakładczej.

W dniu 7 stycznia 2019 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Przedsiębiorcy (...) o wydanie interpretacji indywidualnej w trybie art. 34 ustawy - Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawczym wskazała, iż prowadzi działalność gospodarczą. W ramach tej działalności zatrudnia jednego pracownika na podstawie umowy o pracę nakładczą. Pracownik ten nie ma innego ustalonego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Wynagrodzenie pracownika będzie tak ustalone, aby pracownik w każdym miesiącu zarobił co najmniej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę (obecnie 1050 zł brutto). W niektórych miesiącach może zdarzyć się sytuacja, ze pracownik zarobi mniejszą kwotę np. nie wykona pracy w umówionej ilości). W związku z powyższym Wnioskodawczym pyta czy w okresach miesięcznych, w których pracownik zatrudniony na umowę o pracę nakładczą zarobi mniej niż połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym

Zdaniem Wnioskodawczym, pracownik z tytułu zawartej umowy o pracę nakładczą w miesiącach, w których jego przychód z tego tytułu jest niższy niż połowa minimalnego wynagrodzenia za pracę, nie będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym Podobne zdanie wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 9 stycznia 2008 r. (sygn. akt. III UK 74/07) Zdaniem Sądu Najwyższego wykładnia systemowa przepisów rozporządzenia o pracy nakładczej w związku z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych prowadzi de lege lata do wniosku, że przychód z tytułu pracy nakładczej przyjmowany do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób wykonujących pracę nakładczą me może być niższy od połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę, które jest konstrukcyjnym elementem i minimalnym "pułapem" płacowym oraz składkowym prawnie doniosłej umowy o pracę nakładczą na gruncie przepisów rozporządzenia o pracy nakładczej oraz przepisów prawa ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy - Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć dα właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja Indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu, udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie, stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreśla, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy w trybie niniejszej decyzji, dokonywana jest wyłącznie pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez Przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) zawarty w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji, Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego.

Z treści stanu faktycznego przedstawionego w złożonym w dniu 7 stycznia 2019 r. wniosku wynika, iż Wnioskodawczym zawarła z osobą me posiadającą innego tytułu do ubezpieczeń umowę o pracę nakładczą.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, ustalania prawidłowej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz opłacania składek na te ubezpieczenia regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 11 ust. 2 powołanej ustawy, osoby wykonujące prace nakładczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym natomiast, ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie na swój wniosek. Jednocześnie, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 200 z późn. zm.) z tytułu wykonywania pracy nakładczej. Jednocześnie, w myśl art. 13 pkt 2 osoby wykonujące pracę nakładczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym oraz dobrowolnemu chorobowemu - od dnia oznaczonego w umowie jako dzień rozpoczęcia Jej wykonywania do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia tej umowy. Status osób wykonujących pracę nakłada* został uregulowany przepisami rozporządzeń Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r. w sprawie uprawnień pracowniczych osób wykonujących pracę nakładczą (t.j. Dr U. z 1976 r. Nr 3 por. 19 z późn. zm.). zgodnie z jego treścią umowa o pracę nakładczą, powinna być zawarta na piśmie, z określeniem rodzaju umowy i jej podstawowych warunków, a w szczególności określać rodzaj pracy i termin jej rozpoczęcia oraz zasady wynagradzania. Natomiast, do oceny ważności umowy o pracę nakładczą i zobowiązań z niej wynikających zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.).

Zgodnie z treścią rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 31 grudnia 1975 r. w treści umowy o pracę nakładczą strony określają minimalną miesięczną Ilość pracy, której wykonanie należy do obowiązków wykonawcy. Przy czym minimalna ilość powinna być tak ustalona, aby jej wykonanie zapewniało uzyskanie co najmniej 50% najniższego wynagrodzenia (obecnie minimalnego wynagrodzenia za pracę, o którym mowa w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 2177) Zatem, ustalenie minimalne) ilości pracy w stosunku miesięcznym jest koniecznym elementem umowy o pracę nakładczą. Jednakże, w myśl § 3 ust. 2 cytowanego rozporządzenia, jeżeli praca nakładcza stanowi dla wykonawcy wyłączne lub główne źródło utrzymania, ilość pracy powinna być tak ustalona, aby jej wykonanie zapewniało uzyskanie wynagrodzenia nie mniejszego od minimalnego wynagrodzenia za pracę, określonego w ustawie z dnia 10 października 2002 r. W myśl powołanej ustawy wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy me może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia.

W konsekwencji, w sytuacji zawarcia przez Wnioskodawczynię umowy o pracę nakładczą z osobą, dla której ww. umowa stanowi jedyny tytuł do ubezpieczeń, obowiązek ubezpieczeń emerytalno-rentowych powstanie od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy do dnia rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę nakładczą bez względu na wysokość uzyskanego wynagrodzenia.

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uzna! za nieprawidłowe stanowisko Przedsiębiorcy (...) przedstawione we wniosku złożonym w dniu 7 stycznia 2019 r. w przedmiocie ustalenia czy pracownik wykonujący pracę nakładczą z wynagrodzeniem w wysokości połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę podlega ubezpieczeniom społecznym

Jednocześnie Zakład podkreśla, iż powołany przez Wnioskodawczynię wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2008 r. dotyczył jednostkowej sprawy i me może być odczytywany przez Wnioskodawczynię przez analogię, ponieważ opisana w nie) sytuacja dotyczyła rozstrzygnięcia zbiegu dwóch tytułów do ubezpieczeń i nie dotyczyła wynagrodzenia osiągniętego wyłącznie z tytułu wykonywania pracy nakładczej.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest więżąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 34 ust. 5 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, odwołanie do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w (...). Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.