WA-0250/30/12 - Zasady udzielania dotacji na prace konserwatorskie.

W odpowiedzi na wniosek z dnia 23 marca 2012 r., w sprawie udzielenia wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych w związku z art. 81 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zbytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.), wyjaśniam zgodnie z poniższym:

Treść art. 81 ww. ustawy uprawnia organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego do określenia zasad udzielania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków. W myśl ust. 2 ww. artykułu, dotacja ta może być udzielona w wysokości do 100% nakładów koniecznych na wykonanie przez wnioskodawcę prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru a dotowane prace winny mieścić się w zakresie określonym w art. 77 cytowanej ustawy.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach nie jest jednakże podmiotem uprawnionym do oceny, czy budynki znajdujące się w granicach osiedla Nikiszowiec, wpisanego w 1978 r. decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do rejestru zabytków są zabytkami w rozumieniu ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (dalej: u.o.z.). Wydaje się, że w tym zakresie miarodajna powinna być ocena właśnie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (dalej WKZ).

Uwzględnienia wymaga fakt, że osiedle robotnicze Nikiszowiec, zgodnie z treścią załączonej do wniosku kserokopii decyzji WKZ, do rejestru zabytków zostało wpisane 19 sierpnia 1978 r., a więc na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o ochronie dóbr kultury. W decyzji tej wskazano również na zabudowę osiedla, określając ilość budynków, ich charakter architektoniczny oraz przeznaczenie. _ di'

Zauważyć należy, że ustawa o ochronie dóbr kultury w sposób odmienny od zapisów u.o.z. definiowała pojęcie "zabytek". Nie definiowała także, jak to ma miejsce w u.o.z. np. pojęcia "historyczny układ urbanistyczny lub ruralistyczny". Jednocześnie, co najbardziej istotne, ustawa o ochronie dóbr kultury nie zawierała odpowiednika przepisu art. 9 ust. 3 u.o.z., który w sposób wyraźny stanowi, że wpis do rejestru historycznego układu urbanistycznego, ruralistycznego lub historycznego zespołu budowlanego nie wyłącza możliwości wydania decyzji o wpisie do rejestru wchodzących w skład tych układów lub zespołu zabytków nieruchomych.

Na uwagę zasługuje również treść art. 142 ust. 1 u.o.z. który mówi, że dobra kultury uznane za zabytek (...) wpisane do rejestru na podstawie ustawy, o której mowa w art. 140 ust. 1, stają się zabytkami wpisanymi do rejestru w rozumieniu niniejszej ustawy.

W świetle powyższego, mając również na względzie zakres kompetencji do udzielania wyjaśnień, o którym mowa w art. 11 pkt 13 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych. (Dz. U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 z późn. zm.), Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach podkreśla, że nie do niej ale do WKZ należy ocena, czy (tu:) budynki znajdujące się na terenie osiedla robotniczego Nikiszowiec są zabytkami w rozumieniu u.o.z.

Jednocześnie tutejsza Izba informuje, że zasady udzielania dotacji, określa organ stanowiący w uchwale podjętej na podstawie art. 81 u.o.z., zatem dotacje winny być udzielone zgodnie z tymi zasadami.

Należy jednak zauważyć, że powyższe stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach nie ma charakteru wiążącego.