SPS-023-8310/12 - Szacowanie wartości nieruchomości przez organy podatkowe.

Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 7 września 2012 r., nr SPS-023-8310/12, przy którym przesłano interpelację pani Anny Nemś i pana Józefa Lassoty, posłów na Sejm RP, w sprawie szacowania wartości nieruchomości przez organy podatkowe, uprzejmie przedstawiam następujące stanowisko.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego. Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnej określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów (art. 6 ust. 2 tej ustawy). Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jednoznacznie określają procedury działania organu podatkowego przy określaniu podstawy opodatkowania. Organ podatkowy wzywa podatnika do podwyższenia wartości, jeżeli według oceny tego organu wartość określona przez podatnika nie odpowiada wartości rynkowej. Wezwanie powinno jednocześnie zawierać wstępną ocenę wartości dokonaną przez organ podatkowy na podstawie zebranych dowodów i materiałów, a także cen transakcyjnych odpowiednich nieruchomości. Jeżeli podatnik, pomimo wezwania, nie określił wartości lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, to organ podatkowy dokona jej określenia z uwzględnieniem opinii biegłego lub przedłożonej przez podatnika wyceny rzeczoznawcy.

Należy jednocześnie wskazać, że organy podatkowe wyposażone są w narzędzia, które pozwalają na szacunkowe określenie podstawy opodatkowania, zgodnie z definicją zawartą w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia. We wszystkich urzędach skarbowych w kraju funkcjonuje jednolity system informatyczny, w którym ewidencjonuje się dane dotyczące cen transakcyjnych nieruchomości na terenie działania urzędu wraz ze słownikowym opisem tych nieruchomości.

W zakresie opisanej problematyki interes podatników podlega ochronie, gdyż działania organów podatkowych prowadzone są z czynnym udziałem podatnika w każdym stadium postępowania. Obowiązujące przepisy zapewniają podatnikowi możliwość złożenia stosownych dowodów i materiałów w sprawie oraz zapoznania się z całością zgromadzonego materiału, a także administracyjnej i sądowej kontroli decyzji wydanej przez organ podatkowy pierwszej instancji.

Ponadto przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określają bardzo szeroką granicę wartości, różniącą się o więcej niż 33% od wartości podanej przez podatnika, gdy ponosi on koszty opinii biegłego (co do zasady koszty opinii jako element postępowania podatkowego ponosi organ).

Obowiązujące przepisy nie przewidują natomiast dokonywania oceny wartości rynkowej nieruchomości w ramach pisemnych interpretacji indywidualnych, gdyż obejmują one wyłącznie interpretacje przepisów prawa podatkowego.

Mając na względzie istniejące regulacje prawne oraz jednolite narzędzia wykorzystywane przez organy podatkowe do weryfikacji podstaw opodatkowania, nowelizacja przepisów w tym zakresie nie jest konieczna.

Przedstawiając powyższe, wyrażam przekonanie, że niniejsza odpowiedź będzie wyczerpującym wyjaśnieniem dla poruszonych w interpelacji kwestii.