WPI/20000/43/355/2015 - Podleganie ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym przez członków Rady Fundacji z tytułu członkostwa w tymże organie.

Na podstawie art. 10 ust. 1 i ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.) w związku z art. 83d ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 121), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznaje za prawidłowe stanowisko zawarte we wniosku złożonym przez przedsiębiorcę (...) o wydanie pisemnej interpretacji w przedmiocie nie podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym członków Rady Fundacji z tytułu członkostwa w tymże organie.

W dniu 23 marca 2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek płatnika (...) o wydanie pisemnej interpretacji w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wskazał, że firma (...) (dalej (...) została założona w dniu 02.12.1991 r. na podstawie przepisów ustawy o fundacjach z dnia 6 kwietnia 1984 r. (Dz. U. Nr 21, poz. 97) tekst jednolity z dnia 17 maja 1991 r. (Dz. U. Nr 46, poz. 203) przez: (...).

Wnioskodawca informuje, że celem statutowym (...) jest wspieranie i uczestniczenie w działaniach na rzecz rozwoju (...) oraz inicjatyw lokalnych we wszystkich dziedzinach życia społecznego, a w szczególności takich jak: gospodarka w zakresie przedsięwzięć w przemyśle, infrastrukturze komunalnej, łączności, komunikacji, rzemiośle, handlu, usługach, rolnictwie, z preferencją dla małych i średnich, zwłaszcza "rodzinnych", "wzorcowych", "nowoczesnych" przedsięwzięć gospodarczych (§ Statutu Fundacji). Fundacja realizuje swoje cele w szczególności poprzez udzielanie pomocy finansowej w formie pożyczek, zapomóg, stypendiów, dotacji, udzielanie odpłatnej i nieodpłatnej pomocy rzeczowej, prowadzenie oraz udział w pracach badawczych, planistycznych, a także organizowanie grup ekspertów, prowadzenie i wspieranie różnych form działalności edukacyjnej, współpracę z podmiotami krajowymi i zagranicznymi, prowadzenie działalności wydawniczej, informacyjnej i współpraca ze środkami masowego przekazu, prowadzenie doradztwa organizacyjnego, technicznego, technologicznego, finansowego, ekonomicznego, organizacyjne i finansowe wspieranie podmiotów samorządu terytorialnego oraz form współdziałania tych podmiotów w zakresie zaspokajania przez nie potrzeb publicznych.

Wnioskodawca wskazuje, że organami Fundacji są Rada Fundacji, zwana dalej Rada i Zarząd Fundacji. Rada Fundacji jest organem nadzorczym i doradczym. Do zadań Rady należy: zatwierdzanie Regulaminu Zarządu; występowanie z inicjatywami dotyczącymi działalności Fundacji; zatwierdzanie rocznych planów działania Fundacji; wyrażenie zgody na: utworzenie przez Fundację spółki, przystąpienie przez Fundacje do Spółki, połączenie się z innym podmiotem; wyrażenie zgody na wydatkowanie środków przekraczających jeden milion złotych na jedno przedsięwzięcie; kontrola zgodności działania Fundacji z przepisami prawa. Statutem, Regulaminami oraz Uchwałami Rady - samodzielnie lub przez zaangażowanie specjalistów z danej dziedziny; ocena działalności Zarządu Fundacji za rok poprzedni na podstawie sprawozdania finansowego - bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej oraz sprawozdania z realizacji rocznego planu działalności Fundacji: podejmowanie na podstawie oceny, o której mowa w punkcie poprzednim stosownych uchwal, w tym w sprawić udzielenia Zarządowi absolutorium za miniony rok obrotowy; wybór biegłego rewidenta przeprowadzającego badanie dokumentacji związanej z zamknięciem rocznym; podejmowanie uchwał w sprawie diet, bądź kwot stanowiących zwrot kosztów na rzecz członków' organów Fundacji; dokonywanie zmian w Statucie Fundacji; podjęcie uchwały w sprawie likwidacji Fundacji, trybie przeprowadzenia likwidacji, przeznaczenia majątku pozostałego po likwidacji oraz powołania likwidatora, podjęcia uchwały dotyczącej wynagrodzenia Członków Zarządu.

Ponadto Wnioskodawca podnosi, że Członkowie Rady udzielają pomocy i wsparcia Fundacji w realizacji jej celów statutowych, a Wnioskodawca posiada siedzibę i administrację na terenie Polski i prowadzi w Polsce działalność gospodarczą.

Wnioskodawca wnosi o wydanie interpretacji w zakresie stosowania art. 6 ust. 1 pkt 22 w zw. z art. 4 pkt 2 lit. b ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2015.121.j.t.). Pytanie Wnioskodawcy dotyczy następującej kwestii: czy art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2015.l21.j.t.) znajduje zastosowanie wobec członków Rady Fundacji Wnioskodawcy?.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko w sprawie.

Zdaniem Wnioskodawcy przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych nie znajduje zastosowania wobec członków' Rady Fundacji Wnioskodawcy, a tym samym nie stanowi podstawy do objęcia ich obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym.

