SPS-023-29234/14 - Odliczanie podatku VAT od okularów korekcyjnych kupionych dla pracowników.

Zgodnie z § 8 ust. 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973) pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez odpłatną dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika m.in. z tytułu nabycia towarów i usług.

W kontekście analizowanego zagadnienia prawa pracodawcy do odliczenia podatku od towarów i usług od zakupu okularów korekcyjnych dla swoich pracowników należy wskazać, że istotny z punktu widzenia przysługiwania prawa do odliczenia podatku naliczonego u podatnika, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jest fakt wykorzystywania zakupionych towarów bądź usług w prowadzonej działalności. Zatem kluczowe jest określenie władztwa ekonomicznego nad zakupionym towarem poprzez ustalenie, kto - pracodawca czy pracownik - posiada prawo do rozporządzania towarami jako właściciel.

W sytuacji bowiem, gdy prawo do rozporządzania towarem (okularami) jak właściciel przysługuje pracownikowi, pracodawca nie ma prawa do odliczenia podatku związanego z nabyciem okularów korekcyjnych, niezależnie od faktu, że są one wykorzystywane przez pracowników również podczas wykonywania obowiązków służbowych.

Bez znaczenia w tej sytuacji pozostaje kwestia, czy pracodawca, realizując obowiązek wynikający z odrębnych przepisów prawa, przekazuje pracownikowi określoną kwotę pieniężną tytułem refundacji całości lub części kwoty wydatkowanej na zakup okularów.

Z samego faktu wystawienia faktury na pracodawcę, jeśli pracodawca ten nie nabył faktycznie okularów (nie doszło do przeniesienia rozporządzania okularami jak właściciel pomiędzy zakładem optycznym a pracodawcą), nie można wywodzić prawa pracodawcy do odliczenia podatku wynikającego z faktury.

Z kolei zrefundowanie pracownikowi kosztów zakupu okularów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ czynność przekazania określonej kwoty pieniężnej nie jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Odnosząc się do wskazanej przez panów posłów interpretacji indywidualnej z dnia 28 lutego 2012 r. nr IPTPP1/443-3/12-4/MW, minister finansów informuje, że dokonał analizy przedmiotowej interpretacji, w wyniku której stwierdził, iż stan faktyczny przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest zbyt lakoniczny i nie pozwala na jednoznaczną ocenę przedstawionej kwestii.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawca najpierw wskazuje, iż pracownikom przysługują w określonych okolicznościach okulary na koszt wnioskodawcy, po czym twierdzi, że receptę realizuje pracownik, przy czym faktury za zakup okularów są wystawiane na wnioskodawcę. Ostatecznie wnioskodawca wskazuje, że w celu dokonania rozliczenia wydatku z tak wystawionej faktury, po złożeniu kserokopii recepty z załączoną kserokopią zaświadczenia lekarskiego, dokonuje jedynie refundacji do wartości ustalonego przez zakład pracy limitu.

Zdaniem ministra finansów na podstawie tak przedstawionego we wniosku stanu faktycznego nie można jednoznacznie ustalić władztwa ekonomicznego nad zakupionymi okularami poprzez jednoznaczne określenie, kto - pracodawca (wnioskodawca) czy pracownik - posiada prawo do rozporządzania zakupionymi okularami jak właściciel, a w efekcie, mając na uwadze ww. regulacje, nie można jednoznacznie określić, czy wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku związanego z nabyciem okularów korekcyjnych, które są wykorzystywane przez pracowników również podczas wykonywania obowiązków służbowych.

Wobec powyższego, w ocenie ministra finansów, należałoby dodatkowo wyjaśnić, czy w rozpatrywanym stanie faktycznym pracownik nabywa okulary i posiada prawo do rozporządzania nimi jak właściciel, a wnioskodawca zwraca mu jedynie koszt zakupu, czy też prawo do rozporządzania okularami jak właściciel przysługuje wnioskodawcy, a w ramach regulacji zakładowych udostępnia on okulary pracownikowi, na określonych warunkach (np. wyłącznie do użytku służbowego z obowiązkiem zwrotu po ustaniu stosunku pracy).

Mając na uwadze, że wydanie interpretacji zmieniającej interpretację indywidualną nie może nastąpić w sytuacji, gdy istnieją wątpliwości co do okoliczności przedstawionego stanu faktycznego uniemożliwiające jednoznaczną ocenę prawidłowości wydanej interpretacji indywidualnej oraz w związku z tym, że minister finansów w ramach procedowania zmiany interpretacji nie ma możliwości skorzystania z instytucji wezwania celem uzupełnienia przedstawionego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stanu faktycznego, minister finansów nie dokonał zmiany ww. interpretacji indywidualnej z dnia 28 marca 2012 r.

Należy zaznaczyć, iż w Biuletynie Informacji Publicznej, w którym zamieszczane są interpretacje indywidualne, nie stwierdzono rozbieżnych interpretacji indywidualnych dotyczących prawa do odliczenia podatku naliczonego przez pracodawców od zakupu okularów korekcyjnych dla swoich pracowników.

W związku z tym brak jest w mojej ocenie konieczności ujednolicenia czy raczej doprecyzowania przepisów dotyczących odliczenia podatku VAT przez pracodawcę od zakupu okularów korekcyjnych dla pracowników, gdyż nie stwierdzono w tym zakresie rozbieżnych interpretacji, co ewentualnie uzasadniałoby podjęcie takich działań.