USPD1/415/10/2004/I - Wierzytelności nieściągalne.

Pytanie podatnika

Czy można zaliczyć w koszty prowadzonej działalności gospodarczej wierzytelności dotyczące pierwotnie firmy "X" z tyt. sprzedaży, zgodnie z art. 14 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14 poz. 176 z 2000 r. ze zmian.), a następnie zbyte spółce "Y" na podstawie umowy cesji. Na kwoty które miała zapłacić spółka "Y" zostały stworzone rezerwy księgowe. Zdaniem podatników w ww. sprawie mają zastosowanie przepisy art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w myśl, których nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem tych wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Odpowiedź

Zgodnie z regulacją art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Przepis art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy stanowi, iż nie uznaje się za koszt uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 14 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona.

Wykładnia tego przepisu wskazuje, że warunkiem zaliczenia w ciężar kosztów uzyskania przychodu wierzytelności jako nieściągalne jest kumulatywne spełnienie następujących przesłanek:

- wierzytelność musi być uznana za przychód należny zgodnie z art. 14 ustawy,

- nieściągalność wierzytelności musi być uprawdopodobniona.

Przepis art. 14 ust. 1 ustawy stanowi, iż za przychód z działalności gospodarczej o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Przepis ust. 2 art. 23 ww. ustawy normuje natomiast, że za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 20 tego artykułu, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:

- postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadające stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo

- postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub

b) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność o której mowa w lit. a), lub c) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo

3. protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od tej kwoty.

Podsumowując należy uznać, iż wobec przedstawionego stanu faktycznego nie można uznać przedmiotowych wierzytelności odpisanych jako nieściągalne za koszt uzyskania przychodu w związku z niewypełnieniem wymogu należytego udokumentowania faktu nieściągalności zgodnie z dyspozycją art. 23 ust. 2 w związku z art. 23 ust. 1 pkt 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.