SPS-023-21933/13 - Stanowisko MPiPS w sprawie emerytur dla kobiet urodzonych w 1953 r.

Zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.), zwaną dalej ustawą emerytalną, osoba urodzona po 1948 r., która ma przyznaną tzw. wcześniejszą emeryturę, może po osiągnięciu określonego dla jej daty urodzenia wieku emerytalnego złożyć wniosek o emeryturę przysługującą na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej. Pobierać może jedno z przysługujących jej świadczeń.

Emeryturę z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego stanowi kwota uzyskana w wyniku podzielenia podstawy obliczenia, tj. sumy kwoty zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne i kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego, przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia danego ubezpieczonego na emeryturę (art. 25 ust. 1 i art. 26 ust. 1 ustawy emerytalnej).

Jeżeli jednak wniosek o przyznanie emerytury na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej zgłosiła osoba, która pobierała wcześniejszą emeryturę, to - zgodnie z art. 25 ust. 1b - podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, pomniejsza się o kwotę stanowiącą sumę wcześniej pobranych emerytur (w wysokości brutto) przyznanych przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

Dotyczy to osób, które pobrały emeryturę na podstawie przepisów art. 26b, 46, 50, 50a, 50e, 184 lub art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.), jak również osób, które pobrały emeryturę górniczą, określoną w art. 34 lub w art. 48 i 49, w brzmieniu obowiązującym w dniu 31 grudnia 2006 r.

Przepis art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej został wprowadzony z dniem 1 stycznia 2013 r. ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 637).

Nowa regulacja ma zastosowanie do wszystkich osób pobierających wcześniejszą emeryturę, które prawo do kolejnej emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego uzyskały po dniu 31 grudnia 2012 r. Ma zatem zastosowanie nie tylko do kobiet, które wiek emerytalny osiągnęły po dniu 31 grudnia 2012 r., ale również do kobiet, które osiągnęły ten wiek przed dniem 1 stycznia 2013 r. (kobiety urodzone w latach 1949-1952), lecz wniosek o przyznanie z tego tytułu emerytury zgłosiły dopiero po 31 grudnia 2012 r., mimo że mogły uczynić to wcześniej.

Należy podkreślić, że pomimo wypłacania wcześniejszej emerytury organ rentowy nadal waloryzuje kwoty składek i kapitału początkowego zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego w ZUS, które będą stanowić podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej. Waloryzację składek zewidencjonowanych na koncie, na zasadach określonych w art. 25 ust. 3-12 i art. 25a ustawy, przeprowadza się do ustalenia prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia pełnego wieku emerytalnego, tj. do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata tej emerytury. Nie powinno zatem budzić zastrzeżeń pomniejszanie podstawy obliczenia nowo przyznawanej emerytury o kwoty wcześniej wypłaconych emerytur przyznanych przed osiągnięciem wieku emerytalnego.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że osoba, której przyznano emeryturę z tytułu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, nie traci prawa do wcześniej przyznanej emerytury. Nie traci też prawa do przeliczania wysokości wcześniejszej emerytury, zgodnie z zasadami określonymi w art. 108-112 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Pobierać może wyższe z przysługujących świadczeń.