SPS-024-406/12 - Sposób opodatkowania gruntów rolnych a ich przeznaczenie zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego.

Zgodnie z art. 1 ww. ustawy o podatku rolnym opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. W obowiązującym stanie prawnym przeznaczenie gruntów rolnych określone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego nie wpływa na zmianę sposobu opodatkowania gruntów rolnych. Jedynym czynnikiem mającym wpływ na objęcie gruntów rolnych podatkiem od nieruchomości jest faktyczne prowadzenie na nich działalności gospodarczej.

Uzależnienie sposobu opodatkowania gruntów rolnych od przeznaczenia tych gruntów w planach zagospodarowania przestrzennego mogłoby być rozważone po wprowadzeniu zmian do przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, których celem byłoby uproszczenie i skrócenie procedury uchwalania tych planów. W obecnym stanie prawnym nie jest to możliwe, gdyż plany zagospodarowania przestrzennego posiada niewielka liczba gmin, a w wielu gminach trwają dopiero prace mające na celu wprowadzenie planów zagospodarowania przestrzennego.

Odnosząc się do opodatkowania nieruchomości znajdujących się w posiadaniu przedsiębiorców, należy zauważyć, że zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przez grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej rozumie się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów pod jeziorami, zajętych na zbiorniki wodne retencyjne lub elektrowni wodnych, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. Do opodatkowania gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej stosuje się odrębne stawki podatku od nieruchomości.

Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędącą osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Natomiast zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej - w myśl art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - stanowi przedsiębiorstwo. Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że stawki podatku od nieruchomości przewidziane dla gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej stosuje się do obiektów wchodzących w skład przedsiębiorstwa w rozumieniu k.c.

Zgodnie z ugruntowanym w orzecznictwie sądowym poglądem, w przywołanej definicji przedmiotów opodatkowania związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie ma warunku faktycznego wykorzystywania wskazanych w nim nieruchomości i obiektów budowlanych na cele związane z działalnością gospodarczą. Zatem czasowe (np. z powodu braku środków finansowych na remont, w okresie zawieszenia działalności czy remontu,) niewykorzystywanie przez przedsiębiorcę będących w jego posiadaniu gruntów, budynków i budowli wchodzących w skład przedsiębiorstwa nie ma znaczenia dla zasadności opodatkowania stawkami jak przy działalności gospodarczej (por. np. wyroki WSA w Olsztynie: z dnia 3 października 2007 r., sygn. akt I SA/Ol 302/2007 i z dnia 10 września 2009 r. I SA/Ol 474/09, wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 września 2005 r. III SA/Wa 1411/05).

Brak jest natomiast uzasadnienia, aby stawkę tę stosować do opodatkowania tzw. majątku osobistego, który nie został nabyty w celu wykorzystania do prowadzenia przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną działalności gospodarczej i któremu nie można przypisać związku z prowadzeniem tej działalności. Dla potwierdzenia tej tezy można wskazać wyrok z dnia 23 stycznia 2009 r. III SA/Wa 2010/08, w którym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że "w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą występuje ona w podwójnej roli: osoby fizycznej i przedsiębiorcy. Na gruncie podatku od nieruchomości oznacza to, że może ona być posiadaczem różnych nieruchomości, zarówno związanych z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą, jak i niezwiązanych z tą działalnością".

Jednocześnie uprzejmie informuje, że w najbliższym czasie nie są planowane zmiany ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy o podatku rolnym w omawianym zakresie. Należy zauważyć, że objęcie stawkami jak od działalności gospodarczej jedynie nieruchomości faktycznie zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej nie znajduje uzasadnienia, z uwagi na brak możliwości zweryfikowania przesłanki faktycznego zajęcia przez organy podatkowe.