SPS-023-28799/14 - Stanowisko w sprawie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych

W odpowiedzi na przekazaną przez Pana Marszałka przy piśmie z dnia 30 września 2014 r., znak: SPS-023-28799/14, interpelację z dnia 25 września 2014 r. złożoną przez panią (...), posłankę na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie miesięcznego dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, uprzejmie informuję, że w oparciu o stan prawny obowiązujący do dnia 30 września 2012 r., w myśl art. 26b ust. 7 ustawy o rehabilitacji z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.), dofinansowanie nie przysługiwało do wynagrodzenia pracownika w części, w której było ono finansowane ze środków publicznych.

Przepis art. 26b ustawy nie odnosił się w sposób szczególny do wpływu na prawo do dofinansowania wywieranego przez finansowanie wynagrodzenia pracownika ze środków uzyskanych przez publiczny zakład opieki zdrowotnej z NFZ tytułem odpłatności za świadczone usługi zdrowotne. W związku z tym ustalenie, czy i w jakim zakresie okoliczność ta wpływa na prawo do dofinansowania, wymagała przyjęcia niezbędnej wykładni tego przepisu.

Stosując wykładnię celowościową i funkcjonalną, resort pracy stał na stanowisku, że wyłączenie, o którym mowa w art. 26b ust. 7 ustawy, nie obejmuje wynagrodzenia w części sfinansowanej ze środków NFZ uzyskanych przez pracodawcę tytułem zapłaty za wykonane świadczenia medyczne. W świetle tej interpretacji m.in. SP ZOZ mogły korzystać z dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych, o ile nie otrzymywały środków publicznych dodatkowo przeznaczonych na wynagrodzenia (np. środki z Funduszu Pracy, środki z NFZ przeznaczone na wyrównania z tytułu wzrostu wynagrodzeń).

Pojawiły się jednak istotne wątpliwości co do prawidłowości tej interpretacji. Mając na uwadze to, że rozpatrywana zmiana sposobu interpretowania art. 26b ust. 7 ustawy, polegająca na stosowaniu wyłącznie interpretacji opartej na wykładni gramatycznej i systemowej, byłaby zmianą na niekorzyść adresatów prawa przy niezmienionym stanie prawnym, została ona uprzednio dodatkowo skonsultowana z resortem finansów, który pismem z dnia 30 grudnia 2011 r. (FFS10/063/14/565/SAA/11/8246) opowiedział się za literalną, rygorystyczną interpretacją wyłączającą dofinansowanie w przedmiotowych sprawach.

Z uwagi na charakter zmiany interpretacji sprawy, w których miała ona znaczenie, były przedmiotem zarówno postępowań administracyjnych przed prezesem Zarządu PFRON oraz ministrem pracy i polityki społecznej, jak i postępowań przed sądami administracyjnymi. W orzecznictwie występują rozbieżności rozstrzygnięć niepozwalające na uznanie, że istnieje jednolite stanowisko judykatury. Niemniej w większej liczbie orzeczeń reprezentowany jest pogląd o trafności mniej korzystnej dla strony interpretacji art. 26b ust. 7 ustawy. Mimo że organy wykonują wyroki sądowe bez względu na kierunek rozstrzygnięcia sądu, to po przeprowadzeniu ponownej analizy dotychczasowych interpretacji oraz zapadłych rozstrzygnięć należy wskazać, że rozbieżności w orzecznictwie nie stanowią argumentu uzasadniającego powrót do pierwotnej interpretacji przez organ II instancji w pozostałych sprawach.

Natomiast względy stojące z pierwotną korzystną interpretacją resortu pracy nadal przemawiały za słusznością udzielania dofinansowania SP ZOZ w odniesieniu do wynagrodzeń finansowanych ze środków NFZ uzyskanych tytułem zapłaty za wykonane świadczenia medyczne.

W związku z powyższym - dostrzegając problem w zakresie niejednolitego podejścia do sprawy związanej z dofinansowaniem do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych - wprowadzone zostało ustawą z dnia 28 czerwca 2012 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 986) nowe, liberalniejsze rozwiązanie. Zgodnie z dodanym tą nowelizacją przepisem art. 26b ust. 8 ustawy o rehabilitacji wyłączenia przewidzianego w art. 26b ust. 7 tej ustawy nie stosuje się, w przypadku gdy pracodawca sfinansował wynagrodzenie pracownika ze środków publicznych z prowadzonej działalności, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.) lub z dochodów publicznych, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 3 tej ustawy. Zmiana ta ma zastosowanie w odniesieniu do dofinansowania należnego za okresy począwszy od października 2012 r.

Odnosząc się natomiast do powołanego przez panią poseł wyroku NSA z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. akt II GSK 1928/12, należy zauważyć, że sentencja wyroku nie orzeka o wypłacie dofinansowania do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych podmiotowi - Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu w Lesznie, a jedynie uchyla zaskarżony wyrok WSA w Warszawie, decyzję ministra pracy i polityki społecznej oraz poprzedzającą ją decyzję Prezesa Zarządu PFRON. Sposób rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd zobowiązał prezesa Zarządu PFRON do podjęcia działań zmierzających do ponownego przeanalizowania sprawy i rozpatrzenia wniosku o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych za okres sprawozdawczy sierpień 2010 r.

Jednocześnie informuję, że od października 2012 r. miesięczne dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych jest wypłacane regularnie Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu w Lesznie.