SPS-024-1404/12 - Wydanie decyzji w sprawie nadpłaty podatku przed zakończeniem postępowania określającego wysokość zobowiązania podatkowego.

Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na zapytanie posła Henryka Kmiecika z dnia 26 czerwca 2012 r. otrzymane przy piśmie z dnia 5 lipca 2012 r., nr SPS-024-1404/12, w sprawie możliwości wydania decyzji podatkowej przed zakończeniem postępowania podatkowego, uprzejmie przedstawiam, co następuje.

Przedmiotem zapytania jest dopuszczalność wydania decyzji w sprawie stwierdzenia nadpłaty podatku przed zakończeniem prowadzonego równolegle postępowania w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Postępowanie w sprawie określenia wysokości zobowiązania podatkowego i postępowanie w sprawie stwierdzenia nadpłaty stanowią na gruncie ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749) dwie odrębne procedury podatkowe.

Stosownie do art. 75 § 2 pkt 1 lit. a ustawy - Ordynacja podatkowa podatnikom, którzy w zeznaniach (deklaracjach) wykazali zobowiązanie podatkowe nienależne lub w wysokości większej od należnej i wpłacili zadeklarowany podatek albo wykazali nadpłatę w wysokości mniejszej od należnej, przysługuje uprawnienie do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty. W tym przypadku podatnik równocześnie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty jest obowiązany złożyć skorygowane zeznanie (deklarację), o czym stanowi art. 75 § 3 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z art. 75 § 4 Ordynacji podatkowej, jeżeli prawidłowość skorygowanego zeznania (deklaracji) nie budzi wątpliwości, organ podatkowy zwraca nadpłatę bez wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę.

Z przytoczonych przepisów wynika, że istotą wszczynanego na wniosek podatnika postępowania w sprawie stwierdzenia nadpłaty jest ustalenie, czy podatek został pobrany nienależnie lub w wysokości wyższej, niż wynika to z obowiązujących przepisów. Zakres przedmiotowy tego postępowania wyznacza treść wniosku, a podejmowane w jego wyniku rozstrzygnięcie organu podatkowego nie określa zobowiązania podatkowego. Nie wyklucza to jednak możliwości weryfikacji przez organ podatkowy prawidłowości samoobliczenia podatku dokonanego przez podatnika w skorygowanej deklaracji i wydania odrębnej decyzji określającej wysokość zobowiązania podatkowego. Jeżeli organ nie zgadza się z kwotą zadeklarowanego podatku, powinien wszcząć z urzędu postępowanie podatkowe i określić zobowiązanie w prawidłowej wysokości na podstawie art. 21 § 3 Ordynacji podatkowej. Przepis ten stanowi, że jeżeli w postępowaniu podatkowym organ podatkowy stwierdzi, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie zapłacił w całości lub w części podatku, nie złożył deklaracji albo że wysokość zobowiązania podatkowego jest inna niż wykazana w deklaracji, organ podatkowy wydaje decyzję, w której określa wysokość zobowiązania podatkowego.

W przypadku przedstawionym w zapytaniu, gdy równolegle do postępowania wszczętego wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty toczy się postępowanie w sprawie określenia zobowiązania podatkowego, postępowanie wymiarowe uzyskuje charakter procedury zasadniczej, ponieważ od jego wyniku będzie zależało rozstrzygnięcie w sprawie nadpłaty.

Odnosząc się do obaw pana posła o naruszenie przez organy podatkowe w oczekiwaniu na decyzję określającą zobowiązanie podatkowe terminu załatwienia wniosku o stwierdzenie nadpłaty, pragnę zauważyć, że ochronę przed skutkami ewentualnych opóźnień w tym zakresie zapewniają podatnikowi przepisy art. 78 § 1 pkt 3 lit. a i b Ordynacji podatkowej. Jeżeli nadpłata nie została zwrócona w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę lub jeżeli decyzja stwierdzająca nadpłatę nie została wydana w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty, podatnikowi przysługuje, od dnia złożenia wniosku ze skorygowanym zeznaniem (deklaracją), oprocentowanie nadpłaty.

Przechodząc do zapytania o możliwość potraktowania wezwania podatnika przez organ podatkowy o przedstawienie dokumentów w zakresie nieobjętym wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty jako zdarzenia inicjującego wszczęcie z urzędu postępowania w sprawie określenia zobowiązania podatkowego, pragnę wyjaśnić, że przepisy Ordynacji podatkowej nie przewidują takiego trybu wszczęcia postępowania. Prowadzenie czynności dowodowych w zakresie wykraczającym poza zakres wniosku o stwierdzenie nadpłaty, ukierunkowanych na określenie prawidłowej wysokości zobowiązania, wymaga uprzedniego doręczenia podatnikowi postanowienia o wszczęciu postępowania podatkowego.