SPS-023-24083/11 - Zwolnienie osób prawnych z obowiązku płacenia podatku dochodowego od dywidendy.

Jak wynika z art. 22 ust. 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), dalej u.p.d.o.p., zwolnieniu z opodatkowania tym podatkiem podlegają dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (spółek kapitałowych) mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uzyskane przez spółki kapitałowe mające siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Zwolnieniem tym objęte są analogiczne dochody (przychody) uzyskane przez spółdzielnię europejską zawiązaną na podstawie rozporządzenia nr 1435/2003/WE z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie statutu spółdzielni europejskiej (SCE) (Dz. Urz. WE L 207 z 18.08.2003).

W art. 22 u.p.d.o.p. określono również warunki, jakie - celem skorzystania z powyższego zwolnienia - spełniać muszą podmioty uzyskujące taką dywidendę. Z przepisu tego jednoznacznie wynika, iż znajduje on zastosowanie również do dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych uzyskiwanych przez polskie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i przez polskie spółki akcyjne. Nie znajduje zaś zastosowania do dochodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych uzyskiwanych przez niebędące spółkami inne polskie osoby prawne.

Wskazać należy, iż wprowadzenie powyższego zwolnienia do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowiło implementację dyrektywy Rady z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich (90/435/EWG), która określa zakres przedmiotowy i podmiotowy stosowania zwolnień w niej określonych. Jak wynika z jej art. 1 "Każde państwo członkowskie stosuje przepisy niniejszej dyrektywy w odniesieniu do:

- podziału zysków, które spółki państwa członkowskiego otrzymują od spółek zależnych innego państwa członkowskiego,

- podziału zysków spółek zależnych danego państwa członkowskiego do spółek w innych państwach członkowskich,

- podziału zysków, które stałe zakłady spółek innych państw członkowskich usytuowane w tym państwie otrzymują od spółek zależnych innego państwa członkowskiego niż to, w którym usytuowany jest stały zakład,

- podziału zysków spółek danego państwa na rzecz stałych zakładów spółek tego samego państwa członkowskiego, w którym są spółkami zależnymi, usytuowanych w innym państwie członkowskim".

Jednocześnie art. 2 tej dyrektywy określa, iż "Dla celów niniejszej dyrektywy spółka państwa członkowskiego oznacza każdą spółkę, która (...) ma jedną z form prawnych wymienionych w załączniku do niniejszej dyrektywy".

We wspomnianym zaś załączniku do dyrektywy w lit. u) dotyczącej polskich osób prawnych określone zostało, że jej treścią objęte będą "spółki utworzone według prawa polskiego, określane jako: spółka akcyjna, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością".

Powyższe oznacza, iż:

- przepisy dyrektywy - w przypadku polskich osób prawnych - obejmują zwolnieniem z niej wynikającym dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych wyłącznie uzyskane przez spółki z o.o. i spółki akcyjne,

- przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - w przypadku polskich osób prawnych - obejmują zwolnieniem dochody (przychody) z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych uzyskane wyłącznie przez spółki z o.o. i spółki akcyjne.

W zakresie więc zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym dywidend wypłacanych przez polskie spółki kapitałowe brak jest podstaw do uznania, iż polskie przepisy podatkowe są niespójne z prawem unijnym.

Wskazać należy, iż potencjalnie możliwe byłoby dokonanie odpowiednich zmian w przepisach krajowych, w zakresie będącym przedmiotem zapytania pana posła. W takim jednak przypadku celem dochowania zasady "niedyskryminacji" wynikającej z przepisów Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz z przepisów umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczypospolita Polska, konieczne byłoby objęcie tym zwolnieniem również niebędących spółkami osób prawnych mających siedzibę w innym niż Polska kraju. To zaś wiązałoby się z rezygnacją z wpływów podatkowych od zagranicznych osób prawnych z tytułu udziału w zyskach polskich osób prawnych.

Pragnę przy tym wyjaśnić, iż definicje przyjęte w dyrektywach Unii Europejskiej dotyczących podlegających harmonizacji podatków pośrednich nie mogą znajdować zastosowania przy interpretacji dyrektyw odnoszących się do podatków bezpośrednich (w tym do podatku dochodowego), tym bardziej w przypadkach, w których dyrektywy w zakresie podatków bezpośrednich (podatków niepodlegających harmonizacji) definiują dane pojęcia w sposób odmienny.

Pragnę również poinformować pana posła, iż aktualnie nie są prowadzone prace zmierzające do zmiany przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz dyrektywy 90/435/EWG, celem objęcia zwolnieniami z opodatkowania dochodów z dywidend oraz z innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych szerszego kręgu osób prawnych, w stosunku do wskazanego w przepisach tej dyrektywy oraz w przepisach krajowych.