US I / 415 - 22 / 2006 - Kwalifikacja podatkowa zwróconych składek na ubezpieczenia i fundusze

Pytanie podatnika

Podatnik prowadzący działalność gospodarczą uzyskał z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w 2006 roku zwrot zapłaconych w latach 2004-2005 składek na ubezpieczenie społeczna, zdrowotne i Fundusz Pracy oraz FGŚP. Składki na ubezpieczenie społeczne odliczał od dochodu, składki na ubezpieczenie zdrowotne odliczał od podatku najpierw w deklaracjach, a następonie w zeznaniach podatkowych. Natomiast składki na FP i FGŚP zaliczył do kosztów działalności w dniu ich poniesienia. Podatnik zwraca się z zapytaniem w jaki sposób dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych wykazać zwrot powyższych składek?

W dniu 18 października 2006 r. podatnik wystąpił do tutejszego organu podatkowego z wnioskiem w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że podatnik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem dochodowym na ogólnych zasadach. W zeznaniach podatkowych za lata 2004 i 2005 podatnik zmniejszył podstawę obliczenia podatku o zapłacone składki na powszechne ubezpieczenie społeczne oraz obliczony podatek o zapłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne, w latach tych podatnik zaliczył do kosztów podatkowych zapłacone składki na Fundusz Pracy i FGŚP. W związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13.03.2006 roku oraz otrzymaną decyzją Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w Łęczycy KU/W-4005-12/2006 z dnia 28.06.2006 roku podatnik został przywrócony do podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.). W dniu 29 września 2006 roku podatnik otrzymał zwrot nadpłaconych składek na powszechne ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz fundusz pracy za okres od dnia 01.10.2004 r. do dnia 31.05.2006 r. Zdaniem podatnika zwrócone składki winny być rozliczone poprzez korektę zeznania podatkowego PIT - 36 za 2004 rok i za 2005 rok oraz korektę deklaracji na zaliczkę miesięczną na podatek dochodowy tzw. PIT- 5.

Działając na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Naczelnik Urzędu Skarbowego w Łęczycy po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego informuje, że:

w myśl art. 26 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28-30 oraz art. 30a-30c, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.):

a) zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujacych,

b) potrąconych w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika na ubezpieczenie emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, z tym że w przypadku podatnika osiągającego dochody określone w art. 12 ust. 6, tylko w części obliczonej, w sposób określony w art. 33 ust. 4, od przychodu podlegającego opodatkowaniu, - odliczenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) wolny od podatku na podstawie art. 21, 52, 52a i 52c, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Natomiast przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 14 ust. 1 i 2 cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są m.in. dotacje, subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których zgodnie z art. 22a-22o dokonuje się odpisów amortyzacyjnych. W art. 14 ust. 3 pkt 3a tejże ustawy ustawodawca wskazał, że do przychodów o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków nie zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Ponadto w myśl zapisu art. 45 ust. 3a cyt. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku otrzymania zwrotu uprzednio zapłaconych i odliczonych składek na ubezpieczenie zdrowotne - w zeznaniu podatkowym, składanym za rok podatkowy, w którym wystąpiły te okoliczności, podatnik jest obowiązany doliczyć do podatku, obliczonego zgodnie z art. 27 albo art. 30c, kwoty uprzednio odliczone

Po przeanalizowaniu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku należy zauważyć, że: - w latach 2004 i 2005 wpłacał Pan składki na powszechne ubezpieczenie społeczne i zapłacone składki pomniejszały podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, - w latach 2004 i 2005 zaliczył Pan do kosztów uzyskania przychodów kwotę zapłaconych składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, - w latach 2004 i 2005 odliczył Pan od podatku kwotę zapłaconych składek na powszechne ubezpieczenie zdrowotne.

Wobec powyższego uzyskany przez podatnika zwrot składek na powszechne ubezpieczenie społeczne, uprzednio odliczonych na zasadach przewidzianych w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle zapisu art. 11 ust. 1 tejże ustawy stanowi przychód z innych źródeł i podlega opodatkowaniu w zeznaniu rocznym, za rok, w którym nastąpił zwrot składek.

Zwrócone składki na ubezpieczenie zdrowotne uprzednio zapłacone i odliczone należy doliczyć do podatku wykazanego w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym wystąpiły te okoliczności, zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 45 ust. 3a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast kwota składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych zapłaconych i zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowi przychód z tej działalności (a contrario art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Przychód ten podlega wykazaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów w dniu jego uzyskania i rozliczeniu na zasadach ogólnych z innymi przychodami osiągniętymi z prowadzenia działalności.

Reasumując, przychody uzyskane z tytułu zwrotu w 2006 r. składek na ubezpieczenie społeczne stanowią przychód z innych źródeł i podlegają opodatkowaniu z innymi dochodami w zeznaniu podatkowym składanym za rok 2006. Zwrócone w 2006 roku składki na ubezpieczenie zdrowotne podlegają doliczeniu do podatku obliczonego w zeznaniu podatkowym składanym za rok 2006. Natomiast zwrócone w 2006 roku składki na Fundusz Pracy i FGŚP stanowią przychód z działalności gospodarczej i podlegają rozliczeniu w dniu uzyskania przychodu z innymi przychodami osiągniętymi z tej działalności.