US.III/VAT/443/29/1/2005 - Termin odliczenia podatku naliczonego, gdy własność towaru zastrzeżono dla sprzedawcy do czasu uiszczenia całości należności

Pytanie podatnika

Hurtownie na fakturach dokumentujących sprzedaż towarów umieszczają klauzulę: "towar pozostaje własnością sprzedawcy do chwili całkowitej zapłaty" powołując się na Kodeks cywilny - art. 589, 591. Podatnik otrzymuje towar wraz z fakturą, w której termin płatności wynosi od 7 do 21 dni. Po otrzymaniu towaru przekazuje go do przerobu lub sprzedaży. Czy przysługuje mu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w tych fakturach przed dokonaniem zapłaty za towar.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Skierniewicach na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z art. 7 ust. 1 i art. 86 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) uznaje za prawidłowe stanowisko przedstawione w złożonym w dniu 24.06.2005 r. wniosku dotyczącym terminu, w jakim następuje obniżenie podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług udokumentowanym fakturami VAT opatrzonymi klauzulą "towar pozostaje własnością sprzedawcy do chwili całkowitej zapłaty".

Ocena prawna

W świetle art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Powołany we wniosku Strony przepis art. 86 ust. 12 ustawy stanowi, iż "w przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a lub lit. c, przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi z wyłączeniem przypadków, gdy faktura dokumentuje czynności, od których obowiązek podatkowy powstał zgodnie z art. 19 ust. 13 pkt 1, 2, 4, 7, 9-11 - prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi".

Przepis art. 86 ust. 12 - poza ww. wyjątkami - uzależnia zatem prawo odliczenia podatku naliczonego nie tylko od otrzymania przez podatnika faktury, lecz również od nabycia przez nabywcę dostawy praw do rozporządzania towarem, a w przypadku usługobiorcy - wykonania usługi przez usługodawcę.

Przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel w ramach dostawy wiąże się z czynnością wydania towaru, jako zdarzenia, które rodzi powstanie obowiązku podatkowego u dostawcy, podobnie jak wykonanie usługi u usługodawcy, na co wskazuje art. 7 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zrealizowanie czynności dostawy w konkretnych jej warunkach, prowadzące do skutku w postaci przeniesienia prawa z dostawcy na nabywcę do dysponowania towarem jak właściciel wywołuje jednoczesny skutek w postaci nabycia takiego prawa przez nabywcę. W związku z powyższym Strona otrzymując towar uzyskuje jednocześnie władztwo fizyczne nad towarem, jak również możliwość rozporządzania towarem jak właściciel. Zatem należy stwierdzić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego u nabywcy (usługobiorcy) nie może powstać przed zaistnieniem obowiązku podatkowego u dostawcy (usługodawcy). Ustawodawca nie uzależnia natomiast prawa do odliczenia podatku naliczonego od dokonania zapłaty za otrzymany towar (poza przypadkiem VAT-MP).

Podniesiona we wniosku kwestia zamieszczenia przez dostawcę na fakturze adnotacji, iż towar stanowi własność sprzedawcy do czasu całkowitej zapłaty oraz kwestia terminu regulowania należności wynikającej z tej faktury, nie ma wpływu na rozliczenie podatku od towarów i usług. Klauzula ta stanowi natomiast przewidziany w art. 589-591 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) szczególny rodzaj sprzedaży, w której przeniesienie własności rzeczy następuje pod warunkiem zawieszającym. Należy również wskazać, iż przepis art. 86 ust. 12 mówi o nabyciu prawa do rozporządzania towarem jak właściciel a nie o nabyciu prawa własności.

W świetle wskazanego wyżej stanu faktycznego i prawnego wskazać należy, iż Stronie przysługuje prawo do odliczenia podatku od towarów i usług z faktury otrzymanej od kontrahenta opatrzonej klauzulą, iż towary stanowią własność sprzedawcy do momentu uiszczenia pełnej należności, w momencie otrzymania faktury wraz z towarem.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Skierniewicach informuje, iż:

interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia,

interpretacja nie jest wiążąca dla podatnika, wiąże natomiast właściwe organy podatkowej organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia.