SPS-023-26977/14 - Stanowisko MPiPS w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia.
Pismo z dnia 24 lipca 2014 r. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej SPS-023-26977/14 Stanowisko MPiPS w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia.
Zgodnie z zacytowaną przez pana posła w przedłożonej interpelacji definicją legalną osoby niepełnosprawnej w wieku do 16. roku życia, o której mowa w art. 4a ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.), przesłankami do zakwalifikowania dziecka do osób niepełnosprawnych o znaczeniu orzeczniczym są:
okres naruszonej sprawności organizmu trwający powyżej 12 miesięcy,
wada wrodzona, długotrwała choroba lub uszkodzenie organizmu,
konieczność zapewnienia dziecku całkowitej opieki lub pomocy w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych w sposób przewyższający wsparcie potrzebne osobie w danym wieku.
Podstawowe potrzeby życiowe, których niezdolność zaspokajania stanowi kryterium dokonania kwalifikacji osoby w wieku do 16. roku życia do osób niepełnosprawnych, określone zostały w § 1 pkt 2 rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16. roku życia (Dz. U. Nr 17, poz. 162, z późn. zm.). W myśl tego przepisu za potrzeby takie uważa się:
samoobsługę,
samodzielne poruszanie się oraz
komunikowanie z otoczeniem.
Oznacza to, że warunkiem sine qua non zaliczenia dziecka do osób niepełnosprawnych jest konieczność zapewnienia mu, ze względu na naruszoną sprawność organizmu, stałej opieki lub pomocy w samoobsłudze, samodzielnym poruszaniu się lub komunikowaniu się w sposób przewyższający zakres tych czynności przewidziany dla dziecka zdrowego w tym samym wieku (normotypowy).
Należy podnieść, że kryterium wymogu zapewnienia dziecku stałej opieki lub pomocy stanowiło dla normodawcy podstawę opracowania katalogu stanów chorobowych wymienionych w sposób enumeratywny w § 2 ust. 1 przywołanego wyżej rozporządzenia. Stosownie do pkt 8 tego przepisu do stanów chorobowych, które uzasadniają konieczność stałej opieki lub pomocy dziecku, należą wrodzone lub nabyte wady narządu wzroku powodujące znaczne ograniczenie jego sprawności, prowadzące do obniżenia ostrości wzroku w oku lepszym do 5/25 lub 0,2 według Snellena po wyrównaniu wady wzroku szkłami korekcyjnymi, lub ograniczenie pola widzenia do przestrzeni zawartej w granicach 30 stopni.
Jak podniósł w swoim wystąpieniu pan poseł Krzysztof Lipiec, z treści cytowanego wyżej przepisu w sposób jednoznaczny wynika, iż jednooczność przy zachowanej ostrości wzroku po korekcji nie niższej niż 0,2 według Snellena nie stanowi przesłanki do kwalifikacji dziecka do osób niepełnosprawnych. Ratio legis ustalenia tej normy prawa stanowił zamiar ujednolicenia zakresu ograniczeń, na jakie napotykają dzieci zaliczone do niepełnosprawnych, bez względu na rodzaj naruszonej sprawności organizmu będący ich przyczyną. Kierując się powyższą zasadą, nie znajduję zasadności dokonania zmiany w obowiązujących przepisach w przedmiocie kwalifikacji dzieci z chorobami narządu wzroku do osób niepełnosprawnych.