U.S.I/3.415-15/2006 - Potrącenie kaucji przez zamawiającego a wysokość przychodu wykonawcy

Pytanie podatnika

Czy kwoty zatrzymane przez inwestorów tytułem kaucji gwarancyjnej, stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu ich potrącenia?

Z treści złożonego zapytania wynika, iż prowadzi Pan działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym 19%. Przedmiotem prowadzonej przez Pana działalności jest:

- wykonywanie robót ogólnobudowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

- sprzedaż hurtowa materiałów budowlanych i wyposażenia sanitarnego,

- sprzedaż detaliczna drobnych wyrobów metalowych farb i szkła,

- kształcenie ustawiczne dorosłych i pozostałe formy kształcenia, gdzie indziej niesklasyfikowane.

W ramach prowadzonej działalności zawiera Pan z inwestorem umowy na wykonywanie określonych prac budowlanych, montażowych i remontowych. Z chwilą zawarcia umowy, Pan jako wykonawca zobowiązuje się do realizacji przewidzianych w umowie robót, zgodnie z projektem i zasadami wiedzy technicznej. Natomiast inwestor poza przekazaniem terenu budowy, dostarczeniem projektu zobowiązuje się prace odebrać i zapłacić uzgodnione wynagrodzenie. Ponadto zgodnie z art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 1994 r. o zamówieniach publicznych (Dz. U. z 1994 r. Nr 76, poz. 344) zamawiający może żądać od dostawcy lub wykonawcy zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Zgodnie z tym postanowieniem zawiera Pan umowy w związku ze świadczonymi usługami, które zawierają zapisy:

- zamawiający będzie zatrzymywał z każdej faktury 4% wynagrodzenia netto jako gwarancję dobrego wykonania (kaucja gwarancyjna). Zatrzymany fundusz gwarancyjny zostanie zwrócony wykonawcy o ile zamawiający nie wykorzysta go do realizacji swych roszczeń wobec wykonawcy.

Po zakończeniu prac budowlanych wystawia Pan fakturę VAT obejmującą całą należną kwotę za wykonaną usługę. Inwestor wypłaca Panu należność, pomniejszoną o kaucję gwarancyjną zgodnie z art. 75 ust. 1 ustawy o zamówieniach publicznych (z umową). W momencie zwrotu kaucji jest ona księgowana przez Pana jako pozostały przychód do podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

Zdaniem Pana wartość kaucji gwarancyjnej zatrzymanej przez inwestorów stanowi koszty uzyskania przychodów w miesiącach ich potrącenia.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Tomaszowie Maz. po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego wyjaśnia, iż stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów z poszczególnego źródła są wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Z gramatycznej wykładni tego przepisu jednoznacznie wynika, iż podatnik ma możliwość odliczenia od przychodów wszelkich kosztów ich uzyskania, jednakże pod warunkiem, że mają one bezpośredni związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma bądź też może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Zatem o tym, czy dany wydatek stanowi koszt uzyskania przychodu rozstrzyga istnienie wspomnianego związku przyczynowo - skutkowego oraz jego prawidłowe wyliczenie i udokumentowanie.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN (t. I Warszawa 1994 r.) kaucja jest to suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania.

Kaucja gwarancyjna w budownictwie to określana - z reguły procentowo - kwota należności wynikających z tytułu wykonanych robót, zatrzymana przez inwestora na określony okres do momentu ich zakończenia tytułem gwarancji. Stanowi ona formę zabezpieczenia należytego wykonania robót przez wykonawcę bądź też służy do pokrycia roszczeń wynikających z ich niewykonania czy też nienależytego wykonania. Co do zasady ma charakter zwrotny i pozostaje neutralna podatkowo.

Ogólna zasada zawarta w art. 14 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż za przychód z działalności gospodarczej uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane. Tak więc w sytuacji gdy kaucja gwarancyjna potrącona zostanie przez zamawiającego z ogólnej kwoty faktury wystawionej przez wykonawcę robót, dla tego wykonawcy przychód będzie stanowić pełna kwota wynikająca z faktury, niezależnie od faktu potrącenia przez zamawiającego przy dokonywaniu wpłaty tego zabezpieczenia.

Równocześnie w momencie potrącenia przez zamawiającego kaucja nie stanowi kosztu uzyskania przychodu wykonawcy. Stosownie bowiem do art. 22 ust. 1 cyt. ustawy, kosztami uzyskania przychodu są wydatki poniesione w celu jego osiągnięcia. Warunkiem koniecznym zaliczenia takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodu jest definitywny charakter tego wydatku.

Wobec powyższego, należy uznać przedstawione w tym zakresie Pana stanowisko - za nieprawidłowe.

Niniejsza interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez stronę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.