Według Wnioskodawcy na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji. Analizując ww. przepis zasadnym wydaje się pogląd, że ustawodawca przy jego wprowadzeniu nie ograniczył się jedynie do określonej kategorii rad nadzorczych (np. tylko do rad nadzorczych w spółkach kapitałowych), lecz zdaniem Wnioskodawcy obowiązek ten dotyczy członków wszystkich rad nadzorczych, o tyle, o ile fakultatywne lub obligatoryjne powołanie rady nadzorczej zostało wprost przewidziane przez ustawę. Wnioskodawca podnosi, że art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 1991.46.203 j.t.) stanowi, iż jedynym organem obligatoryjnym fundacji jest zarząd. Norma ta przewiduje również możliwość zawarcia w statucie fundacji postanowień umożliwiających powołanie obok zarządu innych organów fundacji, bez wskazania jakiejkolwiek nazwy lub formy tegoż organu. W praktyce są to co prawda rady nadzorcze, rady fundacji, rady fundatorów, rady kuratorów, przyjęte w ustawach: ustawie z 5 stycznia 1995 r. o fundacji - Zakład Narodowy im. Ossolińskich (Dz. U. Nr 23, poz. 121 z późn. zm.), ustawie z 18 września 2001 r. o Fundacji - Zakłady Kórnickie (Dz. U. Nr 130, poz. 1451), ustawie z 20 lutego 1997 r. o fundacji - Centrum Badania Opinii Społecznej (Dz. U. Nr 30, poz. 163 z późn. zm.).

Ponadto Wnioskodawca zwraca uwagę, że przepis art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, że obowiązkowa ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji. Rada Fundacji nie zawiera w swej nazwie określenia "nadzorcza" co również wyłącza możliwość obowiązkowego podlegania członków Rady ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym.

Mając na uwadze powyższe zdaniem Wnioskodawcy stwierdzić należy, ze na podstawce art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych członkowie organu nadzorczego Wnioskodawcy, jakim jest Rada Fundacji, których kompetencje są zbliżone do kompetencji rady nadzorczej, nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu z tytułu członkostwa w tymże organie.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej stanowi, że przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie. Stosownie do ust. 5 cytowanego przepisu udzielenie interpretacji następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Z kolei art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązujący od dnia 1 stycznia 2013 r., stanowi, iż Zakład wydaje interpretacje indywidualne, o których mowa w' art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej-powyżej powołanym w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne. Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne spoczywa na płatniku składek i dotyczy osób, które podlegają tym ubezpieczeniom z uwagi na posiadanie odpowiedniego tytułu do tych ubezpieczeń.

Katalog takich osób, ustawodawca określił w art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Od 1 stycznia 2015 r. zgodnie z dodanym pkt 22 do art. 6 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są członkami rad nadzorczych wynagradzanymi z tytułu pełnienia tej funkcji.

Z literalnego brzmienia art. 6 ust. 1 pkt 22 ustawy wynika, iż obowiązek ten dotyczył więc będzie wszystkich członków rad nadzorczych, którzy pobierają wynagrodzenie z tego tytułu, bez względu na posiadanie innego tytułu i bez względu na fakt pobierania emerytury lub renty - art. 9 ust. 4 oraz ust. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Należy przy tym podkreślić, iż obowiązek ten dotyczy członków rad nadzorczych, w których taki organ występuje. Nie będą więc objęci tym obowiązkiem członkowie organów sprawujących funkcje tożsame lub zbliżone do rad nadzorczych, ale o innych nazwach.

Z przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji złożonego w dniu 23 marca 2015 r. opisu stanu faktycznego wynika, iż u Wnioskodawcy działa Rada Fundacji, która w Fundacji jest organem nadzorczym i doradczym, sprawującym funkcje zbliżone do rad nadzorczych. W konsekwencji brak jest zatem tytułu prawnego rodzącego obowiązek podlegania ubezpieczeniom społecznym członków Rady Fundacji, a tym samym obowiązku odprowadzania składek na te ubezpieczenia.

W świetle powyższego, uwzględniając przedstawiony przez Wnioskodawcą stan faktyczny oraz obowiązujący stan prawny Zakład Ubezpieczeń Społecznych stanowisko zawarte we wniosku złożonym w dniu 23 marca 2015 r. w przedmiocie nie podlegania ubezpieczeniom społecznym członków Rady Fundacji z tytułu sprawowania tej funkcji - uznał za prawidłowe.

Jednocześnie Zakład podkreśla, iż w trybie wydawania decyzji z wniosku o pisemną interpretację przepisów na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie prowadzi postępowania wyjaśniającego ani dowodowego, opierając się jedynie na treści przedstawionego opisu stanu faktycznego oraz stanowiska w sprawie. Wydając pisemną interpretację Zakład przyjmuje więc jako prawdziwe złożone przez Wnioskodawcę oświadczenie, że w Fundacji organem nadzorczym i doradczym jest Rada Fundacji - zwracając jednocześnie uwagę, iż wiążący charakter niniejszej decyzji ograniczony został jedynie do stanu faktycznego oraz stanowiska w sprawie przedstawionego przez Wnioskodawcę.

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia. Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana.

Stosownie do art. 10a ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

Od niniejszej decyzji przysługuje, zgodnie z art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w związku z art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, odwołanie do właściwego Sądu Okręgowego (...).

Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję lub do protokołu sporządzonego przez tę jednostkę, w' terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.